ආසියාන් සංවිධානය

1. හැඳින්වීම.

2. ආසියාන් සංවිධානයේ ආරම්භය.

3. ආසියාන් සංවිධානයේ පරමාර්ථ.

4. ආසියාන් සංවිධානයේ මූලධර්ම, තීරණ ගැනීම හා සාමාජිකත්වය.

4.1. මූලධර්ම.

4.2. තීරණ ගැනීම

4.3. ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජිකත්වය.

4.4. ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජිකයන්.

4.5. ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජික රටවල් විසින් ඉටු කල යුතු වගකීම් හා යුතුකම්.

5. ආසියාන් සංවිධානයේ ව්‍යුහය.

6. සමාලෝචනය.

මූලාශ්‍ර 

1. හැඳින්වීම.

    දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසුව වර්ධනය වූ කලාපීය සංවිධාන, වර්තමානය වන විට ඉතා වැදගත් කාර්යභාරයක් ලෝකයට හා එම කලාපයට ඉටු කරනු ලැබේ. තවද එම සංවිධානයන්, ජාත්‍යන්තර සංවිධාන ඝනයට අයත් වීම මඟින් ඒවායේ ඇති බලපෑම් සහගත භාවය හා වැදගත්කම රාජ්‍යයන් තරමට ම වර්ධනය වී ඇත. කලාපීය සංවිධානයක මූලික ම අරමුණක් වී ඇත්තේ යම් කිසි රටකට ස්වයං ව කල නොහැකි දෙයක් තවත් රාජ්‍යයන් කීපයක් සමඟ එකතු වී, සංවිධානයක් ලෙස ඉටු කිරීමයි. 

    විශේෂයෙන් ම දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු නිදහස දිනා ගත් තුන්වන ලෝකයේ රාජ්‍යයන් තම ආර්ථික, දේශපාලන හා සමාජීය අවශ්‍යතා ලෝක මට්ටමෙන් ඉටු කරගැනීමේ දී අත්විඳින අපහසුතාවලට විසඳුමක් ලෙස ද කලාපීය සංවිධාන බිහි වීම හැඳින්විය හැකිය. මන්ද යත් බොහෝමයක් කලාපීය රාජ්‍යයන්හි දේශපාලන, ආර්ථික හා සමාජීය පසුබිම් සමාන වීමයි. ඒ හේතුවෙන් ම කලාපීය සංවිධානයන් බහුතරයක සාමාජිකත්වය එම සංවිධානය අයත් කලාපයේ රාජ්‍යයන්ගෙන් ම යුක්ත වේ.

    ඒ අනුව බැලීමේ දී පෙනී යන්නේ දෙවන ලෝක මහා සංග්‍රාමයෙන් පසුව කලාපීය රාජ්‍ය සංවිධානයන්හි බිහි වීම ඉතා ශීඝ්‍රයෙන් වර්ධනය වී ඇති බවයි. මෙයට සංදිග්ධ වූ හේතු කාරණා රාශියක් දැකිය හැක. ඒවා පහත ආකාරයෙන් දැක්විය හැකිය. 

01. තාක්‍ෂණයේ හා ගෝලීයකරණයේ, වර්ධනයත් සමඟ රාජ්‍යයන් අතර වූ දුරස්ථභාවය අවම වීම හේතුවෙන් මෙවැනි කලාපීය වශයෙන් වැදගත් වූ ජාත්‍යන්තර සංවිධාන බිහි වීම.

02. තවද ගෝලීයකරණයේ ම තවත් එක් ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වර්තමානය වන විට කිසිදු රාජ්‍යයකට තනි ව පැවතීමට අපහසු වීම.

03. වර්තමානය වන විට මානව අවශ්‍යතා රාජ්‍යයන්හි දේශසීමා අබිබවා ගොස් ඇති අතර ඒ හේතුවෙන් ම රටක ආරක්‍ෂාවට මෙන් ම යහපත් පැවැත්මට හා තම අනන්‍යතා ආරක්‍ෂා කර ගනිමින් ලෝකය සමඟ ගනු දෙනු කිරීම සඳහා කලාපීය සංවිධාන අත්‍යාවශ්‍ය වී ඇත.

04. “විද්‍යාවේ හා තාක්ෂණවේදයේ දියුණුවත් එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සන්නිවේදනයේ හා ගමනාගමනයේ ක්‍රමයෙහි, අන්තර්ජාතික වෙළදාමේ හා ඇතැම් විට දේශපාලන දෘෂ්ඨීන්හි ද සිදු වූ දියුණුව ‍නිසා, ලෝකයේ විවිධ ජාතීන් අතර පැවති පරතරය, මින් පෙර නොවූ විරූ ලෙස අඩු වී තිබේ. මෙම තත්ත්වය යටතේ ඒ ඒ ජාතීන්ගේ දියුණුව උදෙසා පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ හුදු පැවැත්ම සඳහා ද අන්තර්ජාතික සහයෝගිතාව අවශ්‍ය වී තිබේ.”  

    මෙහි දී අපගේ අවධානයට ලක්වන්නා වූ අග්නිදිග ආසියාතික සංවිධානය (ASEAN – Association of South East Asian Nations)   බිහි වී ඇත්තේ ඉහතින් දක්වන ලද ආකාරයට “කලාපීය සාමාජිකත්වයක් ඇති සාමාන්‍ය පරමාර්ථ සහිත සංවිධානයක්”   ලෙසින් බව අවබෝධ කර ගත හැක. වර්තමානයේ දී මෙම සංවිධානය ආසියාවේ ප්‍රබලතම ආර්ථික හවුල  ලෙස ද හඳුන්වා දිය හැක. තවද ආර්ථික, දේශපාලන හා සමාජීය යන සියලු ක්‍ෂේත්‍රයන් ආවරණය කරන්නා වූ සංවිධානයක් ලෙස එහි ශක්තිය දෙවැනි වන්නේ යුරෝපා සංගමයට පමණි. මේ හේතුවෙන් ම මෙම කලාපය තුල පොදු ආර්ථික වර්ධන වේගයක් හා සමාජීය සංවර්ධනයක් ලබා ගැනීමට ආසියාන් සංවිධානයට හැකි වී තිබෙන අතර කලාපයේ ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් ඇති වන අවස්ථාවලදී එක්සත් ව කටයුතු කිරීම මඟින් ප්‍රබල බලපෑමක් එල්ල කිරීමට සමත් වී ඇත. 

උදා;

 දකුණු චීන මුහුදේ වූ දූපත් කීපයක අයිතිය සම්බන්ධයෙන් චීනය, වියට්නාමය, ජපානය හා තායිවානය අතර ඇති වූ අර්බුදයේ දී ආසියාන් සංවිධානය කලාපය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින ලදි. කෙසේ වෙතත් එම අර්බුදය තවමත් අවසන් වී නොමැත.

   

2. ආසියාන් සංවිධානයේ ආරම්භය.

ආසියාන් සංවිධානය ආරම්භ කරන ලද්දේ 1967 අගෝස්තු මස 08වන දින තායිලන්තය, ඉන්දුනීසියාව, මැලේසියාව, පිලිපීනය හා සිංගප්පූරුව යන රාජ්‍යයන් 05 විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරණ ලද ආසියාතික ජාතීන්ගේ ප්‍රකාශනය (ASEAN Declaration) මඟිනි. එම ප්‍රකාශනයට අනුව එහි ආරම්භක අරමුණ වූයේ “කලාපය තුළ සාමය, ස්ථාවරත්වය හා සංවර්ධනය ළඟා කර ගැනීමට ක්‍රියාන්විත වශයෙන් සාමාජික රටවල් විසින් සහයෝගය දැක්වීමයි.” 

ආසියාන් සංවිධානය බිහි වීම මඟින් එම කලාපය අත්පත් කර ප්‍රතිලාභ අතිමහත් ය. විශේෂයෙන්ම ආසියාන් සංවිධානය බිහි වීමට ප්‍රථම එම කලාපය තුළ අර්බුදකාරී වතාවරණයක් පැවතිණ. 

ඒවා නම්;

 දේශපාලන හා දේශසීමා අර්බුද හේතුවෙන් අසල්වැසි රාජ්‍ය අතර ගැටුම් ඇති වීම.

o මැලේසියාව හා ඉන්දුනීසියාව අතර දේශසීමා අර්බුද ඇති වීම.

o පිලිපීනයට අයත් ව පැවති සභා හා සර්වාක් (Shaba & Sarwak) යන ප්‍රදේශ, මැලේසියානු සමූහාණ්ඩුවට සම්බන්ධ වීමත් සමඟ මැලේසියාව හා පිලිපීනය අතර ගැටුම්කාරී තත්ත්වයක් 1963දී වර්ධනය විය.

o 1965දී සිංගප්පූරුව, මැලේසියානු සමූහාණ්ඩුවෙන් ඉවත් වීමත් සමඟ දෙර‍ට අතර  නොහොඳ නෝක්කාඩුකම් වර්ධනය වීම.

 ඉන්දු චීන ප්‍රදේශ වූ වියට්නාමය, ලාඕසය හා කාම්බෝජය වැනි රාජ්‍යයන්වල අධිරාජ්‍ය විරෝධී හා කොමියුනිස්ට්වාදී ව්‍යාපාර ඇති වීම. 

 අනෙකුත් කලාපීය හා ලෝක බලවතුන් විසින් මෙම කලාපයේ අර්බුදවලට මැදිහත් වී තත්ත්වය තවදුරටත් අවුල් කිරීම.

o මැලේසියාව හා ඉන්දුනීසියාව අතර දේශසීමා අර්බුද සඳහා බ්‍රිතාන්‍ය හමුදා මැදිහත් වීම.

o මාඕ සේතුන් යටතේ චීනයේ ඇතිවූ සංස්කෘතික විප්ලවයෙන් පසුව චීනය විසින් ඉන්දු චීනයේ ක්‍රියාත්මක වූ හෝචි මිංගේ කොමියුනිස්ට් ව්‍යාපාරයට මෙන් ම අග්නිදිග ආසියාවේ අනෙකුත් කොමියුනිස්ට් ව්‍යාපාර සඳහා ද මූල්‍යමය හා යුධ ආධාර ලබා දීම.

o වියට්නාම් අර්බුදයේ දී ප්‍රංශ හා ඇමරිකානු මැදිහත් වීම් හේතුවෙන් විශාල ව්‍යසනයක් කලාපයට සිදුවීම.

ආසියාන් සංවිධානය බිහි වීමට පෙර සිටම එහි වූ අරමුණු සාක්‍ෂාත් කර ගැනීම සඳහා කලාපීය රටවල් කීපයක් උත්සහ දරා තිබුණි. එහි ආරම්භක ක්‍රියාමාර්ගයක් ලෙස මැලේසියාව, පිලිපීනය හා තායිලන්තය යන රාජ්‍යයන් 03 විසින් එම රටවල් අතර ආර්ථික හා සංස්කෘතික සහයෝගිතාවන් වර්ධනය කර ගැනීමේ අරමුණින් 1961 ජූලි මස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද බැන්කොක් ප්‍රකාශනය (Bangkok Declaration) මඟින් “Association of South East Asia”(ASA) නම් සංවිධානයක් පිහිටුවා ගනු ලැබීය.  

නමුත් මැලේසියාව හා පිලිපීනය අතර ඇති වූ දේශසීමා අර්බුද, සිංගප්පූරුව හා මැලේසියාව අතර ඇති වූ අර්බුදය හා 1966 වර්ෂයේ දී ඉන්දුනීසියාවේ අති වූ දේශපාලන අර්බුද හේතුවෙන් එහි ප්‍රගතිශීලී ජනාධිපතිවරයෙකු වූ සුඛර්නෝ බලයෙන් පහ කර බටහිර ගැති පාලකයෙකු වූ ජනරාල් සුහර්තෝ බලයට පත් වීමත් සමඟ “ASA” සංගමය අසාර්ථක හා අක්‍රිය තත්ත්වයකට පත් විය. මේ පසුබිම මත කලාපයේ සියලු ම රාජ්‍යයන්ට අවශ්‍ය වූයේ කලාපය තුළ දේශපාලනික, ආර්ථික හා සමාජීය වශයෙන් සහජීවනය ගොඩනැගිය හැකි ශක්තිමත් සංවිධානයක් බිහි කර ගැනීමයි. ඒ අනුව එවැනි ශක්තිමත් සංවිධානයක් ඇති කිරීමේ වගකීම මූලික ව ම ඉදිරිපත් කරන ලද්දේ එවකට ඉන්දුනීසියාවේ නව නායකයා වූ සුහර්තෝ විසිනි. ඔහු ඒ පිළිබඳව තායිලන්තය සමඟ අදහස් හුවමාරු කර ගත් අතර 1967 අගෝස්තු මාසයේ දී පැවැත්වීමට තිබූ “ASA”හි සිව් වන සමුලුවට පෙර වෙනත් සමුළුවක් පැවැත්වීමේ වැදගත්කම ඉන්දුනීසියානු විදේශ ඇමති වූ ආදම් මලික් විසින් අවධාරණය කරන ලදි.

ඒ අනුව ඉන්දුනීසියාවේ හා තායිලන්තයේ මූලිකත්වයෙන් සමුළුවක් 1967 දී බැන්කොක් නගරයේ දී සංවිධානය කරන ලද අතර ඒ සඳහා තායිලන්තය වෙනුවෙන් එහි විදේශ ඇමති වූ තාන්ට් කෝමන්ට් හා ඉන්දුනීසියාව වෙනුවෙන් එහි විදේශ ඇමති වූ ඇඩම් මලික්ට අමතරව එම රාජ්‍යයන්හි ආරාධනාවෙන් සිංගප්පූරුව වෙනුවෙන් එස්. රාජරත්නම්, මැලේසියාව වෙනුවෙන් තුන් අබ්දුල් රාසාක් හා පිලිපීනය වෙනුවෙන් නාසියෝ රමෝස් යන විදේශ ඇමතිවරුන් ද ඊට සහභාගී විය. එහි දී එහි සංවිධායකවරුන් වූ ඉන්දුනීසියාවේ හා තායිලන්තයේ මූලිකත්වයෙන් පිහිටුවීමට අදාළ නව සංවිධානයේ කෙටුම්පත සාකච්ඡාවට භාජනය කරනු ලැබීය. එයට සහභාගී වූ සියලු ම සාමාජිකයන්ගේ එකඟතාව මත 1967 අගෝස්තු 08 වන දින “ආසියාන් ප්‍රකාශනය” (ASEAN Declaration)  මඟින් ආසියාන් සංවිධානය නිල වශයෙන් පිහිටුවනු ලැබීය. ඊට අමතර ව අක්‍රිය තත්ත්වයක පැවති “ASA” නම් සංවිධානය එහි 04වන සමුළුවේ දී ම අත්හිටු වූ අතර එහි පැරණි ක්‍රියාකාරකම් නව සංවිධානය යටතට ගනු ලැබීය.

3. ආසියාන් සංවිධානයේ පරමාර්ථ.

ආසියාන් සංවිධානයේ ආදර්ශ පාඨය වූ (The motto of ASEAN is  “One Vision, One Identity, One Community”)  හෙවත් “එක දැක්මක්, එක අනන්‍යතාවක්, එක සමාජයක්” යන තේමාව යටතේ එහි පරමාර්ථ 1967දී එලි දක්වන ලද ආසියාන් ප්‍රකාශනයේ සඳහන් වේ.  

ඒවා නම්;

1. අග්නිදිග ආසියානු ජනතාවගේ සහභාගීත්වය හා එකමුතුව පදනම් කර ගනිමින් කලාපය තුළ ආර්ථික වර්ධනය, සමාජ ප්‍රගතිය හා සංස්කෘතික වර්‍ධනය වේගවත් කිරීම.

2. පොදු උනන්දුවක් ඇති ආර්ථික, සමාජ, සංස්කෘතික, තාක්ෂණික, විද්‍යාත්මක හා පරිපාලන ක්‍ෂෙත්‍රයන්හි දී සක්‍රීය සහයෝගිතාව හා අන්‍යෝන්‍ය උපකාරය ප්‍රවර්ධනය කිරීම. 

3. අධ්‍යාපනික, වෘත්තිමය, තාක්ෂණික හා පරිපාලන අංශයන්හී පුහුණුව හා පර්යේෂණ කටයුතුවල දී   සක්‍රීය ලෙසින් සහයෝගය දීම.

4. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ ප්‍රඥප්තියට, ජාත්‍යන්තර නීතියට, කලාපයේ අනෙකුත් රාජ්‍යයන්හි නීතියට හා ස්වාධීනත්වයට ගරු කරමින් කලාපය තුළ සහයෝගය හා සාමය වර්‍ධනයට කිරීමටත් එය පවත්වාගෙන යාමටත් කටයුතු කිරීම.

