ශ්‍රී ලංකාව පශ්චාත් යුධ සමයේ සමාජ සජීවීකරණ ක්‍රියාවලිය තුළ මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කිරීම අතිශයින්ම වැදගත් සමාජ කාර්යභාරයක් බවට පත් වී ඇත්තේ ඇයිදැයි නිදසුන් සහිතව පැහැදිලි කිරීමක්

 

1. හැඳින්වීම.

2. නිදහසින් පසු ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන අනාගතය හැඩ ගැසීම.

2.1. ශ්‍රී ලංකාවේ ජාතික ගැටලුවේ ඉතිහාසය.

2.2. යුද්ධය අවසාන වීම.

2.3. පශ්චාත් යුද ජයග්‍රහණ සමයේ, මානව හිමිකම් සම්බන්ධයෙන් මතු වූ අර්බුදය.

2.4. අර්බුදයන් විසඳා ගැනීමට අනුගමනය කළ යුතු ක්‍රියාමාර්ග.

3. සමාලෝචනය.

1. හැඳින්වීම.

අපගේ රටේ දියුණුව හා දේශපාලන සංස්කෘතිය ගැන වගකිව යුත්තන් රට පාලනය කරන දේශපාලන නායකයන් ය. ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය යහපත් වීමෙන් ලබා ගත හැකි ප්‍රතිලාභ, ඉතා විශාල ය. ඒ සඳහා බලයේ සිටිනා හා ලංකාව ඉදිරියේ දී පාලනය කිරීමට බලාපොරොත්තු වන දේශපාලන පක්‍ෂ පරිපාලන ක්‍රමවේදය හා අධ්‍යාපනය රටට උචිත ලෙස සකස් කිරීමට උත්සාහ කළ යුතු ය. දේශපාලන පක්ෂ ප්‍රතිපත්ති රටේ දියුණුවට අදාළ විය යුතු ය. නමුත් එම පක්ෂ ප්‍රතිපත්ති අයහපත් නම් රට මෙන් ම පක්ෂයන් ද පිරිහීම වැළැක්විය නොහැක.  

ලංකාවේ ප්‍රධානතම ජනවර්ග සියල්ල ම පාහේ මෙහි සිටින ආදිවාසීන්ගෙන් පැවත එන්නන් නොවේ. සිංහල, දෙමළ හා මුස්ලිම් යන සියල්ලන් ම විටින් විට මෙහි පැමිණි ජනවර්ගවලින් පැවත එන්නන් ලෙස හැඳින්විය හැක. ලංකාවේ පවතින සියලු ම ජනවර්ග හා ආගම් විදේශීය ආභාසය ලද ඒවා වුවත් එම සියල්ලක් ම වර්තමානයේ දී ලංකාවේ ජීවත් වන හා ලංකාවේ ජනතාව අදහන ආගම් බවට පත් වී ඇත. දියුණු දේශපාලන සංස්කෘතියක් ඇති වීමට නම් ලංකා ජාතිය ඉබේ ඇති වන දෙයක් නොවී ගොඩනගා ගත යුතු දෙයක් වන නිසා කුලභේදයට තිබෙන පිළිගැනීම අහෝසි කොට සියලු ජනවර්‍ග ආගම් හා සංස්කෘතික කණ්ඩායම් ඇතුළත් වන ලෙස ලංකා ජාතිය ගොඩ නගා ගත යුතු ය.  නමුත් එම වගකීම ලංකාවේ නිදහස් ව්‍යාපාරය මගින් සිදු නොවු අතර නිදහසින් පසු වෙනත් දේශපාලන ව්‍යාපාර අතින් ද එවැන්නක් සිදු නොවීය. නිදසුනක් ලෙස විජෙවීරගේ හා ප්‍රභාකරන්ගේ ප්‍රචණ්ඩ ව්‍යාපාර කෙරෙහි ද කුල පීඩනය වැදගත් සාධකයක් වුවත් එම ව්‍යාපාර දෙක ම කුලභේදය ගැන ප්‍රසිද්ධියේ කතා නොකළේය.  එම සියලු ව්‍යාපාර මගින් සිදු වූවේ කුලභේද, ආගම් භේද හා ජාති භේද වර්ධනය කිරීමයි. ඒ හේතුවෙන් ම ලංකාව තුළ කිසිම ආකාරයකට දියුණු දේශපාලන සංස්කෘතියකට අවශ්‍ය අවකාශයක් නිර්මාණය නොවීය.  

‍මෙරට දේශපාලන ඉතිහාසය තුල යටත් විජිත දායාදයක් ලෙස ලද නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හැඳින්විය හැක. බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතවාදයෙන් ලැබී තිබුණු යහපත් දායාදයන් දෙකක් වශයෙන් ජාතික රාජ්‍ය හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමය සාර්ථක ව ඉදිරියට ගෙන යාමට නම් නිදහසින් පසුව ලංකාව තුළ ඊට සරිලන සමාජයක් නිර්මාණය කර ගත යුතු ව තිබුණි. ලංකා ජාතියක් ඇති කර ගැනීම හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් ඇති කර ගැනීමේ ප්‍රශ්නය එකම කාසියේ දෙපැත්ත ලෙස ද සැලකිය හැකි ය.  නමුත් ලංකාවේ නිදහස් ව්‍යාපාරය, ඉන්දියාවේ නිදහස් ව්‍යාපාරය මෙන් එක්සත් ජාතියක් ඇති කර ගැනීම හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් ඇති කර ගැනීම, වැදගත් පරමාදර්ශයක් කොට ගත්තේ නැත.‍ ඒ හේතුවෙන් ම ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය ක්‍රමයෙන් පිරිහීමකට ලක් වූ අතර රට අසාර්ථක රාජ්‍යයක් දක්වා ඇද වැටීමකට ලක් වී ඇත. ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික ගැටලුවේ ආරම්භය බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත ඉතිහාසය දක්වා දිව යන්නෙකි. 1948 නිදහස ලබා ගැනීමේ සිට අද දක්වා ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය හැඩගැසීම හා වැරදි දේශපාලන පිළිවෙත් නිසා රට සිවිල් යුද තත්ත්වයකට හා දිළිඳුකමට ඇද වැටුණු අයුරු ද එම වැරදි නිවැරදි කර ගනිමින් ලංකාව තුල යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් ඇති කිරීමට හා ඒ සඳහා මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කිරීමේ වැදගත්කම පිළිබඳවත්, ඒ සඳහා ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ග ද මෙම පැවරුම මගින් දක්වා ඇත.

2. නිදහසින් පසු ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන අනාගතය හැඩ ගැසීම.

වාර්ගික භේදයකින් තොර ව සියලු දෙනාට ම ගෞරවය හා සමාන අයිතිවාසිකම් ලබා දෙන ප්‍රතිපත්තියක් තුළ එක්සත් ශ්‍රී ලාංකික ජාතියක් ඇති කර ගැනීම 1948 දී ශ්‍රී ලංකාව නිදහස ලබා ගැනීමේ සිට සම්පූර්ණ කර ගත යුතු අත්‍යාවශ්‍ය ම කොන්දේසීන් විය. නමුත් නිදහසට පෙර හෝ නිදහසට පසු එම කොන්දේසි සම්පූර්ණ කර ගැනීමේ අවශ්‍යතාව තේරුම් ගැනීමට සිංහල, දෙමළ හා මුස්ලිම් ජාතික නායකයෝ අසමත් වූහ. ලංකාව නිදහස ලබා ගත්තේ එකදු ලේ බිඳුවක් වත් නොසෙල්වාය. බ්‍රිතාන්‍යයන්ගෙන් ලද ජාතික රාජ්‍ය හා නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමය ඉදිරියට ගෙන යාමට උත්සහ කරනු ලැබූ‍වේ එක්සත් ජාතියක් හෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් ඇති කර ගැනීමෙන් තොරවය.  ඒ හේතුවෙන් ම ක්‍රමයෙන් අසමත් රාජ්‍යයක් බවට පත් වෙමින් ජාතික හා ජාත්‍යන්තර අර්බුද රැසකට මුහුණ දීමට ලංකාවට සිදු විය.     

2.1. ශ්‍රී ලංකාවේ ජාතික ගැටලුවේ ඉතිහාසය.

I. බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත යුගය.

බ්‍රිතාන්‍ය යුගයේ දී ලංකාව ලද වැදගත් ම දායාදය වූවේ නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. නමුත් 1815 සිට 1937 දක්වා ම ලංකාව තුල පුළුල් ජන සහභාගීත්වයක් සහිත නියෝජන ක්‍රමයක් ක්‍රියාත්මක නොවීය. බෙදා පාලනය කිරීමේ මූලධර්මය මත ජාති මූලික නියෝජනය ලංකාවට හඳුන්වා දීමත් සමඟ අනාගතයේ දී ඇතිවිය හැකි ජාතිවාදී අර්බුදයේ පදනම සකස් වූවේ මෙම යුගයේදී බව අවබෝධ කර ගත හැක. 