5. කලාපය තුළ කාර්මික හා කෘෂිකාර්මික අංශයන්හී වර්ධනය සඳහා දායක වෙමින් එහි ඵලදායීතාව ඉහල නැංවීමට දායක වීම.

6. කලාපයක් ලෙස කටයුතු කරමින් ජාත්‍යන්තර වෙළඳ කටයුතු වර්ධනය කිරීම, සන්නිවේදන හා ප්‍රවාහණ පහසුකම් වර්ධනය කිරීම මඟින් කලාපීය ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය උසස් කිරීමට කටයුතු කිරීම.   

4. ආසියාන් සංවිධානයේ මූලධර්ම, තීරණ ගැනීම හා සාමාජිකත්වය.

4.1. මූලධර්ම.

• සියලු ම ජාතීන්ගේ හා රාජ්‍යයන්ගේ  නිදහස, ස්වාධිපත්‍ය, සමානාත්මතාව, භෞමික අඛණ්ඩතාව හා ජාතික අනන්‍යතාවයට අන්‍යෝන්‍ය වශයෙන් ගරු කිරීම.
• ආසියාන් සමළුවලදී ද්විපාර්ශ්වික ප්‍රශ්න පිළිබඳ සාකච්ඡා නොකිරීම.  
• සාමාජික රටවල් අතර හටගන්නා අරගලවලට සාමාජික රටවල් මැදිහත් නොවිය යුතු ය. 
• කලාපීය රාජ්‍යයන් අතර ඇති ආරවුල් හා විෂමතා සාමකාමී අයුරින් විසඳා ගැනීම.
• විවිධ අවස්ථාවලදී රැස් වී ආසියාන් සංවිධානයට අදාලව  ඒකමතිකව ගනු ලබන තීරණවල දී සමුළුවට සහභාගී නොවූවද අදාළ සාමාජික රාජ්‍යයන් එම තීරණ පිළිගැනීමට බැදී පැවතීම.

4.2. තීරණ ගැනීම

මෙහි දී ආසියාන් සංවිධානයේ තීරණ ගන්නා ප්‍රධාන ක්‍රමවේද දෙකක් පවතී. ඒවා නම්

1. සෑම සාමාජිකයෙකුගේ ම එකඟතාව මත වැදගත් තීරණ ගැනීම.

2. බහුතරයේ තීරණය මත. එනම් සාමාජිකයන් 10ගෙන් බහුතරයක් වූ 06ගේ කැමැත්ත මත.

4.3. ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජිකත්වය.

ආරම්භයේ දී දක්වන ලද ආසියාන් ප්‍රකාශනයේ සඳහන් වන්නා වූ අරමුණු හා මූලධර්මවලට එකඟවන්නා වූ ඕනෑම ආසියානු රාජ්‍යයකට ඊට සහභාගී විය හැක. නමුත් පසුකාලීනව එහි සාර්ථකත්වය මත එහි ආරම්භක සාමාජිකයන් වූ ඉන්දුනීසියාව, මැලේසියාව, තායිලන්තය, සිංගප්පූරුව හා පිලිපීනය යන රාජ්‍යයන් පසුව සම්මත කර ගන්නා ලද තීන්දු තීරණවලට එකඟ වීම ද, ආසියානු සංවිධානයේ සාමාජිකත්වය ලැබීමට අනිවාර්ය විය. 

ඒවා නම්;

1. 1971 දී සම්මත කරන ලද අග්නිදිග ආසියාව නිදහස්, මධ්‍යස්ථ හා සාමකාමී කලාපයක් බවට පිළිගත් ආසියාන් ප්‍රකාශනය.

2. 1976 දී සම්මත කරන ලද මිත්‍රත්වය හා සහයෝගිතාව පිළිබඳ ප්‍රකාශනය.

3. 1976 දී සම්මත කරන ලද අග්නිදිග ආසියානු කලාපයේ එකමුතුකම පිළිබඳ ප්‍රකාශනය. 

4. 1976 දී ඇති වූ ආසියාන් මහ ලේකම් කාර්යාලය පිහිටුවීම පිළිබඳ එකඟතාව. 

4.4. ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජිකයන්.

1. තායිලන්තය.

2. ඉන්දුනීසියාව.

3. පිලිපීනය. ආරම්භක රාජ්‍යයන් වේ.

4. සිංගප්පූරුව.

5. මැලේසියාව.

6. බෲනෙයි - බ්‍රිතාන්‍යය ආධිපත්‍යයෙන් නිදහස ලබා දින 07කින් ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජිකත්වය 1984 දී ලබාගත්හ.

7. වියට්නාමය - 1995දී වියට්නාමය ආසියාන් සංවිධානයට සම්බන්ධ කර ගැනීමත් සමඟ කොමියුනිස්ට් නොවූ ප්‍රථම කලාපීය සංවිධානය ලෙස ප්‍රකට විය.

8. ලාඕසය - 1992 වසරේ සිටම නිරීක්ෂණ තත්ත්වයේ සිටි ලාඕසය 1997 වසරේ දී ආසියාන් සංවිධානයට සම්බන්ධ කර ගනු ලැබීය.

9. මියන්මාරය - 1996 සිට අධීක්ෂණ තත්ත්වයේ සිටි අතර 1997 දී ආසියාන් සංවිධානයට සම්බන්ධ කර ලන්නා ලදි.

10. කාම්බෝජය -  ලාඕසයට, මියන්මාරය හා කාම්බෝජය යන රාජ්‍යයන් තුනට ම එකම අවස්ථාවේ දී සාමාජිකත්වය ලබා දීමට බලාපොරොත්තු වුවත් ඉතා දීර්ඝ කාලයක් කාම්බෝජය තුළ වූ දේශපාලන අර්බුද හේතුවෙන් එයට සාමාජිකත්වය ලබා ගැනීමට හැකි වූයේ 1998 දී.

4.5. ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජික රටවල් විසින් ඉටු කල යුතු වගකීම් හා යුතුකම්.

වගකීම්;

• සාමාජිකත්වය ලබන සැම රාජ්‍යයක් විසින් ම අනෙකුත් සාමාජික රාජ්‍යයන්ට වෙළඳ කටයුතුවල දී අනුග්‍රහය දැක්විය යුතු අතර ද්විපාර්ශ්වීය වෙළඳාමේ දී දෙපාර්ශවයට ම සහන සැලසෙන ආකාරයෙන් කටයුතු කළ යුතු ය.
• සියලු ම සාමාජික රාජ්‍යයන් තම වෙළඳ පාලන තන්ත්‍රයේ ඇති විනිවිද භාවය තහවුරු කල යුතු අතර වෙළඳාම සම්බන්ධයෙන් රට අභ්‍යන්තරයේ සිදු කරනු ලබන අභ්‍යන්තර නීති රීතීන්හී සංශෝධන සම්බන්ධයෙන්  ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජිකයන් දැනුවත් කළ යුතු වේ.

යුතුකම්;

• ආසියාන් අරමුදලට ඇමරිකානු ඩොලර් 1,000,000 ක් එක වර පමණක් ගෙවිය යුතු ය.
• ආසියාන් විද්‍යා අරමුදලට ඇමරිකානු ඩොලර් 50,000 ක් ලබා දීම.
• ආසියාන් ආහාර සංචිතයට සහල්වලින් දායකත්වය සැපයීම.
• ආසියාන්හි ඛනිජ තෙල් බෙදාහැරීමේ ක්‍රමයට සම්බන්ධ වීම.
• ආසියාන් මහ ලේකම් කාර්යාලයට වාර්ෂිකව දායකත්වය සැපයීම.
• ආසියාන් සියලු සමුළුවලට සහභාගී වෙමින් ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ (A-Z) පිළිවෙළ අනුව සමුළු වාර ඒ ඒ සාමාජික රටවල පවත්වමින් එහි සභාපතිත්වය දැරීම.

5. ආසියාන් සංවිධානයේ ව්‍යුහය.

ආසියාන් සංවිධානය ආරම්භයේ දී වූ සරල ආයතනික ව්‍යුහය වර්තමානය වන විට එහි සාර්ථකත්වය හා ප්‍රසාරණය වීම මත තව දුරටත් සංකීර්ණ වී ඇති බව අවබෝධ කර ගත හැක.

1. විදේශ අමාත්‍ය මණ්ඩලය;

ආසියාන් සංවිධානය තුළ සක්‍රිය ම මෙන් ම ප්‍රතිපත්තිමය තීරණ ගැනීමේ ආයතනය වන්නේ මෙම විදේශ අමාත්‍ය මණ්ඩලයයි. සාමාජික රාජ්‍යයන්හි විදේශ ඇමතිවරුන්ගේ සහභාගීත්වයෙන් පැවැත්වෙන මෙම ආයතනය වසරකට වරක් රැස් වන අතර එහි දී ගනු ලබන තීන්දු තීරණ, තම රටේ රාජ්‍යය නායකයාට වාර්තා කරනු ලබන්නේ අදාළ රටේ විදේශ ඇමතිවරයා විසිනි. මෙම සැසි වාර පවත්වනු ලබන්නේ ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ (A-Z) පිළිවෙළට වන අතර සෑම රාජ්‍යයක් ම තම රටේ දී විදේශ අමාත්‍ය සමුළු වාර පැවැත්විය යුතු අතර හදිසි අවස්ථාවන්හි විශේෂ සභා වාර හෝ නිල නොවන මට්ටමේ සාකච්ඡා පැවැත්වීමට ද විදේශ අමාත්‍යවරුන්ට හැකියාව පවතී. 

2. ආසියාන් ස්ථාවර කමිටුව;

විදේශ අමාත්‍යවරුන්ගේ රැස්වීම පවත්වනු ලබන්නේ වසරකට වරක් වන අතර ඒ අතර තුල කාලයේදී සක්‍රීය වෙමින් තීන්දු තීරණ ගනු ලබන්නේ මෙම ස්ථාවර කමිටුව විසිනි. ඊළඟට විදේශ අමාත්‍ය මණ්ඩලය පැවැත්වීමට නියමිත රාජ්‍යයේ විදේශ ඇමතිවරයා එහි සභාපති වේ. 1992 වසරේ සිට ආසියාන් ස්ථාවර කමිටුව නියෝජනය කරනු ලබන්නේ එක් එක් රාජ්‍යයන් විසින් ජාතික මට්ටමෙන් පවත්වා ගන්නා ලද ආසියාන් මහ ලේකම් කාර්යාලයේ අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල්වරයෙකු විසිනි.

3. ආසියාන් මහ ලේකම් කාර්යාලය;

1976 සිට ඉන්දුනීසියාවේ ජකර්තා නුවර පිහිටුවා ඇති මහ ලේකම් කාර්යාලය විසින් ආසියාන් සංවිධානයේ සියලු ම කටයුතු සම්බන්ධීකරණය කරනු ලබයි. 1992 වසරේ සිට වසර 05කට වරක් ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජික රාජ්‍යයන්හි විදේශ ඇමතිවරුන්ගේ තෝරා ගැනීම මත, රාජ්‍ය නායකයන් විසින් මහ ලේකම්වරයෙකු පත් කරනු ලැබේ. මහ ලේකම්වරයාගේ සහයට නියෝජ්‍ය ලේකම්වරු දෙදෙනෙක් වසර තුනකට වරක් පත් කරනු ලැබේ. තවද මෙම මහ ලේකම් කාර්යාලයට අනුබද්ධිත ව කාර්යාංශ 04ක්ද පිහිටුවා ඇත. 

ඒවා නම්;

• ආර්ථික සහයෝගිතා කාර්යාංශය.
• ආසියාන් නිදහස් වෙළදාම සඳහා වූ කාර්යාංශය.
• ආසියාන් සහයෝගිතාව හා විදේශ සබඳතා කාර්යාංශය.
• කාර්යබද්ධ සහයෝගිතා කාර්යාංශය.‍

මෙම කාර්යාංශ බාර ව නිලධාරීන් 32ක් මහ ලේකම් කාර්යාලයට අනුබද්ධිත ව සේවය කරනු ලබයි.

4. ආසියාන් ජාතික මහ ලේකම් කාර්යාලය;

ආසියාන් මහ ලේකම් කාර්යාලය හා ජාතික මට්ටමෙන්, ආසියාන් සාමාජික රාජ්‍යයන් අතර පවත්වාගෙන යනු ලබන ආයතනයන් සමඟ සම්බන්ධීකරණයක් පවත්වා ගැනීමේ අරමුණින්, ආසියාන් සංවිධානයේ සෑම සාමාජික රාජ්‍යයක ම ආසියාන් ජාතික මහ ලේකම් කාර්යාලයක් එහි විදේශ අමාත්‍යංශයට අනුබද්ධිත ව පිහිටුවා ඇත. 

5. විශේෂ විෂයන් සඳහා කමිටු;

මෙම විශේෂිත විෂයන් සඳහා වූ කමිටු මඟින් සිදුවන්නේ ආසියාන් ප්‍රකාශනය මඟින් යම් යම් විශේෂිත විෂයන් සඳහා කටයුතු කිරීමට තත්කාර්‍ය කමිටු හා ස්ථාවර කමිටු පත් කිරීම හා ඒ සඳහා ප්‍රතිපාදන සැපයීම යි. 

එම කමිටු කීපයක් මෙසේ දැක්විය හැක.

• මූල්‍ය හා බැංකු කටයුතු පිළිබඳ කමිටුව.
• ආහාර , කෘෂිකාර්මික හා වන සම්පත් පිළිබඳ කමිටුව.
• කර්‍මාන්ත, ඛනිජ හා බලශක්ති කමිටුව.
• විද්‍යාව හා තාක්ෂණය පිළිබඳ කමිටුව.
• වෙළඳාම හා සංචාරක කටයුතු පිළිබඳ කමිටුව.
• සමාජ සංවර්‍ධනය පිළිබඳ කමිටුව.
• පරිසරය පිළිබඳ ආසියාන් ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරීන්ගේ කමිටුව.

6. ආසියාන් නිදහස් වෙළඳ කලාප මණ්ඩලය.

7. වසර 03ට වතාවක් පැවැත්වෙන රාජ්‍ය නායක සමුළුව;

ආරම්භයේ දී  ආසියාන් රාජ්‍යය නායක සමුළුවේ විධිමත් බවක් නොවූ නමුත් 1992 සිංගප්පූරුවේ දී පවත්වන සමුළු වාරයේ දී කරන ලද සංශෝධනයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වසර 03 ට වරක් රජ්‍යය නායක සමුළුවක් පැවැත්වීමට තීරණය කරනු ලැබීය. ඊට අමතරව නිල නොවන මට්ටමේ රැස්වීම් වාර ද පවත් වනු ලැබීය.

උදා;

• ඉන්දුනීසියාවේ බාලි සමුළුව - 1976
• මැලේසියාවේ ක්වාලාලම්පූර් සමුළුව - 1977 
• පිලිපීනයේ මැනිලා සමුළුව - 1987
• සිංගප්පූරු සමුළුව - 1992
• තායිලන්තයේ බැන්කොක් සමුළුව - 1995
• වියට්නාමයේ හැනෝයි සමුළුව - 1998  
• 1999 Philippines
• 2000 Singapore
• 2001 Brunei Darussalam
• 2002 Cambodia
• 2003 Indonesia
• 2004 Lao PDR
• 2005 Malaysia
• 2006 Philippines
• 2007 Singapore
• 2008 Thailand
• 2009 Thailand
• 2010 Viet Nam
• 2011 Indonesia
• 2012 Cambodia
• 2013 Brunei
• 2014 Myanmar 

මෙම සමුළු වාර අතරින් 1976දී පවත්වනු ලැබූ බාලි සමුළුව ඉතා වැදගත් වේ. එහි දී ආසියාන් සංවිධානයට අදාලව වැදගත් තීරණ හා ගිවිසුම් රාශියකට අත්සන් තබන ලදි. 

ඒවා කීපයක් නම්;

• ආසියාන් එකඟතාව පිළිබඳ ප්‍රකාශනය. (Declaration of ASEAN Concord)

ආර්ථික, සමාජ හා සංස්කෘතික අංශවලින් ආසියාන් කලාපයේ රාජ්‍යයන් අතර සහයෝගය වර්ධනය කිරීම මෙහි අරමුණ විය.

• මිත්‍රත්වය හා සහයෝගිත්වය පිළිබඳ අග්නිදිග ආසියාතික ගිවිසුම. (Treaty of Amity and Co-Operation in South East Asia)

කලාපීය සහයෝගය සඳහා කලාපීය රාජ්‍යයන්ගේ ක්‍රියාශීලී සහයෝගය ලබා ගැනීම.

6. සමාලෝචනය.

    අග්නිදිග ආසියානු රාජ්‍යයන් 05 ක් විසින් 1967 වර්ෂයේ දී පිහිටුවා ගන්නා ලද ආසියාන් සංවිධානය වර්තමානය වන විට ආසියාවේ ප්‍රබලතම කලාපීය සංවිධානය ලෙස හඳුනා ගත හැක. එය විශේෂයෙන්ම ආර්ථික හවුලක් ලෙස ප්‍රබල භූමිකාවක් කලාපය තුල ඉටු කරනු ලබයි. 1975-1995ත් අතර කාලයේ දී ආසියාන් සංවිධානයේ ආර්ථික වර්ධන වේගය 6.6% පමණ වූ අතර 1995දී එය 7.4% දක්වා වර්ධනය විය.  2012 පමණ වන විට එහි සමස්ත දළ දේශීය නිෂ්පාදනය ඩොලර් ට්‍රිලියන 2.3ක් පමණ වේ. එය ලෝකයේ හයවෙනියට විශාලතම ආර්ථිකය ලෙස ද හඳුනාගත හැක. එම ආර්ථික ශක්‍යතාව හමුවේ ආසියාන් ආර්ථික හවුල ඇමරිකාව, චීනය, ජපානය හා යුරෝපා සංගමය සමඟ ආර්ථික සහයෝගිතාවන් ද ඇති කරගෙන ඇත. ආරම්භයේ දී චීනයේ කොමියුනිස්ට් ව්‍යාප්තියට එරෙහිව පිහිටුවා ගන්නා ලද මුත් වර්තමානය වන විට චීනයේ ආධාර ද මේ සංවිධානයට ලැබේ.  

    ආසියාන් සංවිධානය කලාපයක් ලෙස විශාල අභියෝගයන්ට ද මුහුණ දුන් සංවිධානයක් බව අවබෝධ කර ගත හැක. එහි දී ඔවුන් අත් දුටු ප්‍රබලතම අර්බුදය වූයේ 1996 දී ආසියාන් රාජ්‍යයන්වල නිෂ්පාදනය කරන ඉලෙක්ට්‍රොනික භාණ්ඩ සඳහා විදේශ වෙළඳපොළේ තිබූ ඉල්ලුම පහත වැටීම හේතුවෙන් ඇති වූ ආර්ථික අර්බුදය යි. එහි දී එම වසරේ ආසියාන් කලාපයේ ආර්ථික වර්ධන වේගය 7.4% සිට 7.1% දක්වා පහත වැටෙන්නට විය. නමුත් කලාපයක් ලෙස සිටීමේ වැදගත්කම ලෝකයට ම පැහැදිලි කරමින් ආසියාන් සංවිධානය එම අර්බුදයට සාර්ථකව මුහුණ දෙමින් ඊට ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ග ඉතා ඉක්මනින් ම ක්‍රියාත්මක කරන ලදි.

    ආරම්භයේ සිට වර්තමානය දක්වා ආසියාන් සංවිධානය පැමිණි ගමනේ දී එම සංවිධානය ලැබූ සාර්ථකත්වයට හේතු වූ තීන්දු තීරණ කීපයක් අධ්‍යනය කල හැකිය. 

ඒවා කීපයක් නම්;

• ආසියාන් කලාපයේ ආර්ථීක හා කලාපීය සහයෝගිතාව වර්ධනය කරනු සඳහා ඇති කරන ලද, 1967- ආසියාන් ප්‍රකාශනය.
• කලාපය තුල ආර්ථික සහයෝගිතාවට පමණක් සීමා නොවී අනෙකුත් වැදගත් ක්‍ෂේත්‍ර සම්බන්ධයෙන් ද සහයෝගිතාව වර්ධනය කරනු සඳහා වූ 1976 - ආසියාන් එකඟතාව පිළිබඳ ප්‍රකාශනය. (Declaration of ASEAN Concord)
• 1992 වර්ෂයේ සිට ඉදිරියට වසර 15ක් ක්‍රියාත්මක වන පරිදි නිදහස් වෙළඳ කලාපයක් ඇති කිරීම සඳහා වූ අභියෝගාත්මක තීරණය. (AFTA - ASEAN Free Trade Area)
• 2020 සඳහා වූ අනාගත දැක්ම හා ඉලක්ක 1997දී පවත්වන ලද ක්වාලාලම්පූර් නිල නොවන රාජ්‍ය නායක සමුළුවේ දී ප්‍රකාශයට පත් කිරීම.

    ආසියාන් සංවිධානයේ රටවල ජනගහණය මිලියන 600ක්ද ඉක්මවා සිටී. එය සමස්ත ලෝක ජනගහණයෙන් 8.8%කි. මෙම රටවල ස්වාභාවික සම්පත් රැසක් ද පවතී. ඒ අතර ඛනිජ තෙල්, රබර් හා ටින් ප්‍රධාන වේ. ආසියාන් කලාපයේ භූමි ප්‍රමාණය සමස්ත ලෝක භූමි ප්‍රමාණයෙන් 3%ක් පමණ වේ. ආසියාන් සංවිධානයේ රටවල් වේගයෙන් දියුණු වීමට තවත් හේතුවක් වූවේ ඇමරිකාව හා ජපානය වැනි දියුණු ආර්ථික බලවතුන් සමඟ ඉතා සහයෝගයෙන් ක්‍රියා කිරීමයි. පසුගිය කාලය තුළ පමණක් ජපානය සිය විදේශ ආධාරවලින් 38% ක් ම ආසියානු සංවිධානයේ රාජ්‍යයන් වලට ලබා දී ඇත.  

    මීට අමතරව ව්‍යාඝ්‍ර පෝතකයන් (Tiger Cubs) ලෙස හඳුන්වනු ලබන නැගෙනහිර හා අග්නිදිග ආසියානු කලාපයේ ආර්ථික වර්ධන වේගය 7%කටත් වඩා වැඩි අගයකින් සංවර්ධනය වන රාජ්‍යයන් අතරින් රාජ්‍යයන් 05ක්ම (තායිලන්තය, ඉන්දුනීසියාව, පිලිපීනය, සිංගප්පූරුව, මැලේසියාව) මෙම කලාපයට අයත් වීම මත ආසියාන් කලාපය ම ලෝකයේ ප්‍රමුඛ ආර්ථික බලවතෙකු බවට පත් වී ඇත. බොහෝ අවස්ථාවන්හි දී මෙම කලාපයේ රාජ්‍යයන් අනෙකුත් දියුණු රාජ්‍යයන් සමඟ ආර්ථික සහයෝගිතා ගිවිසුම්වලට එකඟ වන්නේ, තනි තනි ව නොව කලාපයක් ලෙස එක්සත්වය. එමගින් ලැබෙන ප්‍රතිලාභ කලාපයට ම‍ පොදු වීම මත එම සංවිධානයේ සාර්ථකත්වය ද වර්ධනය වී ඇත.

    වර්තමානය වන විට ආසියාන් සංවිධානය තම ආරම්භක අරමුණුවලින් බහුතරයක් සපුරාගෙන ඇති බව අවබෝධ කර ගත හැක. විශේෂයෙන්ම කලාපීය සාමය පවත්වා ගැනීම සහ කලාපීය ආර්ථික, සමාජීය හා පොදු පහසුකම් වර්ධනය කර ගැනීම මඟින් එහි ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය වර්ධනය කිරීමට ද සමත් වී ඇත. එහි සාර්ථකත්වය කෙතරම් ද යත් එය දුර්වලව ආරම්භ වූ මුල් අවදියේ දී ඊට සම්බන්ධවන ලෙස ආරාධනාවක් ශ්‍රී ලංකාවටද ලැබුණු අතර ලංකාවේ නොබැඳි විදේශ ප්‍රතිපත්තිය හමුවේ එය ප්‍රතික්ෂේප කර දමන ලදි. පසුව ආසියාන් සංවිධානයේ සාර්ථකත්වය හමුවේ ලංකාව නැවතත් 1980 දශකයේ දී එහි සාමාජිකත්වය සඳහා ඉල්ලුම් කිරීමට ඉදිරිපත් විය. නමුත් ඒ වන විට සංකීර්ණ වී පැවති ආසියාන් සංවිධාන සැකැස්ම හමුවේ එම කලාපයට අයත් නොවූ ලංකාවේ ඉල්ලීම ප්‍රතික්ෂේප කරනු ලැබීය. මෙලෙසින් තවත් රාජ්‍යයන් ගණනාවක් ආසියාන් සංවිධානයේ සාමාජිකත්වය ඉල්ලුම් කර තිබෙන අතර රාජ්‍යයන් කීපයක් තවමත් නිරීක්‍ෂණ මට්ටමින් පසු වේ. මේ ‍හේතුවෙන් ම ආසියාන් සංවිධානය ආදර්ශයට ගනිමින් දකුණු ආසියානු රාජ්‍ය නායකයන් ද සාර්ක් (SAARC) නමින් එවැනි ම කලාපීය සංවිධානයක් බිහි කර ගත් නමුත් එව තවමත් ආසියාන් සංවිධානය මෙන් සාර්ථකත්වයට පත් වී නැත.

    මේ ආකාරයෙන් ආසියාන් සංවිධානය කලාපය තුළ මෙන් ම ලෝකය තුළ ද ප්‍රමුඛ ආර්ථික බලවතෙකු බවට පත් වී තිබෙන අතර එම කලාපීය රාජ්‍යයන් එක්සත් ව ආසියාන් සංවිධානය සමඟ බැදී සිටීම හේතුවෙන් පොදු ගැට‍ළුවල දී ලෝක මට්ටමෙන් බලපෑම් ඇති කිරීමේ හා කේවල් කිරීමේ හැකියාව ද ලබාගෙන ඇත. නමුත් එම කලාපීය රාජ්‍යයන් තනි තනි ව කටයුතු කලේ නම් එලෙස සංවර්ධනය වීමට හෝ ලෝක බලවතුන් ඉදිරියේ ශක්තිමත් ව නැගී සිටීමට නොහැකි වනු ඇත. එක්සත් බව හා දූරදර්ශී බව ආසියාන් සංවිධානයේ සාර්ථකත්වය බව ඉහත කරුණු අධ්‍යනයේ දී නිගමනය කල හැක.

  මෙම පැවරුම මගින් ආසියාන් සංවිධානය ආරම්භ වීමට ප්‍රථම මෙම කලාපයේ තත්ත්වය, ආසියාන් සංවිධානයට පෙර තිබූ කලාපීය සහයෝගිතා සංවිධාන හා ඒවායේ අසාර්ථකත්වය, ආසියාන් සංවිධානය ආරම්භ වීමේ පසුබිම හා අවස්ථා, ආසියාන් සංවිධානයේ අරමුණු, පැවැත්ම හා ක්‍රියාවලිය පිළිබඳව මෙන් ම සමාලෝචනය මගින් ආසියාන් සංවිධානය මුහුණ දුන් අභියෝග සහ එහි සාර්ථකත්වය පිළිබඳ තොරතුරු දක්වා ඇති අතර එවැනි සංවිධානයන්ගේ වැදගත්කම ද අවධාරණය කිරීමට උත්සහ කෙරුවෙමි.

මූලාශ්‍ර

• කරුණාදාස, ඩබ්ලිව් එම්. ගොලීයකරණය හා කලාපීයකරණය, දෙහිවල: ඉමේජ් ලංකා ප්‍රකාශකයෝ, 1999.
• කරුණාදාස, ජාත්‍යන්තර සංවිධාන, දෙහිවල: ඉමේජ් ලංකා ප්‍රකාශකයෝ, 2000.
• කරුණාදාස, තුන්වන ලෝකයේ දේශපාලනය හා ආර්ථිකය, දෙහිවල: ඉමේජ් ලංකා ප්‍රකාශකයෝ, 2003.
• විජේනායක, අමරසිරි., එදා සිට අද දක්වා මෙදෙස් විදේස් දේශලාන වෙනස් වීම්, කොළඹ: ඇස්. ගොඩගේ සහ සහෝදරයෝ, 2002.
• විජේසිංහ, නාමල්., දේශපාලන විද්‍යාව 2, දන්කොටුව: වාසනා ප්‍රකාශකයෝ, 2002.
• දේශපාලන විද්‍යාවේ මූලිකාංග 1, බත්තරමුල්ල: අධ්‍යපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව, 2007.
• Google.lk/
• Microsoft ® Encarta ® 2008. © 1993-2007 Microsoft Corporation.
• http://www.asean.org/asean/asean

"චරිතාපදාන, ඓතිහාසික පර්යේෂණ සඳහා කෙතරම්දුරට වැදගත් වන්නේද?"

ර

ටක ඉතිහාසය හැදෑරීමේදී පුරාවිද්‍යාත්මක මූලාශ්‍ර මෙන් ම සාහිත්‍ය මූලාශ්‍රද එක සේ වැදගත් වේ. විශේෂයෙන් ම නූතන ඉතිහාසය අධ්‍යයනය කිරීමේදී පර්යේෂකයෙකුට ඉවහල් වන්නා වූ ප්‍රමුඛතම මූලාශ්‍ර විශේෂයක් ලෙස මෙම සාහිත්‍ය මූලාශ්‍ර හඳුනාගත හැකි වේ. චරිතාපදාන මඟින් සිදුවන්නේ පර්යේෂණයේ දැනුමේ ප්‍රමාණය වැඩි දියුණු කිරීමයි. ඊට අමතරව ක්‍රමානුකූල ව සිදු කරනු ලබන නිර්මාණාත්මක කාර්යයක් ලෙස එය අර්ථ දැක්විය හැකිය. මිනිසාගේ දැනුම, සංස්කෘතිය, සමාජය, සහ නව භාවිතයන් සොයා ගැනීමට මෙම දැනුම යොදා ගන්නා අයුරු මේ තුලින් විදහා දැක්වේ. එය තොරතුරු පිහිටුවන්න සහ තහවුරු කරන්නට, පෙර කාර්යයන්හි ප්‍රතිඵල යළි ගොඩනගන්නට, නව හෝ පවතින ගැටලු නිරාකරණය කිරීමට, සිද්ධාන්තවලට සහය දැක්වීම හෝ නව න්‍යායයන් ගොඩනැගීමටද යොදා ගනියි.  පර්යේෂණයක ප්‍රධාන අරමුණු වනුයේ (ව්‍යවහාරික පර්යේෂණයට ප්‍රතිවාදී ව) ලේඛණගත කිරීම, අනාවරණය කර ගැනීම, අර්ථකථනය හෝ මිනිස් දැනුම වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන ආදී ක්‍රම යොදා ගැනීමයි. පර්යේෂණයට අදාළ ප්‍රවේශයන්, මනුෂ්‍යත්වය සහ විද්‍යාව යන දෙකම සහ දෙක අතර සැලකිය යුතු ලෙස දෝලනය වන ඥාන විභාගයන් මත පදනම් වේ.

ඉතිහාසඥයෝ සෑම විටම ප්‍රශ්නයකට අදාළ ප්‍රශස්ත ම පිළිතුර සොයන්නට උත්සහ කරනු ලබයි. එහිදී එය වටා ඇති ගැටලු සහ තොරතුරු සොයා බලයි. අන්තර්ගතය හැම විටම බොහෝ වැදගත් වන අතර එයට සමාජයීය, ඓතිහාසික, දේශපාලනික, සංස්කෘතික හෝ ජනවාර්ගික අංශයන් ඇතුලත් වේ. එම පර්යේෂණයකට උදාහරණයක් වනුයේ, පෞරාණික ක්‍රම අන්තර්ගත ඓතිහාසික පර්යේෂණයයි. ඉතිහාසඥයන් ප්‍රාථමික මූලාශ්‍රයන් සහ අනෙකුත් සාධක යොදා ගනිමින්, ක්‍රමානුකූල ව මාතෘකාව විමර්ශනය කොට පසුව පැරණි ආකාරයට පුරාවෘත්තයන් ලියයි. එලෙස පුරාවෘත්ත ලෙසින් ම නම් නොවූවත් ඊට වඩා යම්තාක් දුරකට ගුණාත්මකභාවයෙන් ඉහළ හා යථාර්ථවාදී ලක්ෂණවලින් හෙබි අංශයක් ලෙස චරිතාපදාන හැඳින්විය හැකිය.