II. සොල්බරි ආණ්ඩුක්‍රමය තුල වූ යුගය.

1947දී ක්‍රියාවට නංවන්නට යෙදුණු සොල්බරි ආණ්ඩුක්‍රමය සත්‍ය ලෙස ම ක්‍රියාවට නැගුණේ 1948 දී ලංකාව නිදහස ලබා ගැනීමත් සමග ය. ව්‍යුහාත්මක වශයෙන් ආණ්ඩුක්‍රමයක් ලෙස සොල්බරි ආණ්ඩුක්‍රමය යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියකට පදනම දමනු ඇති බවට විශ්වාස කරනු ලැබීය. නමුත්  එය බලාපොරොත්තු වූ පරිදි සිදු නොවීය. මන්ද යත් ලංකාවේ නිදහස පුළුල් ජන සහභාගීත්වයකින් දිනා ගත් දෙයක් නොවීම යි. නිදහස තුල ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් සඳහා වන ශක්තිමත් අත්තිවාරමක් මෙන් ම සියලු දෙනාගේ ම පිළිගැනීමට හේතු වන ජාතික දෘෂ්ඨියක් ද ලංකාව තුළ නිර්මාණය නොවීය. එම තත්ත්වය තුල සිදු වූවේ බලය ලබා ගත් බහුතරය අතින් සුළුතර කණ්ඩායම් පීඩාවට පත් වීමයි. එමගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමය ද විකෘති වූ ආණ්ඩුක්‍රමයක් බවට පත් විය.

ඉහතින් දක්වා තිබූ අකාරයට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා අවශ්‍ය සාධක, 1948 වන විට ම උල්ලංඝනය කරනු ලැබීය. ඒ අනුව 1948 දී ඉදිරිපත් කළ අංක 18 දරණ රටවැසි පනත හා 1949 දී හඳුන්වා දුන් අංක 48 දරණ ලංකා පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ (සංශෝධිත) පනත මෙයට නිදසුන් ය.   මෙම පනත මඟින් 1931, 1936දී හා 1947 මැතිවරණයෙන් නියෝජිතයන් 08 දෙනෙකු පාර්ලිමේන්තුවට යැවීමට ඡන්දය භාවිතා කරන ලද, එවකට රටේ ජීවත් වූ ආසන්න ඉන්දීය සම්භවයක් තිබූ ජනගහණයෙන් බහුතරයක්, එනම් 974,098 තරම් ප්‍රමාණයක දමිළ ජනතාවකට ඡන්ද බලය අහිමි විය. 1947 පළමු පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් අපේක්ෂා කළ තරම් විශාල ජයග්‍රහණයක් ලබා ගැනීමට නොහැකි වීම ප්‍රථම අගමැති ඩී. ඇස්. සේනානායකගේ කනස්සල්ලට හේතු වී තිබුණු කාරණයක් වී තිබුණු අතර ඉන්දියානු දෙමළ වතු කම්කරුවන් නියෝජනය කළ ලංකා ඉන්දියානු සංගමය දැඩි ආණ්ඩු විරෝධී ස්ථාවරයක පිහිටා වමේ පක්ෂ සමඟ සහයෝගයෙන් ක්‍රියාකිරීම අගමැතිවරයාගේ කෝපයට හේතු වීම  මෙවැනි පනතක් ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා පරිසරයක් සකස් කරන ලදි.

දෙමළ ජනතාවගේ භාෂා අයිතීන් අහිමි කෙරෙන ආකාරයට 1956 දී ක්‍රියාත්මක කළ සිංහල රාජ්‍ය භාෂා නීතිය සුළු ජනවර්ග බලවත් පීඩාවට පත් කළ ප්‍රබලතම අවස්ථාව විය. මෙය ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතියේ හා මානව අයිතිවාසිකම් ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රබල ඇදවැටීමකි. 

2.2. යුද්ධය අවසාන වීම.

ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික අර්බුදය සාකච්ඡා මාර්ගයෙන් විසඳා ගැනීමට හැකි වූවේ නම් එය වඩාත් සුදුසු ම ක්‍රමය වන බව තේරුම් ගත යුතු ය. නමුත් L.T.T.E සංවිධානය වර්ධනය වී තිබූ තත්ත්වය පිළිබඳව හා ඔවුන් පෙර පැවති සාකච්ඡාවල දී අනුගමනය කළ වංචාකාරී ක්‍රියාමාර්ග පිළිබඳ විමසීමේ දී පෙනී යන්නේ අර්බුදය සාකච්ඡා මගින් විසඳා ගත හැකි තත්ත්වයක් නොතිබූ බවයි. L.T.T.E සංවිධානයේ එකම අපේක්ෂාව වී තිබුණේ වෙන ම රාජ්‍යයක් හෝ කොන්ෆෙඩරේෂන් තත්ත්වයකි . එය කෙසේ හෝ ලබා ගැනීමෙන් සිටි ත්‍රස්තවාදීන් ඒ සඳහා විශාල වශයෙන් අවි ආයුධ ඒකරාශී කරගෙන සිටි අතර යුද යටිතල පහසුකම් තම පාලන බල ප්‍රදේශවල වර්ධනය කර ගනු ලැබීය. එය කිසිදු තත්ත්වයක් යටතේ හෝ පිළිගත නොහැකි විසඳුමක් විය. එම තත්ත්වය තුළ මෙම අර්බුදය අධිෂ්ඨානශීලීව බේරා ගන්නා තත්ත්වයකට නොගියේ නම් රටට සිදු විය හැකි විනාශය අතිවිශාල වේ. යුද්ධයක දී ගනුදෙනු බේරා ගනු ලබන්නේ උණ්ඩයෙන් වන අතර එහි දී එක්තරා ප්‍රමාණයකට මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය වීම වැළැක්විය නොහැකිය. කෙසේ වෙතත් යුද්ධයෙන් අනතුරුව මතු වී තිබෙන වැදගත් ම අර්බුදය වී ඇත්තේ සියලු ම ජාතීන්ට පිළිගත හැකි විසඳුමක් ක්‍රියාත්මක කිරීමයි. දෙමළ ජනයාගේ ප්‍රශ්නවලට සාධාරණ විසඳුමක් ලබා දීම මඟින් ඔවුන් ශ්‍රී ලාංකේය ජාතිය තුළ සමාන අයිතිවාසිකම් ඇති පිරිසක් බවට පත් කරගත යුතු ව ඇති අතර එමගින් ලංකාවේ සමාජ සජීවීකරණ ක්‍රියාවලිය සාර්ථකව සිදු කළ හැකි වේ.

2.3. පශ්චාත් යුද ජයග්‍රහණ සමයේ, මානව හිමිකම් සම්බන්ධයෙන් මතු වූ අර්බුදය.    

යුද්ධයේ යුක්ති සහගත භාවය තීරණය වන්නේ අරමුණ ලද ප්‍රතිඵලය හා ඒ සඳහා ගෙවන ලද මිල අතර පරතරයෙනි.  ඕනෑම යුද්ධයක දී මිනිසුන් මරණයට පත් වන අතර තුවාල සිදුවන ප්‍රමාණයද සාපේක්ෂව වර්ධනය වේ. තව ද එහි දී ජනතාව අවතැන් වීමද සිදු වේ. මානව හිමිකම් අකුරට පිළිපදින රටක් විසින් කරන යුද්ධයක දී වුවද ඉහතින් දක්වන ලද සිදුවීම් අඩු හෝ වැඩි වශයෙන් සිදුවේ. මන්ද යත් ශ්‍රී ලංකාවේ ආරක්ෂක අංශ යුද්ධ කරනු ලැබුවේ ඊතලවලින් හෝ ගල්කටස්වලින් යුද කරන සංවිධානයක් සමග නොවන අතර වසර 30ට ආසන්න කාලයක් වර්ධනය වී තමන්ගේ ම ත්‍රිවිධ හමුදාවකින් යුක්ත වූ කාලතුවක්කු වැනි බර අවිවලින් පවා යුද්ධ කරන බෙදුම්වාදී ත්‍රස්තවාදී සංවිධානයක් සමග ය. 