මෙලෙසින් සකස් වන්නා වූ ඓතිහාසික පර්යේෂණ ක්‍රමවේදය තුළ චරිතාපදානවලට ඉතා සුවිශේෂී ස්ථානයක් හිමි වේ. විශේෂයෙන් ම ශ්‍රී ලංකාවේ නූතන ඉතිහාසය අධ්‍යයනයේදී චරිතාපදාන සුවිශේෂී වේ. උදාහරණයක් ලෙස අමද්‍යප ව්‍යාපාරයේ පුරෝගාමීන් ප්‍රමුඛ ලංකා ජාතික සංගමයේ ක්‍රියාකාරී දේශපාලන නායකයෝ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ උද්ඝෝෂණ ව්‍යාපාර ඔස්සේ ජාතික නිදහස් සටන ක්‍රියාත්මක කළ ආකාරය හා එහිදී ඔවුන්ට මුහුණ දීමට සිදු වූ විවිධ දේශපාලන බලවේගත් ඒවාට විසදුම් සොයා ක්‍රියාත්මකවන ආකාරයත් ඔවුන්ගේ චරිත ඇසුරින් හඳුනා ගත හැකිය. එහිදී චරිතාපදාන ඉතා වැදගත් වේ. චරිතාපදානයක් යනු, යමෙකුගේ ජීවිතය පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක සටහනක් හෝ විස්තරයක් හෝ වෙයි. ප්‍රධාන තොරතුරු වන අධ්‍යාපනය, කර්මාන්ත, සබැඳියාවන් සහ, මරණය ආදී දත්තයන්ට වඩා වැඩිමනත් තොරතුරු සපයන්නේ චරිතාපදානයක් විසිනි. මෙම සිද්ධීන් තුල අවධානයට ලක්වන්නා වූ ප්‍රධාන චරිතයේ පළපුරුද්ද විදහා දක්වන අතර තවත් ආකාරයකින් ජීවිතයේ එක් පැතිකඩක් හෝ ජීව දත්ත තොරතුරු (සංක්ෂේපය) මෙන් නොව, චරිතාපදානයක් විසින් ප්‍රධාන චරිතයේ ජීවිත කතාව ගෙනහැර පායි. ඒ තුළ පළපුරුද්දේ සූක්ෂ්ම විස්තර අඩංගුව, ඔහුගේ හෝ ඇයගේ දිවියේ විවිධ පාර්ශව ඉස්මතු වන අතර, ප්‍රධාන චරිතයේ පෞරුෂත්වය පිළිබඳ විශ්ලේෂණයක් ද මෙහි අඩංගු විය හැක.

චරිතාපදාන කෘති සාමාන්‍යයෙන් මවාපාන ලද්දක් නොවන නමුත්, පුද්ගලයෙකුගේ දිවිය රසවත් ලෙස ගොඩනැංවීමට එවැනි කරුණු කාරණා වුවද යොදා ගනු ලැබේ. චරිත කතාවක් ඓතිහාසික වශයෙන් වැදගත් වන්නේ එහි සඳහන් වන පුද්ගලයා වැදගත් වීම නිසාම නොවේ. යම් යම් අවස්ථාවල දී කැපී පෙනෙන කිසිම දක්ෂතාවක් නැති වුවද සමහර පුද්ගලයින්ගෙන් ඔහු වෙසෙන ජන සමාජයට කෙරෙන දායකත්වය සුළු පටු නොවිය හැකිය. වෙනස ඇත්තේ එවැනි පුද්ගලයින් හා ඔවුන්ගේ භූමිකාව කිරා මැන බැලීමට අප යොදන මිනුම් දඬු අනුවය. කිසියම් පුද්ගලයෙකු දේශපාලන හෝ ධන බලය රැස් කරගෙන ඇත්නම් ඔහු නිතැතින් ම වීරයෙක් ලෙස සැලකීම අප සමාජයේ පුරුද්දකි. අප අගයන්නේ එවැනි චරිතය. ඔවුන්ගෙන් ඉගෙන ගන්නේ ද බලය ලබා ගන්නේ ද කෙසේද යන්නයි.

අවසරලත් චරිතාපදානයක් ලියනු ලබන්නේ, ප්‍රධාන චරිතයේ හෝ ඔහුගේ උරුමකරුවෙකුගේ හෝ අවසරය, සහයෝගය සහ විටෙක සහභාගිත්වය ද සහිතවය. මෙවැනි නිබන්ධනවලට හිමිවන ප්‍රධාන වැදගත්කම නම් සමකාලීන පුද්ගලයන් හා සමාජ සිද්ධීන් දෙස කතුවරයන්ගේ දෑසින් අපට බලන්නට පුළුවන් වීමයි. මෙකී පුද්ගලයන් හා සිද්ධි වැදගත් ලෙස සලකනු ලැබේ නම් තවත් වැදගත් පුද්ගලයෙකු විසින් ඒවා ගැන කරනු ලබන විග්‍රහයද ඓතිහාසික වශයෙන් වැදගත්කමක් උසුලයි. උදාහරණයක් ලෙස සලකන්නේ නම් කුමාරි ජයවර්ධන විසිවන සියවසේ ශ්‍රී ලංකාවේ සටන්කාමී සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදියා හා බෞද්ධ ප්‍රතිශෝධකයා ලෙස හඳුන්වනු ලැබූ ඒ. පී. ද සොයිසා මහතාගේ චරිතාපදානය රචනා කිරීමේදී, ඒ. පී. ද සොයිසා ඇයගේ පියා වීම මත එම කර්තව්‍යය පහසු වූ බව උපකල්පන කළ හැක.

ස්වයං චරිතාපදානයක් යනු, එම ප්‍රධාන චරිතය විසින් හෝ විටෙක සහකාරයෙක් සමග හෝ ලියනු ලබන, ප්‍රධාන චරිතයේ ජීවිතය පිළිබඳ විස්තරයකි. පාපෝච්චාරණ ඇතුළත් ස්වයං චරිතාපදාන ඓතිහාසික වශයෙන් වටිනාකමක් ඇති සාහිත්‍යාංගයක් ලෙස ද හැඳින්විය හැකිය. ස්වයං ලිඛිත චරිතාපදාන (Autobiography) බොහෝ අවස්ථාවල දී ප්‍රාථමික මූලාශ්‍ර යටතට ගත හැකි අතර අනෙකුත් චරිතාපදාන ද බොහෝ අවස්ථාවල දී සහභාගී නිරීක්ෂණ ක්‍රමවේදය අන්තර්ගත වී තිබීම හේතුවෙන් එහි ගුණාත්මකභාවය ඉතා ඉහළ තත්ත්වයක පවතී. කෙනෙකු තම ජීවිත කතාව ලියන්නට පෙලඹෙන්නා වූ හේතූන් කීපයක් පවතින බව හඳුනාගත හැකිය. මෙම හේතූන් විවිධ ඒවා වන බව ද අධ්‍යයනය කළ හැකිය. ඇතැම් පුද්ගලයින් තම ජීවිත කථාව ලියන්නේ තමාගේ ජීවිතය සාර්ථක වීම මත එය අනුන්ට ආදර්ශයක් විය යුතුය යන විශ්වාසය අනුවය. එවැනි ජීවිත කථා ජයසක් නාදයක් බඳුය. ඒ තුළ තමාගේ අනන්‍ය සාධාරණය, තොරතුරු වල පරිපූර්ණත්වය හා ඒ හේතුවෙන් ම රසවත් වෘත්තාන්තයක් සේ එළිදරව් කළ හැකි බව විශ්වාසයයි. තමාගේ ජීවිතය තම රටේ ඉතිහාසය හා සම්බන්ධ වී ඇති බැවින් එහි ඓතිහාසික වටිනාකමක් ඇතැයි සිතා එය විස්තර කරති. මෙවැනි පුද්ගලයෝ බොහෝ විට දේශපාලකයෝ වන බවට අවබෝධ කර ගත හැකිය. 

ඉතිහාසය යළි යළිත් ප්‍රතිනිර්මාණය වෙමින් තිබේ. එහි ස්වභාවය කිරා මැන බලා නිවැරදි තක්සේරුවකට එළඹෙන්නට අතීත අත්දැකීම් ඉතා වැදගත් වේ. ස්තෝත්‍ර ගායනයක් නොවන චරිත කතාවකින් ඉගෙන ගත හැකි දේ බොහෝ ය. ජීවිතයේ කුමන අවධියක දී වුවත් මනාව සැකසුණු චරිත කතාවක් කියවීම ඇතැම් විට අපේ ම ජීවිතය දෙස විවේකීව බැලීමට අවස්ථාවක් හිමිකර දේ. සදොස් තැන් නිදොස් කර ගැනීමට මෙන් ම අප ජීවත් වන සමාජයේ ඓතිහාසික පරිණාමයන් හඳුනා ගැනීමට හා ඒ දෙස නව දෘෂ්ඨිකෝණයකින් බැලීමටත් අවස්ථාවක් උදා කර ගත හැකිය. සැබෑ ලෙස ම මෙම පරිඥානය උසස් සාහිත්‍ය කෘතියකින් ද ලැබිය හැකි වුවත් චරිත කතාවකින් ලැබෙන ඓතිහාසික වටිනාකම ඉතාමත් ම ප්‍රබල වේ.

ශ්‍රී ලංකාවේ වැදගත් චරිතාපදාන අතරින් මෙතෙක් ලියැවී ඇති සුවිශේෂිත කෘතියක් ලෙස මහාචාර්ය කේ. එම්. ද. සිල්වා හා හවර්ඩ් රිගින්ස් විසින් සංස්කරණය කරමින් රචනා කරන ලද ජේ. ආර්. ජයවර්ධන චරිතාපදානය හැදින්විය හැකිය. ජේ. ආර්. ජයවර්ධන හිටපු ජනාධිපතිවරයෙකු වන අතර ඔහුගේ නාමය ඉතිහාසයේ නොමැකෙන ලෙස සනිටුහන් වී ඇත්තේ ඔහු ලංකා ඉතිහාසය වෙනස් කිරීමට දායකත්වය ලබා දීම හේතුවෙනි. සැබෑ ලෙසම ඔහුගේ පරපුරේ ආදිතමයන් ද ලංකා ඉතිහාසය වෙනස් කිරීමට දායකත්වයක් සැපයූ පුද්ගලයන් වේ. එම කෘතිය තුළින් හුදෙක් එක් චරිතයකට පමණක් සීමා නොවන අතර සමස්ත ලාංකේය ඉතිහාසය කෙරෙහි ද අවධානය යොමු වීමක් සිදුව ඇත. ඒ හේතුවෙන් ම එහි අන්තර්ගත වන්නා වූ තොරතුරු ප්‍රමාණය ඉතා පුළුල් පරාසයක් ගනු ලබයි. නමුත් මෙම නිබන්ධනයේ පෙර සඳහන් කළ අකාරයට චරිතාපදානයක් අනෙකුත් කෘතිවලට වඩා තරමක් යථාර්ථවාදී වුවත් යම් යම් අවස්ථාවල දී ප්‍රබන්ධාත්මක තොරතුරු අන්තර්ගත වීමක් ද දැකිය හැකිය. එය මෙම ජයවර්ධන චරිතාපදානයට ද පොදු වූවකි. ඒ හේතුවෙන් ම මෙම කෘතිය ඉතා සූක්ෂ්ම අන්දමින් පර්යේෂණයට ලක් කළ යුතු වන අතර එම කෘතිය රචනා කිරීමට හේතු වූ අරමුණ ද පැහැදිලි කර ගත යුතුය. සැබෑ ලෙස ම මෙම චරිතාපදානය ලියැවෙන්නේ ජයවර්ධන ජනාධිපතිවරයාගේ අවශ්‍යතාවය මත වන අතර ඔහුගේ පෞද්ගලික අනුදැනුම ද මතය. මන්ද යත් ජයවර්ධන පරපුර ගැන ලංකා ඉතිහාසයේ ලියවී ඇති තොරතුරු එතරම් ප්‍රියමනාප නොවන බැවිණි. ඒ අනුව ජනාධිපති ජේ. ආර් ජයවර්ධන මහතා තම පරපුර පිළිබඳ ඉතිහාසය සුදු ඉතිහාසයක් බවට පත් කිරීමට විධායක බලතල අයථා ලෙස යොදා ගනිමින් ජනාධිපති අරමුදලෙන් ලක්ෂ ගණනක මුදලක් වියදම් කරන ලද බව විවේචකයන්ගේ මතය වී ඇත.  

කෙසේ වෙතත් එම කෘතිය සකස් කිරීමේදී ජයවර්ධන ජනාධිපතිවරයාගේ සහභාගීත්වය ඍජුව ම ලැබී ඇති අතර ලාංකේය දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ බොහෝමයක් රස මුසු තැන් මෙන් ම රහසිගත තොරතුරු ද එමගින් අවධාරණය කර තිබේ. විශේෂයෙන් ම මෙම චරිතාපදානයන්ගේ අන්තර්ගත තොරතුරු මඟින් අදාළ චරිතයේ පමණක් නොව ඔහුට සම්බන්ධ අනෙකුත් චරිත මෙන් ම අවස්ථා සම්බන්ධයෙන් ද ඉතා දුර්ලභ තොරතුරු අනාවරණය වේ. ලංකා ඉතිහාසය තුළ ඉතා සුවිශේෂී අවස්ථාවක් වූ 1912 මැකලම් ප්‍රතිසංස්කරණයේ දී සීමිත ඡන්ද බලයෙන් උගත් ලාංකිකයෙකු තෝරා පත් කර ගැනීමේ අවස්ථාව හිමි වූ අතර එහිදී සිංහල අපේක්ෂකයා වූ දොස්තර මාක්ස් ප්‍රනාන්දු මහතා පරාජයට පත් කරමින් ජයග්‍රහණය හිමි කර ගනු ලැබුවේ පොන්නම්බලම් රාමනාදන් මහතා ය. සැබෑ ලෙස ම මෙම තරඟය සඳහා මුලින් ම ඉදිරිපත් වූවේ මාක්ස් ප්‍රනාන්දු වූ නමුත් බහුතරයක් ගොවිගම කුලයේ වංශවතුන් කාරවේ කුලයට අයත් ප්‍රනාන්දු මහතාට ප්‍රියමනාප නොවීය. ඒ හේතුවෙන් ම ජේ. ආර්. ජයවර්ධන මහතාගේ බාප්පා කෙනෙකු වූ හෙක්ටර් ජයවර්ධන මහතා විසින් පොන්නම්බලම් මහතාව යොදා ගත් බවත් ඔහුගේ ඡන්ද ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයද පෞද්ගලිකව මෙහෙයවන ලද්දේ හෙක්ටර් ජයවර්ධන විසින් බවත් ජේ. ආර්. ජයවර්ධන චරිතාපදානයේ සඳහන් වේ. කේ. එම්. සිල්වා මහතාට අනුව “හෙක්ටර් ජයවර්ධනගේ කටහැකර කතාත්, වාචික ගැරහිලි හා ගෙරවිලි එපිට කුලභේදය ඇවිස්සීමටත් එම ඡන්ද සටනේ අමතක නොවන ලක්ෂණය විය.” මෙම කතා පුවත ජයවර්ධන පරපුරේ දක්ෂතාව පිළිබිඹු කිරීමේ අදහසින් කේ. එම්. සිල්වා මහතා විසින් මෙම කෘතියට ඇතුළත් කරන්නට ඇති නමුත් ඉන් යම්තාක් දුරකට එම පරපුරට අපකීර්තියක් ද ගෙන දෙනු නොඅනු මානය. සැබෑ ලෙස ම මෙය මෙම කෘතියේ එක් ප්‍රමාද දෝෂයක් වන අතර ප්‍රධාන චරිතයේ වීරකම් කියා පෑමට ගොස් එම චරිතයට ම පාඩුවක් සිදු වීමකි. මෙවැනි දුර්වලතා කීපයක් මහාවංශයේ ද ඇති අතර දුටු ගැමුණු හා පරාක්‍රමබාහු යන චරිත පිළිබඳව ඇති තොරතුරුවල ඒවා උද්දීපනය වී ඇත.

ඓතිහාසික පර්යේෂණ සඳහා චරිතාපදානයන්ගෙන් ලැබෙන දායකත්වය පිළිබඳ විමසීමේ දී බ්‍රෙස්ගර්ඩල් චරිතාපදානයද සුවිශේෂී වන බව හැදින්විය හැකිය. එමගින් 20වන සියවසේ ලාංකේය නිදහස් සටන් ව්‍යාපාරය සම්බන්ධයෙන් ඉතා වැදගත් තොරතුරු රාශියක් අනාවරණය වන අතර වාමාංශික ව්‍යාපාරවල පැවති රැඩිකල් ස්වභාවය ඉතා මැනවින් නිරූපණය වීමක් ද සිදු වේ. බ්‍රෙස්ගර්ඩල් ලංකාවට පැමිණියේ එකල යුරෝපීයන්ගේ වතු සමාගම්වලට අයත් ව පැවති වතුකරයේ තනතුරක් සඳහා ය. එහෙත් කම්කරුවන්ට සුදු වතු පාලකයන් විසින් සැලකූ ආකාරය හේතුකොටගෙන මෙම පාලකයින්ට විරුද්ධ වන තත්ත්වයට පිවිසුණේ ය. ළමයින් හා මැලේරියාව වැළඳී සිටින කාන්තාවන් ද මොවුන් විසින් වතු වැඩට යොදා ගත්තේ කෲර ලෙසට ය. දෛනික වැඩ කාලය පැය 12 දක්වා දීර්ඝ ව තිබුණි. මෙම තත්ත්වයට විරුද්ධව බ්‍රෙස්ගර්ඩල් 1936 දී ලංකා සමසමාජ පක්ෂයට බැඳී එහි ක්‍රියාශීලියෙකු විය. ජනතාවට එරෙහි පොලිස් ප්‍රධානියා ධුරයෙන් ඉවත් කිරීමට ගෙන ගිය ක්‍රියාදාමයේ ඔහු මූලික තැනක් ගනු ලැබීය. ඔහුගේ ක්‍රියාකලාපය සුදු පාලකයන්ට ම කොතෙක් නොරිස්සුවේදයත් ඔහුව බලයෙන් පිටුවහල් කිරීමට එකල ආණ්ඩුකාරවරයා නියෝගයක් පවා නිකුත් කරනු ලැබීය. මෙයට විරුද්ධව දියත් වූ සටන ලංකාවේ පළමු කම්කරු පන්ති දේශපාලන සටන වශයෙන් හැඳින්විය හැකි අතර එය බ්‍රෙස්ගර්ඩල් නම් චරිතය සමඟ සමීපව බැඳී පවතී. නිදහසට පෙර ලංකාවේ කම්කරු ව්‍යාපාරයේ උද්වේගකර අවස්ථා පිළිබඳ විමසීමේ දී මෙම අවස්ථාව සුවිශේෂී වන අතර බ්‍රෙස්ගර්ඩල් පිළිබඳ විමසීමේ දී ද ලංකාවේ කම්කරු ව්‍යාපාරය බැඳී පවතී. ඒ හේතුවෙන් ඔහුගේ චරිතාපදානය එක් අතකින් ලංකාවේ වාමාංශික කම්කරු ව්‍යාපාරය හා කම්කරු සටන් පිළිබඳ මනා හරස්කඩක් ලෙස ද හැඳින්විය හැකිය.

තවද යම් යම් චරිතාපදාන අධ්‍යයනය තුළින් එකල පැවති සමාජ, ආර්ථික හා දේශපාලන පැතිකඩයන් පිළිබඳ තොරතුරු අනාවරණය කර ගත හැකි වේ. ඩී. බී. ජයතිලක මහතාගේ චරිතාප්‍රදානය තුළින් එකල පැවති දේශීය අධ්‍යාපනයේ ස්වභාවය හඳුනාගත හැකි අතර ඒ තුළ අන්තර්ගත ඔහුගේ ප්‍රකාශන තුළින් එය මනාව තහවුරු වේ.

මාගේ අභිවෘද්ධියට හේතු වුණේ මෙම පිරිවෙනේ (විද්‍යාලංකාර) පාලි, සංස්කෘත හා සිංහල භාෂා ඉගෙනීමයි. මම ශාස්ත්‍රය පමණක් නොව ජීවිතයට ශාන්තිය ළඟා කර ගැනීමට වුවමනා බණ දහම් හා සිරිත් විරිත් ද පිරිවෙන් අධ්‍යාපනයෙන් ලබා ගතිමි. එංගලන්තයේ සිටින උසස් ශාස්ත්‍රඥයන් මට බුහුමන් කළේ මා ඉගෙන ගත් ඉංග්‍රීසි භාෂාව නිසා නොවේ. පෙරදිග භාෂා ඥානය නිසායි. අමද්‍යප සේවය සඳහා ඉංග්‍රීසි මහත්වරුන්ගෙන් මට උපකාර ලබාගත හැකි වූයේත්, ජගත් දෘෂ්ටි සම්මේලනයේ දී ලංකාවට ගෞරවයක් ලැබෙන පරිදි කතා කිරීමට හැකි වූවේත් පිරිවෙනේදී උගත් බුද්ධ ධර්මය නිසාමයි”

ලංකා ඉතිහාසය අධ්‍යයනය කිරීමේදී තවත් වැදගත් චරිතාපදානයක් ලෙස හිටපු අගමැති ජෝන් කොතලාවල මහතාගේ චරිතාප්‍රදානය හැදින්විය හැකිය. ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ දිනා ගැනීමේ දී ලංකා ජාතික සංගම් නායකයන් හා ලඟින් සිටි නායකයෙක් වන ජෝන් කොතලාවල මහතා පසුව ලෝකප්‍රකට අගමැතිවරයෙක් ද විය. ඔහුගේ චරිතාපදානය තුළින් ද ලංකාවේ දේශපාලන හා සමාජ තත්ත්වය මෙන් ම ලෝක දේශපාලන තත්ත්වයන් ද අනාවරණය වේ. එහිදී ඉතා වැදගත් සිදු වීම් ලෙස ඩී. එස්. සේනානායක මහතා මිය යෑමෙන් පසු ඩඩ්ලි. සේනානායක මහතා හා ජෝන් කොතලාවල මහතා අතර පැවති අගමැති පොරය මෙන් ම ජාත්‍යන්තර සමුළුවල දී ශ්‍රී ලංකාව නියෝජනය කරමින් අගමැති ජෝන් කොතලාවල මහතා කරන ලද ප්‍රකාශ ද ඉතා උද්වේගකර මෙන් ම විවාදයට තුඩු දෙන ලද ඒවා විය. විශේෂයෙන් ම ඔහු විසින් 1955දී බැංඩුං සම්මේලනයේදී කරන ලද දේශනය ධනවාදී රාජ්‍යයන්ගේ ප්‍රසාදයටත් සමාජවාදී රාජ්‍යයන්ගේ අප්‍රසාදයටත් හේතු විය. ඊට අමතරව ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රමුඛතම දේශපාලන පක්ෂය වන එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ආරම්භය කොතලාවල මහතා සමඟ ද බැඳී පවතී. ලංකා ඉතිහාසය තුළ දී එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ඉතිහාසය වැදගත් වන්නා සේම එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ඉතිහාසය තුළ ජෝන් කොතලාවල මහතාද බැඳී පවතී. මන්ද යත් එක්සත් ජාතික පක්ෂය පිහිටුවීම සඳහා ප්‍රථමයෙන් (1946 සැප්තැම්බර් 06) කොළඹ කුරුඳුවත්තේ කෞතුකාගාරය ඉදිරිපිට ඇති ගිල්ෆ්‍රිඩ් ක්‍රසන්ට් හි පාම්කෝට් මන්දිරයට පැමිණෙන ලෙසට දන්වා පිරිසට ආරාධනා පත්‍ර යැව්වේත්, එහි කැඳවුම්කරු වූයේත් කොතලාවල මහතා වීමයි.

තවද ඔහු වැඩි වශයෙන් යුද උපකරණ නිපදවීමෙන් හා වැඩි වැඩියෙන් යුද හමුදා පුහුණු කිරීමෙන් සාමය ඇති කිරීමට වෙහෙසෙන ලෝකයක ඒ අතින් ඉදිරියට යාම වැරදි බවත් යුද බලය වෙනුවට ආධ්‍යාත්මික බලය ප්‍රයෝජනවත් බවත් ප්‍රකාශ කරනු ලැබීය.

යුද භීතිය නැති කිරීමට නම් අපේ අදහස් වෙනස් කළ යුතුය. අප ලෝක සාමය වෙනස් කිරීමට යොදන උපක්‍රම වෙනස් කළ යුතුය. භෞතික ශක්තිය මෙහෙයවීමට වඩා අප උත්සහ කළ යුත්තේ ආධ්‍යාත්මික ශක්තිය මෙහෙය වීමටයි. මෙතෙක් ජාත්‍යන්තර සාමය ගොඩනැගීම සඳහා යොදා ගෙන තිබෙන්නේ උනුන් සතු යුද ශක්තියයි..... මේ නිසා අසල්වැසි රාජ්‍යවලට විරුද්ධව යුදායුධ අමෝරාගෙන සිටීම අද සාමාන්‍ය සිරිතය. යුද ලෑස්තිය නිසා සුළු භේදයකින් පවා මුළු ලෝකය ම අළු කිරීමට සමත් ගින්නක් හට ගැනීමට පුළුවන. එහෙයින් සාමය ළඟා කර ගැනීමට පහසු කරුණක් නොවේ. තමන් සතු යුද ශක්තිය රක්ෂාවරණයක් වශයෙන් නොසිතිය යුතුය. තමන් සතු යුද්ධායුධ සාමයේ දූතයා නොවේ.

යනුවෙන් ජෝන් කොතලාවල මහතා විසින් එම සමුළුවේ දී තවදුරටත් ප්‍රකාශ කරන ලද අතර එය ලෝක ප්‍රජාවේ දැඩි අවධානය යොමු වූ කතාවක් ද විය.

මෙයට අමතරව ලංකාවේ වාමාංශික දේශපාලනය ගැන අවධානය යොමු කිරීමේදී නිතැතින් ම සඳහන් වන්නා වූ චරිතයක් වන්නේ ආචාර්ය ඇන්. ඇම්. පෙරේරා මහතායි. විශේෂයෙන් ම ලංකා සමසමාජ පක්ෂයේ ඉතිහාසය හා ඇන්. ඇම්. පෙරේරා මහතාගේ ජීවිතය එකට බැඳී තිබෙන්නකි. ආචාර්ය ඇන්. ඇම්. පෙරේරා යනු පුද්ගල නමක් හෝ පුද්ගල චරිතයක් හෝ නොව 20වන සියවසේ ශ්‍රී ලාංකික දේශපාලනයේ එක් පරිච්ඡේදයක් බව දේශපාලනඥයන් මෙන් ම ඉතිහාසඥයන්ගේ ද පිළිගැනීම වේ. එහෙයින් ඇන්. ඇම්. පෙරේරා මහතාගේ දේශපාලන ජීවිතය අධ්‍යයනය කිරීම අනිවාර්යයෙන් ම 20වන සියවසේ ශ්‍රී ලාංකික සමාජ දේශපාලන ඉතිහාසය පිළිබඳ අධ්‍යයනයක් ද වන්නේ ය.

ඇන්. ඇම්. පෙරේරා මහතා හා බැඳුණු අනෙක් නාමය වන්නේ ලංකා සමසමාජ පක්ෂයයි. ලංකා සමසමාජ පක්ෂයේ ඉතිහාසය හැදෑරීමකින් තොරව ඇන්. ඇම්. පෙරේරා මහතාගේ දේශපාලනය වටහා ගත නොහැකි වන්නා සේම සමසමාජ පක්ෂයේ ඉතිහාසය හැදෑරීමට නම් අනිවාර්යයෙන් ම ඇන්. ඇම්. පෙරේරා මහතාගේ ජීවිත චරිතය හැදෑරිය යුතුය. ඊට අමතරව සූරියමල් ව්‍යාපාරය හා මැලේරියා මර්දන ව්‍යාපාරය පිළිබඳ විමසීමේ දී ද ඇන්. ඇම්. පෙරේරා මහතාගේ ජීවිතය බැඳී පවතී.

නූතන ඉතිහාසය අධ්‍යයනය කිරීමේදී චරිතාපදාන ඓතිහාසික පර්යේෂණ සඳහා ඉතා සුවිශේෂී දායකත්වයක් සපයන මූලාශ්‍රයන් වන බව මෙහි දී අවබෝධ කර ගත හැක. විශේෂයෙන් ම යම් යම් චරිත සමාජ, දේශපාලන හා ආර්ථික වශයෙන් සිදු කර තිබෙන බලපෑම මත ඔහුගේ හෝ ඇයගේ ජීවිතයේ සිදු වන සුළු සිදුවීමක් පවා සමස්ත රටකටම ඉතා ප්‍රබල ලෙසින් බලපාන බව ප්‍රායෝගික ලෙසින් ම විද්‍යාමාන වීම එයට හේතුවයි. එහිදී එම පුද්ගලයාගේ ප්‍රකාශයන්, සිතුම් පැතුම්, හැඟීම් හා පෞද්ගලික චර්යාවන් කෙරෙහි ද අවධානය නිතැතින් ම යොමු වේ. කෙසේ වෙතත් චරිතාපදාන පරිශීලනය ඓතිහාසික පර්යේෂණ සඳහා වැදගත් වුවත් එය අධ්‍යයනය කළ යුත්තේ ඉතා ප්‍රවේසම් සහගතවය. මන්ද යත් බොහෝමයක් චරිතාපදාන මූලික අවධානය යොමු කර ඇත්තේ එහි අවධාරණය වන්නා වූ පුද්ගල චරිතයේ වැදගත්කම ප්‍රදර්ශනය කිරීමට උත්සහ කර තිබීම හේතුවෙනි. ඒ හේතුවෙන් ම චරිතාපදාන අධ්‍යයනයේදී බහුවිධ මූලාශ්‍ර පරිශීලනය කිරීමට මෙන් ම ඒවා සූක්ෂ්ම අධ්‍යයනයට යොමු වීම තුළින් ඓතිහාසික පර්යේෂනයන් සාර්ථක කර ගත හැකි බව මතක තබා ගත යුතු වේ.

 

හික්කඩුව සුන්දර කොරල්පර සමඟ ඇති ප‍්‍රධාන පාරිසරික ගැටළු ද්විතීයික දත්ත භාවිතා කරමින් ගැටළුවේ උපනතීන් හා ගැටළුව විසදිමට යෝජනා කළ හැකි විසඳුම්

හික්කඩුවේ සුන්දර කොරල්පර

හැදින්විම

දකුණු පළාතේ හික්කඩුව වෙරළ තීරය ආශි‍්‍රත කොරල්පර දෙස්විදෙස් ජනතාවගේ සිත්  ඇඳගන්නා සුන්දරත්වයෙන් යුතුය. ශි‍්‍ර ලංකාව අන්රටටවලට සාපේක්ෂව ජෛව විවිධත්වයෙන් ඉහළස්ථානයක පවතී. එයට කොරල්පද්ධතිය එක්කරන්නේ සුවිශේෂි දායකත්වයකි. හික්කඩුවේ වෙරළ ආශි‍්‍රත නොගැඹුරු මුහුදේ පිහිටා ඇති කොරල්පර ලංකාව තුළ පිහිටා ඇති වටිනාකමින් වැඩි ම සුන්දරම කොරල්පරිසරය ලෙස සැලකිය හැක. 

දශක ගණනාවක්  තිස්සේ ශ්‍රී ලංකාවේ සුන්දරත්වයට දායකත්වය සැපයු මෙම කොරල්පද්ධතිය දිගු කාලයක පටන්හායනයට පත්වන ආකාරයක්දැකිය හැක. මෙම කොරල්පර විනාශයට හික්කඩුව හා අවට ප‍්‍රදේශවල පවතින විවිධ කර්මාන්තයන්ගෙන් බලපෑමක් ඇති වේ. විශේෂයෙන් ම ඒ ඒ ප‍්‍රදේශවල පවතින දිිළිඳුකම මෙයට වැඩි වශයෙන්බලපාන බවක්පැහැදිලිය. හුණු කර්මාන්තය, කොහු කර්මාන්තය,ධීවර කර්මාන්තය, සංචාරක කර්මාන්ත ඉතා වේගයෙන්සිදු වන මෙම ප‍්‍රදේශවල ඒවායේ අතුරු ප‍්‍රතිඵලයන්ලෙස ස්වභාව ධර්මයේ අපුරු නිර්මාණයක් වු කොරල්පද්ධතින්විනිශයට පත්විම සිදුවේ.

මෙම විනාශයෙන්කොරල්පරිසරය රැක ගැනීමට රජය විසින් නොයෙක් වැඩසටහන් ඉදිරිපත් කර ඇති ආකාරයක් පැහැදිලි වේ.. 

ජලයෙන් වට වු ලෝකය තුළ විශිෂ්ට ජෛව විවිධත්වයකට උරුමකම් කියන සුන්දර පාරිසරික පද්ධතියක් ලෙස කොරල් පර පෙන්වා දිය හැකිය. 