 නමුත් යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසුව සැමට පිළිගත හැකි ආකාරයේ විසඳුමකට ඒමට තවමත් ලංකාව අසමත් වී ඇත. එහි දී ප්‍රධාන අවධානය යොමු කළ යුතු වන්නේ ලංකාවේ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය වී ඇති බවට ඉදිරි පත් වී ඇති චෝදනා ය. ආරම්භයේ දී මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ දී ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම් කඩ වීම සම්බන්ධයෙන් පැවති විවාදයේ දී පසුව ලංකාවට එරෙහිව ඉදිරිපත් වූ යෝජනා සියල්ලෙහි ම ලංකාව ජාත්‍යන්තරය හමුවේ පරාජයට පත්විය. එයින් අවබෝධ වන්නේ ලංකාව ත්‍රස්තවාදය පරාජය කර යුද්ධය ජයගැනීමට සමත් වුවත් ඒ සඳහා වන ලෝක එකඟතාව ලබා ගැනීමට අසමත් වී ඇති බවයි. යුද්ධය අවසන් වීම රටේ එක ජනවර්ගයක් පරාජිත ජනවර්ගයක් බවට වීමට බලපා ඇති බව වර්තමානයේ දී පෙනී යන කරුණක් වී ඇත. ශ්‍රී ලංකාවේ ජීවත්වන දෙමළ ජනතාව අතර පමණක් නොව ලෝකයේ වෙනත් රටවල ජීවත් වන ශ්‍රී ලාංකික හා ශ්‍රී ලාංකික නොවන දෙමළ ජනතාව අතර පවතින මෙම පරාජිත මානසික හැඟීම ඉවත් කිරීම ලංකාවේ සමාජ සජීවීකරණ ක්‍රියාවලිය සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා වූ අත්‍යාවශ්‍ය සාධකයක් වී ඇත. එම හැඟීම තුළ දෙමළ ජනතාව ලංකා ආණ්ඩුව හා සිංහල ජනතාව කෙරෙහි දක්වන්නේ අප්‍රසාදයක්, කෝපයක් හා පිළිකුලකි. ඔවුන්ගේ හැඟීම වන්නේ අපේ මිනිසුන් අයිතිවාසිකම් දිනාගැනීම සඳහා කරන ලද අරගලය යකඩින් හා ලෙයින් තලා දැමුවේය යන්නයි.  

2.4. අර්බුදයන් විසඳා ගැනීමට අනුගමනය කළ යුතු ක්‍රියාමාර්ග.

එහෙයින් පෙනී යන්නේ මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කිරීම සම්බන්ධයෙන් ලංකාව ජාත්‍යන්තරය ඉදිරියේ දෝෂාරෝපණයට ලක් ව ඇති බවයි. මානව හිමිකම් කඩ වීම යනු රට තුළ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොමැති වීමක වන නිසා ලෝක ප්‍රජාවේ මතය වී ඇත්තේ ලංකාව මානව හිමිකම් කඩ කරන රාජ්‍යයක් වී ඇති බවයි. ඒ හේතුවෙන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට සාධාරණාත්මක ස්වභාවයක් හිමි වන්නේ මානව හිමිකම් පිළිගැනීම තුළිනි.  ඒ සඳහා පළමුවෙන් ම කළ යුතු වන්නේ සාමාන්‍ය දෙමළ ජනයා හා LTTE ත්‍රස්තවාදීන් වෙන් වෙන්ව හඳුනා ගැනීමයි. ඔවුන් සියලු දෙනා පුනරුත්ථාපනය කිරීම හෝ බරපතළ වැරදි කර ඇති අයට විනිවිද භාවයකින් යුතු අධිකරණයක් මඟින් නඩු පවරන්නේ ද යන්න තීරණය කළ යුතු ය.