”‘සාගරයේ වැසි වනාන්තර’:ඍ්සබ දෙරුිඑ දෙ එයැ ධජැ්බි* ලෙසින් හඳුන්වන මෙම කොරල් පරිසර ලොව වඩාත් අලංකාර ම පරිසර පද්ධති ලෙස සැලකේ. මුළු මත්ස්‍ය සම්පතෙන් 1/3 ආසන්න ප‍්‍රමාණයක් යැපෙන්නේ මේ කොරල් ආශ‍්‍රයෙනි.”

ශි‍්‍ර ලංකාවේ සමුද්‍ර පරිසර පද්ධතිය තුළ වටිනාම ජෛව විවිධත්වයක් පවතින්නේ කොරල්පර ආශි‍්‍රතවය. කොරල්පර ගොඩබිම් පරිසර පද්ධතියන්ට වඩා ඉහළ ප‍්‍රාථමික ඵලදායිතාවන් පෙන්වන්නකි. කොරල්පරවල ජෛව විවිධත්ව වටිනාකම වැඩිවීමට එවා ආශි‍්‍රතව වසන විසිතුරු මසුන්, අපෘෂ්ඨවංසීන්, ශාක හා පැළෑටි බලපා ඇති අතර ම විනෝදාත්මක, අධ්‍යාපනික හා පර්යේෂණ අතින් ද ඉහළ තත්ත්වයක් හිමි වී ඇත.

” ශ‍්‍රි ලංකාව තුළ‍්‍ර දැනට පාෂාණ කොරල්පර වර්ග 117ක් වාර්ථා වී ඇති අතර ඒවා අතරින් ප‍්‍රධාන ඒවා වන්නේ වැලිගල් කොරල්පර, මහගල් කොරල්පර හා කොරල්පරය” (ධනපාල,ආරියසේන:2005,98*

ලංකාව තුළ සුවිශේෂි කොරල්පර ලෙස හික්කඩුව හා බොනවිස්ටා කොරල්පරහඳුන්වා දිය හැක. කොරල්පර පිළිබඳ විග‍්‍රහ කිරිමේ දී හික්කඩුව වෙත යොමු වන්නේ විශේෂ අවධානයකි. හික්කඩුව නගරය අවට මුහුදු තීරයේ උෂ්ණාත්වය සෙන්ටිගේ‍්‍රඞ් අංශක 20-30ත් විමත්, කොරල්පර පැවැත්ම සඳහා අවශ්‍ය ලවණ සාන්ද්‍රණය සියයට 30 සිට 55 අතර ප‍්‍රමාණයකින් සමන්විත විමත් යන කරුණු මත හික්කඩුව මුහුදු තීරය ආශ‍්‍රීත ව සුන්දර කොරල්පර නිර්මාණය වීමට අවකාශය සැලසී ඇත. හික්කඩුව ආශි‍්‍රත කොරල්පර අනෙකුත් රටවල කොරල්පරවලට වඩා සුන්දරත්වය අතින් අද්වීතිය වේ. එමෙන්ම වෙරළට සමීපව පිහිටි තිබීම නිසා ද හික්කඩුවේ කොරල්පර සුවිශේෂි වේ.

 හික්කඩුවේ කොරල්පර හායනයට ලක්විම.

    දේශිය මෙන්ම විදේශිය ජනයාගේ සිත් අමන්දානන්දයට පත්කළ කොරල්පර වසර ගණනාවක සිට කෙමෙන් කෙමෙන් හායනයට පත්වන ආකාරයක් දැකිය හැක. මිනිසාගේ විවිධ ක‍්‍රියාවන් මෙන්ම පාරිසරික හේතුන් නිසාවෙන් ද කොරල්පර වර්ථමානය වන විට විශාල ලෙස විනාශයට පත් ව ඇත. මෙම විනාශය සිදුවිමට බලපාන හේතුන් ලෙස පෙන්වා දිය හැක්කේ,

 ”වෙරළ සංවර්ධනය, පමණ ඉක්මවා මසුන් මැරීම,ජල දුෂණය, රොන්මඬ තැන්පත් විම වැනි  බාධක හේතුකොටගෙන ලෝකය පුරා ම වාගේ වර්තමානයේ කොරල්පරවල පැවැත්ම දැඩි අවධානමකට හා තර්ජනයකට ලක්ව ඇත.”(ධනපාල,ආරියසේන:2005,176*

     හික්කඩුව ආශිත අකුරල,මාදම්පා,ගොඩගම...වැනි ගමිවල හුණුගල් කර්මාන්තයේ නියතු පිරිස් විශාල ලෙස දැකිය හැක. හිරිගල් නොහොත් කොරල්පර ආශිතව මෙම කර්මාන්තය සිදු කරනු ලැබේ. මළ කොරල්පර යොදා ගනිමින් හුණු නිෂ්පාදනය කිරිම තුළ විශාල වශයෙන් කොරල්පර කැඩිම නිසා හුණුගල් ආශි‍්‍රත කර්මාන්ත සෘජු ලෙස ම කොරල්පර විනාශයට සම්බන්ධ වේ. මෑතක සිට ගොඩනැගිලි ඉදි කිරිම් වෙගවත් විම නිසා හුණු ඉල්ලූම ද වේගයෙන් ඉහළ ගොස් ඇත. මේ මඟින් කොරල්පර සීඝ‍්‍රයෙන් විනාශයට ලක්වේ.තවදුරටත් වානිජ පරමාර්ථයෙන් මෙන්ම කොරල්පර නැරඹිමේ දී කොරල් පර කැඩිම නිසාත් වෙරළ ඉදි කිරිම් නිසාවෙන් කොරල් කැඩිම තුළිනුත් විශාල ලෙස කොරල්පර හායනයට ලක් වේ.

එසේම මුහුදු තිරයේ කුණු කසල එකතු විම නිසායෙන් ද කොරල්පර විශාල වශයෙන් හායනයට පත්වන ආකාරයක් දැකිය හැක. කුණු කසල එකතු විම නිසා වෙරළ පද්ධතින් දුෂණයට ලක් වන අතර ම ඒ තුළින් කොරල් පරිසර පද්ධතිවල පැවත්මට තර්ජනයට ලක් වි ඇත.

”මානව ජනාවාස වෙරළාශි‍්‍රත හෝටල් සහ කර්මාන්තවලින් බැහැර කරන අපද්‍රව්‍ය සාගරයට එක් විම නිසා ද සාගරික පරිසර පද්ධති හායනයට පත් වෙමින් පවති.”(කරුණාරත්න:2009,200*

 ජනාවාස එමෙන්ම හෝටල් හා කර්මාන්තශාලාවලින් අපද්‍රව්‍ය මුහුදට දැමිම මත එමෙන්ම වෙරළ ඛාදනයට ලක්විම මත ද කුණු හා රොන්මඬ කොරල්පර මත රැුදිම තුළ ද කොරල්පර දුර්වර්ණ වී දිරාපත් වීමට ලක්වේ.   

එමෙන්ම කර්මාන්ත ශාලා මඟින් නිකුත් කරන අහිතකර වායුන්, රථවාහන මඟින් නිකුත් කරන වායුන් නිසාවෙන් ඔසොන් ස්ථරය වියැකීමනිසා පාරජම්බුල කිරණ විවෘත වීම මතමිහිතලය උණුසුම් වීමට ලක්වේ. එවිට එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස මුහුදේ උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම හේතුවෙන් ද එසේම නෟකාවන් තුළින් වන බලපෑම නිසාවෙන් ද කොරල්පර දුර්වර්ණයට පත් වී පසුව විනාශ විමට කරුණු යෙදෙන බවට බොහෝ කොරල් විශේෂඥයන් අදහස් දක්වා ඇත.

”උණුසුම් සාගර ජලය හා ඉහළ යන මුහුදු මට්ටම කොරල්පර සඳහා ගැටලූ රාශියක් ඇති කරන බවට කිසිම සැකයක් නැත”(ධනපාල,ආරියසේන:2005,176*

    විශාල ලෙස කොරල් පද්ධතින් විනාශ විමට බලපාන ප‍්‍රධාන හේතුවක් ලෙස ධීවර කර්මාන්තය  ආශ‍්‍රීත ගැටළු පෙන්වා දිය හැක. ධීවර කර්මාන්තය තුළ යොදා ගන්නා හිතකාමි නොවන ධීවර ආම්පන්න නිසාවෙන් විශාල ලෙස කොරල්පර හායනය වර්ධනය වී ඇත. හික්කඩුව ආශි‍්‍රතව මත්ස්‍ය ඇල්ලීම සඳහා ඩයිනමයිට් වැනි පුපුරන ද්‍රව්‍ය යොදා ගැනීම බහුලව සිදුවේ. ඒවායින් ඇතිවන කම්පනය තුළින් විශාල මත්ස්‍ය ප‍්‍රමාණයක් ලබාගත හැකි වුව ද එමඟින් කොරල්පර දෙදෙරා යාම තුළත් කැඩියාම තුළත් විශාල ලෙස විනාශයට පත් විමක් සිදුවේ. එමෙන්ම මසුන් ඇල්ලීම සඳහා කොරල්පර මත දැල් එලීම තුළ ද කොරල්පර විනාශ විමක් සිදු වේ. කොරල්පර මත ත‍්‍රිතිව දැල් එලීම මත, ටොක්සි දැල් හා නල්ලූ දැල් භාවිතය තුළ මෙම හායනයන් පුළුල් විමක් දැකගත හැකිය.

ශි‍්‍ර ලංකාවට විදේශිය මුදල් ගලා එන ප‍්‍රධාන මාර්ගයක් ලෙසසංචාරක කර්මාන්තය හඳුන්වා දීමට හැක. බොහෝ සංචාරකයන් මෙරටට පැමිණෙන්නේ සුන්දර වෙරළ තීරයේ පහස ලබන්නට ය. එහිදී හික්කඩු ප‍්‍රදේශයට හිමි වන්නේ ප‍්‍රමුඛස්ථානයකි. හික්කඩු ප‍්‍රදේශය කොරල්පර නිසාම සංචාරකයන්ගේ සිත් දිනා සංචාරක නගරයක් ලෙස ප‍්‍රසිද්ධිය ලබා ඇත. විශාල වශයෙන් හික්කඩුව කරා එන සංචාරකයන් කොරල්පර නැරඹිමේ දී එවා ඇල්ලීම,කැඩිම, එසේද ඒවා මත නැගීම පිහිනීම නිසා ද මෙරටට කොරල්පර සුන්දරම කොරල් පද්ධතීන් පිහිටා ඇති හික්කඩු ප‍්‍රදේශයේ කොරල් විශාල ලෙස විනාශයට පත්වන ස්වභාවයක් දක්නට ලැබේ.

    තවදුරටත් හික්කඩුව ප‍්‍රදේශය දැකිය හැකි ප‍්‍රධාන කර්මාන්තයකි විසිතුරු භාණ්ඩ වෙළදාම. සංචාරක කර්මාන්තය නිසාම ශිඝ‍්‍රයෙන් ව්‍යාප්ත වු ව්‍යාපාරයක් ලෙසින් මෙය හඳුන්වා දිය හැක. බොහෝ විසිතුරු භාණ්ඩ නිර්මාණය සඳහා මොවුන් යොදා ගනු ලබන ප‍්‍රධාන අමුද්‍රව්‍ය වන්නේ කොරල්පර කොටස් ය. ස්වභාවික සුන්දරත්වයෙන් පුර්ණ වු මේ විසිතුරු භාණ්ඩ විශාල ලෙස අලෙවි වන නිසා මිනිසුන් තම ජිවනෝපායන් බවට මෙය යොදා ගනිමින් විශාල ලෙස විසිතුරු භාණ්ඩ නිපදවීම මත කොරල්පර කැඩිම සිදුකරයි. එසේම සිහිවටන තබා ගැනිම සඳහා ද කොරල්පර කැඩිම සිදු කරයි. මෙය ද සංචාරක කර්මාන්තය දියුණු ප‍්‍රදේශයක් වු හික්කඩුවේ විශාල ලෙස දැකිය හැක.

    යාන්ත‍්‍රික බෝට්ටු නතර කිරිමට නැංගුරම් භාව්තා කිරිම තුළ ද කොරල්පර විනාශයට පත්වේ. හික්කඩුව ප‍්‍රදේශයට කොරල්පර නැරඹිම සඳහා එන දෙස් විදෙස් සංචාරකයන් බෝට්ටු මඟින් ප‍්‍රවාහනයේ දී  මුදල් ලබා ගැනීම පමණක් අරමුණු කොට අනාරක්ෂිත ආකාරයෙන් බෝට්ටු නැංගුරම් මුහුදු පත්ලට බැස්සවීම නිසා කොරල්පර සීරිම සහ කැඩිම මඟින් විනාශයට පත් වේ.

මුහුද ආශ‍්‍රිත අකුරළ,ගොඩගම,තෙල්වත්ත ආදී වෙරළ කොටස්වල සුද කොහු සැදීම සඳහා පොල්ලෙලි පල් කිරිම හේතු කොටගෙන ද කොරල්පර විනාශයට පත්වන ආකාරයක් දැකිය හැක.

1997 වර්ෂයේ සිට 2002 වර්ෂය අතර කාලය තුළ හික්කඩුවේ කොරල්පර සුදු විමේ කි‍්‍රයාවලියෙන් පමණක් 50%ත් 80%ත් අතර ප‍්‍රමාණයක් විනාශ වි ඇති බව ප‍්‍රකාශ වේ.

මේ කරුණු මඟින් පැහැදිලි වන්නේ හික්කඩු නගරය තුළ වර්තමාන තත්ත්වය වන විට විශාල වශයෙන් කොරල්පර හායනය ඉහළ ගොස් ඇති බවය. මේ හායනය වළකා කොරල්පර සංරක්ෂණයට රජ්‍ය මඟින්  කොතෙකුත් පියවර ගෙන ඇතත් හික්කඩු ප‍්‍රදේශයේ ජනතා සහය නොලැබීම මත ඒ සියලූ ක‍්‍රියාමාර්ග පුර්ණ වශයෙන්ම සාර්ථක කර ගැනීමට නොහැකිව ඇති බවය.

කොරල් පර සංරක්ෂණයට ගෙනක ඇති පියවර,

මත්ස්‍ය සම්පත් නෙළා ගැනීමේ දී පුපුරණ ද්‍රව්‍ය භාවිතා කිරිම හෝ වස විස යෙදීම වැනි දේ තහනම් කොට රාජ්‍ය මඟින් ආඥාපනත් නිකුත් ඇත. 1889 බලාත්මක වු ආඥාපනත සහ පළාත් මණ්ඩල ආඥාපනත යටතේ ද 1909 දඩ හා ස්වාරක්‍ෂක ආඥාපනත යටතේ ද දඬුවම් ලැබිය යුතු වරදක් ලෙස තහනම් කර ඇත. (කුලතුංග:2000,24*

1940 ධීවර ආඥාපනත යටතේ  1996 නව ධීවර හා ජලජ සම්පත් පනත යටතේ ද සම්පත් නෙළා ගැනීම පිණිස යොදා ගන්නා මෙම විනාශකාරි ක‍්‍රම සම්පුර්ණයෙන් ම තහනම් කොට ඇත.කොරල් පර මත ත‍්‍රිත්ව දැල් එලීම, නල්ලූ දැල් භාවිතය, ටොක්සි දැල් භාවිතය 1996 ධීවර මෙහෙයුම් නියෝග යටතේ සම්පුර්ණයෙන් ම තහනම් කොට ඇත. වෙරළ සංරක්ෂණ පනත (1998 සංශෝධිත* යටතේ ද නව ධීවර හා ජලජ සම්පත් පනත 1996 යටතේ ද කොරල් පර කැඩිම සම්පුර්ණයෙන් තහනම් කොට ඇත.

තවදුරටත් ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණය පිළිබඳ ජාතික හා ජාති්‍යන්තර මට්ටමින් සම්මුතින්ට එළඹ ඇත. ඒවා ජාතික හා ජාති්‍යන්තරිකව පිළිගත් සම්මුතින් වේ

1958 මධ්‍යම සාගරික කලාපවල ධීවර කර්මාන්ත සහ ජෛව සම්පත් සංරක්ෂණ පිළිබඳ සම්මුතිය.

1992 ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණය පිළිබඳ සම්මුතිය.

1981 අංක 57 දරණ වෙරළ සංරක්ෂණ පනත හා 1988 අංක 64 දරන වෙරළ සංරක්ෂණ පනත් යටතේ හිරිගල් කැඩිම නිතී වීරෝධි ලෙස ප‍්‍රකාශ කිරිම.

කොමෂල් බැංකුවේ දායකත්වයෙන් හික්කඩුව සමුද්‍රිය ජාතික උද්‍යානයේ කොරල්පර නැවත වගා කිරිමේ ව්‍යාපෘතියක් ආරම්භ කිරිම.

හික්කඩුව ප‍්‍රදේශය තුළ අක්කර 110ක සාගර අභය භුමියක් ලෙස 1979 දී වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමෙන්තුව යටතේ ඇති කිරිම.

කොරල් පද්ධතින් ආරක්ෂා කිරිමට යෝජනා කළහැකි ක්‍රියාමාර්ග

     කොරල්පර හායනයට ලක් වන්නේ ප‍්‍රධාන ලෙස ම පුද්ගලයාන් දිළිදුකම නිසාවෙන් පවත්වාගෙන යන ඒ ආශි‍්‍රත රැුකියාවන් නිසාවෙනි. ධීවර කර්මාන්තයේ දී ධීවරයන් භාවිතා කරන හිතකාමි නොවන උපකරණ රජය මඟින් තහනම් කරන අතරම එම ආයුධ වෙනුවට යොදාගත හැකි හිතකාමි උපකරණ ධීවරයන්ට හඳුන්වා එම උපකරණ ලබා ගැනීමට රජය මඟින් සහනශිලි ක‍්‍රියාමාර්ගයක්  කි‍්‍රයාත්මක කළ හැක. එසේම හුණුගල් නිෂ්පාදන සඳහා මළ කොරල් ලබා ගැනීමේ දී විධිමත් ක‍්‍රියා පිළිවෙලක් යොදි ගැනීම. විසිතුරු භාණ්ඩ නිෂ්පාදන සඳහා විශාල ලෙස කොරල් භාවිතය තහනම් කොට විකල්ප මාර්ග හඳුන්වා දිය හැක.

    එසේ ම හික්කඩුව හා අවට ගම් වාසින්ට කොරල් පද්ධතින්ගේ පවතින වටිනාකමත් කොරල්පර තුළින් නගරයට ලැබි ඇති වටිනාකමත් පෙන්වා දීමට වැඩමුළුවක් සංවිධානය කළ හැක.

    කොරල්පර කැඩිම හා ඒවා ඒවා විනාශයට පත්වන ආකාරයට කොරල්පර නැරඹිමට නොහැකි වන සේ ආරක්ෂිත කි‍්‍රයාමාර්ග ගතහැක ඒ යටතේ ආරක්ෂක නිළධාරින් යෙදීම, කොරල් පර ආසන්නයට පැමිණිමට නොහැකි වන සේ ආවර්ණ කලාප ඇති කිරිම. වෙරළට අපද්‍රව්‍ය යෙදීම වැනි දේ තහනම් කොට නිතී පනවා නිතී උල්ලංඝණය කරන පුද්ගලයන්ට විරුද්ධව නිතී ක‍්‍රියාත්මක කිරිම.

කොරල්පර විනාශ විම වළක්වා නැවත කොරල්පර නිර්මාණයට බොහෝ රටවල මෙන් පැරණි නැව් මුහුදේ ගිල්වා කොරල්පර වගා කළ හැක.

හෝටල් හිමියා ද බෝට්ටු පදවන්නා ද වෙරළ බඬ ජනතාව ද මේ සඳහා හවුල් කරගැනිම මත කොරල් පරිසරය ආරක්ෂා කිරිම සඳහා සාර්ථක වැඩපිළිවේලක් ක්‍රියාත්මක කළ හැක. 

ආශ‍්‍රිත ග‍්‍රන්ථ නාමාවලිය

1* කරුණාරත්න,එච්.කේ.එන්. ශ‍්‍රි ලංකාවේජෛවවිවිධත්වයසහමෑතකාලීනපාරිසරික අර්බුද.විජේසුරිය ප‍්‍රකාශන: බොරැල්ල,(2009)

2* කුලතුංග,ඒ.ඒ.සොබාසඟරාව.වෙරළබඩහාසමුද්‍රියධීවරසම්පත් :2000 ජුනි, වෙළුම 7 කලාපය 1,

3* ධනපාල, ඒ.එච්.ආරියසෙන්,සම්පත්.ජෛවවිවිධත්වය. ගැෆික්ස්ප‍්‍රකාශන:නුගේගොඩ, (2005)

4* ධනපාල, ඒ.එච්.ලෙනාඩ්,කුමාර. පරිසරපද්ධති. ඞී.ආර්.ඞීප‍්‍රකාශන:බොරලැස්ගමුව, (2006)

5* ප‍්‍රසන්නජිත්,මුදිත. ජෛවවිවිධත්වය. ආර්ය ප‍්‍රකාශකයෝ:වරකාපොල, (2006)

6* වීරක්කොඩි,උපාලි. ශ්‍රී ලංකාවේ පාරිසරික හා සංරක්ෂණ විධි.තරංජි ප්‍රකාශන:කොළඹ,(2003)

7* වෛද්‍යසේකර, ලක්ෂ්මන්. ජෛවවිවිධත්වයහාසත්ත්වලෝකය. විජේසුරියප‍්‍රකාශන:මුල්ලේරියාව, (2005)

8* සේනාරත්න, පී.එම්.ශ්‍රී ලංකා වනෝද්‍යාන.සරසවිප‍්‍රකාශකයෝ: නුගේගොඩ,(2006)

මහා භාරතයෙන් හෙළිවන දේශපාලන දර්ශනය.

 

මහාභාරතයෙන් හෙළිවන දේශපාලන දර්ශනය.

 

ම

හාභාරතය පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීමේදී බොහෝ දෙනාට මතකයට නැගෙන්නේ එම කෘතිය පැරණි ග්‍රීසියේ රචනා වූ හෝමර් නැමැති මහා කවියාගේ ඉලියඩ් හා ඔඩිසි නම් වීර කාව්‍ය ද්විත්වය හා සමාන වන බවයි. එය සැබෑ නමුත් මහාභාරතය නම් කෘතිය හුදෙක් වීර කාව්‍යයකට සීමා නොවන අතර ඒ තුළ ආර්‍ය්‍යයන් ඉන්දියාවට පැමිණීමේ සිට වර්ධනය වූ පුළුල් දේශපාලන දර්ශනයක් ද අන්තර්ගත ව ඇති බව අවබෝධ කර ගැනීම අත්‍යාවශ්‍ය වේ. මෙහි ශාන්තිපර්වය නම් 12වන සර්ගය, රාජ්‍ය කටයුතු හා මානුෂික ගති පැවතුම් විස්තර කෙරෙන නොයෙක් ආකාරයේ ශ්ලෝක දහස් ගණනකින් යුක්ත වේ. වසර දහස් ගණනකට පෙර භාරතයේ පැවති ආචාර ධර්ම, සමාජ ධර්ම, දේශපාලන සංකල්ප, උසස් සමාජ පරමාර්ථ වැනි කරුණු ගැන විශාල තොරතුරු ප්‍රමාණයක් එමගින් ලබා ගත හැක. ඒ සඳහා පළමු ව දේශපාලන දර්ශනය මෙන් ම මහාභාරත කෘතිය සූක්ෂ්ම අධ්‍යනයකට ලක් කළ යුතු වේ. එහිදී මහාභාරතය අයත් වන්නා වූ පෙරදිග දේශපාලන දර්ශනය හා අපරදිග දේශපාලන දර්ශනය සමඟ සංසන්දනාත්මක ව කරුණු අධ්‍යයනය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.

දේශපාලන දර්ශනය මඟින් රාජ්‍ය පිළිබඳ හදාරනවා මෙන් ම රාජ්‍ය පාලනය කිරීමේ කලාව පිළිබඳවද පුළුල් අවධානයක් යොමු කරනු ලැබේ. ඒ හා සම්බන්ධ දේශපාලන දර්ශනය තුළ ආරම්භක යුගයේ පටන්ම විවිධ මතවාදයන් ගොඩනැගී ඇත. මෙසේ ගොඩනැගී ඇති දේශපාලන මතවාදයන් ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍ර දෙකක් යටතේ විග්‍රහ කළ හැක.

•  පෙරදිග දේශපාලන මතවාද.
•  අපරදිග දේශපාලන මතවාද.

ඉහතින් දක්වන ලද ප්‍රධාන දේශපාලන දර්ශනයන් ද්විත්වයේ ආකෘතිය එකිනෙකට සමාන වන අවස්ථා ද ඇතිමුත් පුළුල් ආකාරයෙන් විෂම අවස්ථා ද අන්තර්ගත වේ. එහිදී එක් එක් යුගයන්ගේ දේශපාලන, ආර්ථික, සමාජීය යනාදි ක්ෂේත්‍රයන්ගේ ව්‍ය්‍රහාත්මක සැකැස්ම සහ එක් එක් දාර්ශනිකයාට හෝ ගුරුකුලයට හෝ ආවේණික දෘෂ්ටිකෝණ මඟින් රාජ්‍ය හා රාජ්‍ය පාලනය පිළිබඳ කර ඇති විග්‍රහය වැදගත් වේ.

සිය දෛනික ජීවිතයට බලපාන එහෙත් තමාට විස්තර කළ නොහැකි ගැටලු විසඳීම උදෙසා වඩාත් ශිෂ්ට සම්පන්න මිනිසා විසින් දේශපාලන දර්ශනය කරා ක්‍රමයෙන් යොමු විය. ඒ අතර තවත් පිරිසක් එබඳු ගැටලු සඳහා විසඳුම් සොයනු ලැබුවේ ආගමික පූජකවරුන් හා දෙවිදේවතාවුන් කරා යොමු වීමෙනි. ලෝක ඉතිහාසය තුළ මානව ප්‍රගමනයේ වැදගත් සන්ධිස්ථානයක් හිමිකරගත් විෂයයක් ලෙස දේශපාලනය හැදින්විය හැකි අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් බිහි වූ විවිධ මතවාදයන්ගේ හා විග්‍රහයන්ගේ එකතුව දේශපාලන දර්ශනය ලෙස හැඳින්විය හැකිය.

අපරදිග දේශපාලන චින්තන ධාරාවට  සමාන දිගු ඉතිහාසයක් පෙරදිග දේශපාලන චින්තන ධාරාව තුළ ද අන්තර්ගත ව ඇත. අපරදිග දේශපාලන චින්තනයේ මූලාරම්භය ග්‍රීසියේ සිදු වූවා මෙන් ම පෙරදිග දේශපාලන චින්තනයේ මූලාරම්භය පැරණි භාරතයේ සිදු විය. එමගින් දාර්ශනික අංශයට වඩා රාජ්‍ය සංවිධානය පිළිබඳ හා රාජ්‍ය කටයුතු පවත්වාගෙන යෑම සම්බන්ධයෙන් අවධානය යොමු කර තිබීම විශේෂ ලක්ෂණයක් ලෙස හැඳින්විය හැකිය. එනම් රාජ්‍ය බලය සුරක්‍ෂිත කරමින් යටත්වැසියාගේ සුබ සිද්ධිය සැලසීම වේ.

පශචාත් ඍග්වේද කාලපරිච්ඡේදය තුළ ආර්‍ය්‍ය සහ අනාර්‍ය්‍ය සංකලනය හේතුවෙන් දේශපාලන, ආර්ථික, සමාජීය සහ ආගමික යන ක්ෂේත්‍රයන්හි බොහෝ වෙනස්කම් සිදු විය. මෙහිදී දේශපාලන වශයෙන් සිදු වූ විශේෂ වර්‍ධනය නම් ආර්යයන් ගෝත්‍රික තත්ත්වයෙන් ප්‍රාදේශීය තත්ත්වයට පත් වීමයි.  පශ්චාත් ඍග්වේද යුගයේ ගෝත්‍ර කීපයක් ඒකාබද්ධ වීමෙන් සෑදුණු ප්‍රදේශ (ගණ) පිළිබඳවත්, පසු කාලයේදී විදේහ, කෝසල වැන විශාල රාජ්‍යයන් පිළිබඳවත් සඳහන් වේ. මෙතැන් සිට පෙරදිග දේශපාලන චින්තනය තුළ රාජ්‍යත්වය පිළිබඳ අදහස ක්‍රමයෙන් ව්‍යාප්ත වීම ආරම්භවනු දැකිය හැකිය.

පුරාතන ඉන්දියාවේ රාජ්‍යත්වය මානුෂික අවශ්‍යතාවයන් හා යුද්ධයේ දී උද්ගත වන අවශ්‍යතා සපුරාලීමේ පදනම මත ඇති වූවක් වන බව විද්වතුන්ගේ මතය වී ඇත. රජුගේ ප්‍රධාන කාර්යය වනුයේ යුද්ධයක දී ස්වකීය ප්‍රජාව ජයග්‍රහණය කරා මෙහෙය වීමයි. එමඟින් “රාජ්‍ය සංස්ථාව හා රජතුමා දෙවියන් විසින් ප්‍රදානය කරන ලද්දක්ය යන දේවවරම්වාදි අදහස” ඉස්මතු වීමක් ද සිදුව ඇත. මෙම අදහස මහාභාරතයේ මෙන් ම මනුස්මෘතියේ ද අන්තර්ගතව ඇත.

එහිදී විශ්ව සාහිත්‍යයෙහි වැදගත් තැනක් මහාභාරතයට අවිවාදයෙන් ම හිමි වේ. මෙම ග්‍රන්ථය භාරතීය දේශපාලන දර්ශන ග්‍රන්ථ අතර අග්‍රගණ්‍ය වේ. ආර්යයන් භාරතය කරා ගමන් කොට එහි පදිංචි වූවාට පසු දේශීය සතුරන් සමඟත් ඇතැම් විට ඔවු‍නොවුන් අතරත් ඇතිවූ සටන් බො‍හෝ ය. එම සටන්වලදි ඉතාමත් ‍දක්ෂ ලෙස සටන් කොට මියගියවුන් වීරයන් ලෙස සැලකීම ඒ ආර්ය සමාජයෙහි සිරිත විය. ඒ වීරයන්ගේ දක්ෂකම් පිළිබඳ සාකච්ඡා ද නිතර ඔවුන් අතර ඇතිවිය. කල්යත්ම මේ සාකච්ඡා කටින්කට පැවත ඒමෙන් අතිශයෝක්තියෙන් හා අද්භූත රසයෙන් සම්පූර්ණ වූ ජනකතා බවට පත් විය. ක්‍රි: පූ: 400 පමණ වන විට මෙබඳු විසිතුරු ජනකතා භාරතීය සමාජයෙහි බහුල වුවා මෙන් ම ජනප්‍රිය ද විය. රාමායණය හා මහාභාරතය යන වීරකාව්‍ය ද්විත්වය එකල පහළ වීමට ද හේතුව මෙයයි. මේ දෙකින් සිදුවුයේ අථර්වන් වේදය හැර සෙසු වේදයන්හි ආ වීර චරිතයනුත් යට කී පරිදි විසිර පැවති වීර චරිතයන් වටා ගෙතුණු ජනකථාවනුත් එක් රැස් කිරිම ය.

මහාභාරත කෘතියේ දැක්වෙන භීෂ්ම, යුධීෂ්ඨිරගෙන් විමසන ලද ප්‍රශ්නයකට පිළිතුරු වශයෙන් රාජ්‍ය පිළිබඳ දේවවරම්වාදී සිද්ධාන්තය මෙන් ම සමාජ සම්මුතිවාදී සිද්ධාන්තයට අදාළ අදහස් ද ඉදිරිපත් කර ඇත. එය පහත පරිදි ය;

“ස්වභාව ධර්‍මයේ පැවැත්මට පමණක් අනුරූප ව ජීවත් වූ මිනිස්සු රජෙකු නොමැතිව පරාජිත භාවයෙන් පෙළුණෙන්, දෙවියන් වෙතට ගොස් තමන්ගේ දුක් ගැනවිලි ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා රජෙකු පැතූහ. ඔවුන්ගේ ඇවිටිල්ලට කන් දුන් මහාබ්‍රහ්ම ඔවුන් වෙත මනු නැමැත්තා රජකු වශයෙන් පත් කොට එවීය.”  

පෙරදිග දේශපාලන චින්තනයේ ප්‍රාථමික අවධියේ රාජ්‍ය හා රාජ්‍යත්වයේ ආරම්භය දේව නිර්මාණවාදය  මත පදනම් වී පැවති අදහසක් දැකිය හැකි වුවද මෙහි දැකිය හැකි විශේෂත්වය වන්නේ සමාජ සම්මුතිවාදී අදහසක් ද මෙහි අන්තර්ගත ව පැවතීමයි. මෙම මතවාද තව දුරටත් ඉතා පුළුල් ලෙස විමසීම වැදගත් වේ.

මෙලෙසින් සකස් වී ඇති මහාභාරතය තුළ වැඩි වශයෙන් දේශපාලන දර්ශනයට ගත හැකි තොරතුරු ප්‍රමාණයක් අන්තර්ගතව ඇත්තේ ශාන්ති පර්වය නම් කාණ්ඩයේ ය. එහි ඇති තොරතුරුවලට අනුව ආදිතම මානව සමාජයේ නීතියක් හෝ නීතියක් ක්‍රියාත්මක රජෙක් වාසය කර නොමැති අතර එම මුල් කාලය තුල මානවයා සාමයෙන් හා සමාදානයෙන් තම ජීවිතය ගත කර ඇත. නමුත් කල්ගතවත්ම ජනතාව තුල ඇති වූ ආත්මාර්ථකාමී ලක්ෂණ හේතුවෙන් එකිනෙකා අතර ගැටුම් ආරම්භ වී ඇති අතර එකිනෙකා ඇනකොටා ගන්නා අභාග්‍ය සම්පන්න සමාජ ක්‍රමයක් ස්ථාපිත වී ඇත. පසුව මිනිස් සමාජයේ සිදුවන්නා වූ මෙම ව්‍යසනය දුටු දෙවිවරු තම ප්‍රධානියා වූ මහා බ්‍රහ්මයාට මේ සම්බන්ධයෙන් ක්‍රියාකරන ලෙස ඉල්ලන ලදි. ඉන් අනතුරුව මෙයට පිළියමක් යෙදූ මහා බ්‍රහ්මයා තමා විසින් ම නීති සංග්‍රහයක් නිර්මාණය කොට එය විරජස් නම් පුද්ගලයෙකු ලවා මනුෂ්‍ය ලෝකයට එවා ඔහුව රජකමටද පත් කරනු ලැබීය. ඉන් අනතුරුව ඔහු එම නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම හේතුවෙන් මානව සමාජය යථා පරිදි සාමකාමී වූ බව මහාභාරතයේ ශාන්ති පර්වයේ දැක්වේ.

ඉහතින් දැක්වෙන ලද දේශපාලන දර්ශනයට අනුව මිනිස් සමාජයේ හා රාජ්‍යයේ ප්‍රභවය දේවියන්ගේ මැදිහත් වීමෙන් සකස් වී ඇත. එනම් එහි අර්ථ ගන්වන්නේ දේවවරම්වාදී අදහස් ය. නමුත් මහා භාරතයේ ඇති තවත් තොරතුරු අධ්‍යයනය කිරීමේදී මෙයට වඩා වෙනස් ප්‍රජාතාන්ත්‍රික ලක්ෂණ අන්තර්ගත විය හැකි දේශපාලන දර්ශනයක් ද අනාවරණය වේ. එයට අනුව පෙර සඳහන් කළ ආකාරයට මනුෂ්‍ය සමාජයේ පැවති අක්‍රමිකතා හා ව්‍යසනයන්ගෙන් මිදීමට ක්‍රමයක් සෙවූ මානවයාට ඒ සඳහා සුදුසු ක්‍රමයක් ලෙස පෙනී ගියේ විශ්වයේ නිර්මාතෘවරයා හමු වී සමාජය යහපත්ව පාලනය කරමින් ඒ සඳහා අවශ්‍ය නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට අවශ්‍ය සුදුසු නායකයෙකු පත් කරන ලෙස ඉල්ලීමයි. එලෙස කටයුතු කරන නායකයාට අවශ්‍ය පහසුකම් මානව සමාජයෙන් ම ලබා දෙන්නට පොරොන්දු වූ ජනතාව ඒ සඳහා ඔහුට බදු ගෙවමින් ඔහුගේ නායකත්වය පිළිගැනීමටත් පොරොන්දු විය.

මෙම මතවාදය කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමේදී පෙනී යන කරුණක් වන්නේ පාලකයා පත් කර ගැනීමේ දී මහජනතාව හා නායකයා අතර යම් කිසි එකඟතාවක් ඇති වූ බවයි. ඒ අනුව පාලකයා තම කාර්යභාරය ඉටු කරන්නේ නම් මහජනතාවද තම පොරොන්දු නිසි පරිදි ඉටු කරන්නට එකඟ වූ බවයි. මෙය පසු කාලීනව යුරෝපයේ සිටි දේශපාලන දාර්ශනිකයන් වූ තෝමස් හොබ්ස්, රූසෝ හා ජෝන් ලොක් වැනි සමාජ සම්මුතිවාදී අදහස් ඉදිරිපත් කළ චින්තකයන්ගේ අදහස් හා සමාන වේ. එම බටහිර චින්තනයන්ට  අනුව පාලකයා පත් කරන්නේ මහජනතාව විසින් වන අතර සමාජ යහපැවැත්ම සාර්ථකව පවත්වා ගනිමින් මහජනතාවගේ සුබසිද්ධිය තකා කටයුතු කිරීම පාලකයාගේ වගකීම වන බව අවධාරණය කර ඇත. කෙසේ වෙතත් මෙම බටහිර මතවාද බිහි වීමට වසර ගණනාවකට පෙර එම ප්‍රජාතාන්ත්‍රික යහපාලන ක්‍රමවේද භාරතීය සමාජය තුළ පහළ වීම විශේෂත්වයකි. ඒ තුළින් සමස්ත දකුණු ආසියානු කලාපය තුළ ම නිර්මාණය වූ රාජ්‍යත්වයට හා දේශපාලන දර්ශනයට නිසි මඟ පෙන්වීමක් ලැබුණු අතර සමකාලීන යුරෝපයේ පැවති ප්‍රජා පීඩක පාලන ක්‍රමයකට වඩා යහපත් පාලන ක්‍රමයක් ඇති කිරීමට පෙරදිග පාලකයන් (විශේෂයෙන් ම දකුණු ආසියානු කලාපය තුළ) උත්සාහ කරනු ලැබීය.

සමස්ත දකුණු ආසියානු කලාපයට ඉතා ප්‍රබල ලෙස ම බලපෑම් ඇති කරන ලද භාරතීය දේශපාලන දර්ශනයට වැදගත් මඟ පෙන්වීමක් කරනු ලැබුවේ මහාභාරතය තුළිනි. මහාභාරතය රාමායණයට වඩා පැරණියැ යි බටහිර වියතුන්ගේ මතය වුවද භාරතීය පඬුවන්ගේ අදහස නම් රාමායණය මහාභාරතයට වඩා පැරණිය වන බවයි. එම නිසා ඔවුහු ආදිම කාව්‍ය ලෙස රාමායණයත් ආදිම කවියා ලෙස වාල්මිකිත් සඳහන් කරති. කෙසේ වුවද මෙම ග්‍රන්ථ ද්විත්වය අතර කාල පරතරය සියවසකට ‍ හෝ දෙකකට වැඩි නොවේ. මේ දෙකෙහි සඳහන් සමාන අසමාන පුරාවෘත්ත ගැන සැලකීමේ දී එකකට එකක් පූර්වතම යැයි කිව නොහැක. කාව්‍ය ද්විත්වය ම දීර්ඝ කාලයක් තුළ නොයෙක් දෙනාගේ විවිධ වෘත්තාන්තයන් ඇතුළත් කිරීමෙනුත් ඇතැම් වෘත්තාන්තයන් වෙනස් කිරීමෙනුත් අද පවත්නා තත්ත්වයට පැමිණ ඇත.

මහා භාරතයෙහි ආරම්භය ක්‍රි: පූ: 400 දී පමණ සිදුවුණි යැයි සලකනු ලැබේ. එහෙත් මෙය කාව්‍යයක් වශයෙන් පිළියෙල වූයේ ක්‍රි. පූ: 2 වැනි සියවසේදී යැයි සමහර විද්වතුන් නිගමනය කරති. මෙහි කර්තෘ වශයෙන් සලකනුයේ ව්‍යාස ඍෂිවරයාය. එහෙත් අද පවතින මහාභාරතය එකම කර්තෘවරයකුගේ ‍නොව කර්තෘවරුන් බො‍හෝ දෙනකුගේ කෘතියක් බව පැහැදිලිව පෙනෙන හෙයින් ව්‍යාස ඍෂිවරයා මහාභාරතයේ ආරම්භක  කර්තෘ වශයෙන් සැලකීම වඩා උචිත ය.

දැනට දක්නට ලැබෙන මහාභාරතය ශ්ලෝක ලක්ෂයකින් පමණ යුක්ත ය. ඒ නිසා මහාභාරතය  ශ්‍රැඍථ සංහිතා යනුවෙන් ද හඳුන්වනු ලැබේ. එහෙත් ආරම්භයේදී මහාභාරතය ශ්ලෝක විසිහතර දහසකට වැඩි නො වී ය. කලින් කල විකාශයට පත්වීම නිසා එය අද පවත්නා තත්ත්වයට පැමිණ ඇතත් මහාභාරතය රචනා වීම නැවතුණේ කවරදාදැයි නිශ්චය වශයෙන් ම කිව නොහැක. එහෙත් ගුප්ත කාලීන ශිලා ලේඛනයක මහාභාරතය “ශ්‍රැඍත සංහිතා” යනුවෙන් සඳහන්ව ති‍බෙන හෙයින් ගුප්ත කාලය වන විට එහි රචනා වීම අවසන්ව අද මෙන් සම්පූර්ණව තිබිණැ යි සැලකීම යුක්ති සහගත ය.

කෙසේ වෙතත් මෙහි ඇති දේශපාලන දර්ශනය පසු කාලීනව රචනා වූ බොහෝමයක් ග්‍රන්ථවලට මූලික කොට ගෙන ඇත. ආගමික දර්ශනය තුළින් පෙන්වන්නා වූ සදාචාරයන් හා දේශපාලන දර්ශනය තුළින් පෙන්වන්නා වූ ප්‍රායෝගික තත්ත්වයත් තුළ ඇති වන්නා වූ ගැටුමේ දී බොහෝ විට සදාචාරයන් බිද වැටීමක් සිදු වේ. උදාහරණයක් ලෙස දක්වන්නේ නම් රාජ්‍ය ආරක්ෂා කර ගැනීම හෝ රාජ්‍ය ව්‍යාප්ත කර ගැනීම සඳහා කරන ලද ප්‍රයත්නයන් බොහෝ අවස්ථාවන්හීදී ආගමික දර්ශනයට අනුව සදාචාර විරෝධී වේ. නමුත් සෑම විටම සදාචාරයට මූලිකත්වය දීමට කටයුතු කළහොත් රාජ්‍ය අස්ථාවර වී මහජනතාවගේ ජීවිතයන්ට තර්ජනයක් ද ඇති විය හැකිය. ඒ හේතුවෙන් මහාභාරතයේ දැක්වෙන දේශපාලන දර්ශනයට අනුව පාලකයෙකු කටයුතු කළ යුතු අකාරය පැහැදිලි ලෙස දක්වමින් සාධාරණය කර ඇත. එහි දක්වා තිබෙන ආකාරයට පාලනය සම්බන්ධයෙන් වගකිව යුතු ක්ෂත්‍රීයා විසින් කෙතරම් අසීරුවුවත් රාජ්‍යයේ පැවැත්ම වෙනුවෙන් යුද්ධ කළ යුතු අතර එය මනාව ඉටු කිරීම මඟින් මෝක්ෂය ලබා ගත හැකි බවද  දක්වයි. මෙම මතය එක් ආකාරයට ස්ථාවර රාජ්‍ය පාලනයක් පවත්වා ගැනීමට අවශ්‍ය පසුබිම සකස් කිරීමක් විය හැකිය.

යුද්ධය  ක්ෂත්‍රිය ධර්මය වන බැවින් ඔහු මෝක්ෂය පතන්නේ නම් යුද්ධය පිළිගැනීම අනිවාර්ය වේ. එය පාලකයා විසින් සමාජයේ යහපැවැත්ම වෙනුවෙන් ඉටු කළ යුතු අනිවාර්ය වගකීමක් වන බව මහාභාරතයේ දක්වා ඇත. මෙම මතය පසු කාලීන භාරතීය දේශපාලන දර්ශනයට බලපෑම් ඇති කළ බෞද්ධ මතවාදයන්ට සම්පූර්ණයෙන් ම පටහැනි වේ. කෙසේ වෙතත් කෞටිල්‍ය අර්ථශාස්ත්‍රයේ දැක්වෙන නියමයන්ට වඩා තරමක් ප්‍රගතිශීලී සංකල්ප යුද්ධයක දී අනුගමනය කළ යුතු බව ද මහාභාරතයේ දක්වයි. ඒ අනුව යුද්ධයක් නිශ්චිත වූ ආචාර ධර්ම පද්ධතියක් මත පදනම් විය යුතු බව සඳහන් කර ඇත. ඒ අනුව ;

1.     යුද්ධයක් බලයෙන් හා ශ්‍රමයෙන් සමාන පුද්ගලයන් අතර සිදු විය යුතු වේ.

2.     දෙපාර්ශවය ම සමාන අවි ආයුධ භාවිත කළ යුතුය.

3.     යුද්ධයෙන් පරාජය වූ තැනැත්තෙකු තමාට පරම්පරාව ගෙන යෑමට පුතෙකු නොමැති බව පවසා තම පරම්පරාව ගෙන යෑමට සමාව දෙන මෙන් ඉල්ලුව හොත් සමාව දිය යුතුය.

4.     තණකොළ කටේ තබාගෙන අභයදානය ඉල්ලුවහොත් සමාව දිය යුතුය.

5.     තමා දාස භාවයට පත්වන බව පවසා සමාව ඉල්ලුවහොත් සමාව ලබා දිය යුතුය.

        මහාභාරතයට අනුව මෙය ධර්ම යුද්ධය වන අතර ඉතා සියුම් ලෙස දේශපාලන උපායශීලීත්වයට ඉඩ දීමක් ද මෙමගින් සිදු වේ. ඊට අමතරව රාජ්‍යත්ව ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ග පැරණි බ්‍රාහ්මණ දහමට වඩා හාත් පසින් ම වෙනස් වේ. බ්‍රාහ්මණ දහමට අනුව රාජ්‍ය පාලනය ක්ෂත්‍රීයන්ට හා උපදෙස් දීම බ්‍රාහ්මණ යන සමාජයේ උසස් ම කුලයන්ට හිමි වූ අතර අනෙක් දෙනා එම කුලවලට පහලින් සිටිය යුතු විය. නමුත් මහාභාරතයේ දක්වා ඇති අකාරයට රාජ්‍යත්වය තහවුරු කෙරෙන ප්‍රධානතම සාධකය වන දක්ෂ පාලකයා සඳහා ඕනෑම කුලයක පුද්ගලයෙකු පත් කර ගැනීමට හැකි අතර රාජ්‍යත්වය අස්ථාවර නොවීමට එය අනිවාර්ය ද වේ.

        ඉතා පුළුල් ව හා සූක්ෂ්ම ව මහාභාරතය අධ්‍යනය කිරීමේදී අවබෝධ වන්නා වූ පොදු කරුණක් වන්නේ සමස්ත පෙරදිග දේශපාලන දර්ශනය සඳහා ප්‍රබල බලපෑමක් එමගින් ඇති කරන ලද බවයි. එහිදී මහාභාරතය රචනා වීම ආරම්භ වූ යුගයේ සිට ඉන්දියාවට එල්ල වූ මුස්ලිම් ආක්‍රමණ දක්වා වූ සමයේ භාරතීය දේශපාලන සංස්ථාව පෝෂණය කිරීමට මහාභාරතය සමත් වූ අතර සමකාලීන තත්ත්වයන්ගේ ආභාෂය ලබමින් මහාභාරතයද නැවත ප්‍රතිපෝෂණය වීම ද සිදු විය. එහිදී මහාභාරතයේ දේශපාලන මතවාද ගොඩනැගීමට ප්‍රබල බලපෑමක් මෞර්ය හා ගුප්ත යුගවල දී සිදු වූ බව සමකාලීන අනෙකුත් මූලාශ්‍ර අධ්‍යයනය කිරීමේදී අවබෝධ වේ. විශේෂයෙන් ම ක්‍රමික ව විකාශනය වන්නා වූ සමාජ සම්ප්‍රදායන් හේතුවෙන් නව සමාජ, දේශපාලන හා ආර්ථික ගැටලුන්ට ප්‍රතිචාර දැක්වීමේ දී පැවති තත්ත්වයන්ට ඔබින ලෙස නව මතාවදායන් ඉදිරිපත් කිරීමේ භාරදූර කාර්යය මහාභාරතයෙන් සිදු වී ඇත.