ඉන් අනතුරුව දෙමළ ජනතාව ඉක්මනින් ම ඔවුන්ගේ මුල් භූමිවල නැවත පදිංචි කළ යුතු අතර අනාගතයේ දී ජීවත් විය හැකි ආකාරයට ජීවන වෘත්තියක් පිළිබඳ පුහුණුව ලබා දී යහපත් ජීවන තත්ත්වයක් සඳහා අවශ්‍ය පරිසරය නිර්මාණය කළ යුතු ය. ඒ සඳහා ඉංග්‍රීසි භාෂාව, තොරතුරු තාක්ෂණය, කාර්මික හා කෘෂිකාර්මික යනාදී අංශවලට අදාළ පුහුණු වැඩසටහන් මඟින් සිය ගම් බිම්වලට ගිය පසු ඵලදායී ජීවිතයක් සඳහා අවශ්‍ය මඟ පෙන්වීමක් ලබා දිය යුතු අතර එමගින් දෙමළ ජනතාවට රජය පිළිබඳ ඇති අප්‍රසාදය සමනය කළ හැකි අතර නැවත ත්‍රස්තවාදය කරා යොමු වීම ද වැළැක්විය හැක. ඊට අමතරව එම ක්‍රියාමාර්ග මඟින් ලංකාව තුළ සිදු වී ඇතැයි පැවසෙන මානව හිමිකම් කඩ වීම් සම්බන්ධයෙන් ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ ඇති සැකය තුරන් කිරීමට ද ඉඩ ප්‍රස්ථා විවෘත වේ. හැකි තරම් හමුදාවේ මැදිහත් වීම් අවම කළ යුතු අතර අධි ආරක්ෂක කලාප අවම කොට එම භුමීන් ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් නොවන ආකාරයෙන් මුල් පදිංචි ජනතාවට භාර දිය යුතු ය. 

නිදහසින් පසු ජාතිවාදී අර්බුදයට මග හෙලි කළ භාෂා ප්‍රශ්නයට වහාම විසඳුමක් ලබා දිය යුතු අතර එමගින් ‍ඕනෑම මිනිසෙකුගේ මානව අයිතිවාසිකමක් වන භාෂාව පිළිබඳ අයිතිය සුරක්ෂිත කිරීම මඟින් ඇති වී ඇති අර්බුදයට විසඳුම් සපයා ගත හැකි අතර රටේ කටයුතු සඳහා දෙමළ ජනතාවගේ සහභාගීත්වය එමගින් තවදුරටත් වර්ධනය කර ගත හැක. ඒ සඳහා දෙමළ භාෂාවෙන් වැඩ කළ හැකි පිරිස් රාජ්‍යය සේවයට බඳවා ගත යුතු වේ. දෙමළ සමාජයේ උග්‍ර ව මෙන්ම සිංහල සමාජයේ ද පවතින ජාති භේද, ආගම් භේද හා කුල භේද තහනම් කෙරෙන නීතියක් ගෙන ආ යුතු වේ. 

අවසාන යුද සමය ඇතුළු වසර 30ට ආසන්න කාලයක් තුළ පැවති යුද්ධයෙන් ජීවිත අහිමි වූ විශාල පිරිසට සාධාරණයක් ඉටු කරනුවස් ඒ අයගේ දුක් නිවාරණය සඳහා ක්‍රමයක් ඇති කළ යුතු වේ. එලෙස ජීවිත අහිමි වූව‍න් අතර ආරක්ෂක හමුදාවල පිරිස් මෙන්ම LTTE හා වෙනත් ත්‍රස්තවාදී සංවිධානවලට සම්බන්ධව සිටි අය ඇති අතර ඔවුන්ගේ ඥාති හිත මිත්‍රාදීන්ට සාධාරණයක් ඉටු වන ආකාරයට එම ගැටලු නිරාකරණය කළ යුතු ය. දකුණු අප්‍රිකාවේ මෙවැනි ම අර්බුදයක් ඇති වූ අවස්ථාවේ දී අනුගමනය කලේ සත්‍ය කොමිෂන් සභා ක්‍රමයක් ඇති කර විසඳුම් සෙවීමයි. 

ඉහතින් සඳහන් කරන ලද සියලු විසඳුම් සඳහා වූ ක්‍රියාමාර්ග සියලු දෙනාගේ ම විශ්වාසයට හා ගෞරවයට හේතු වන ජාතික වැඩ සැකැස්මක් යටතේ ක්‍රියාත්මක විය යුතුය. එම සැකැස්ම ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා සියලු දේශපාලන පක්ෂ සම්බන්ධ කර ගත යුතු ව ඇති අතර එමගින් දේශපාලන භේදවලින් තොරව පොදුවේ පිළිගන්නා සැලැස්මක් නිර්මාණය කර ගත හැක. විශේෂයෙන් ම වර්තමානයේ දී ජිනිවා මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ දී මෙතෙක් ලංකාවට විරුද්ධව සිටි රාජ්‍යයන්ගේ සහය දිනා ගැනීමට ලංකාව සමත් වීම යම්තාක් දුරකට ලබා ඇති සාධනීය තත්ත්වයක් වේ. තවද ඉදිරියේ දී ලංකාවේ යුද අපරාධ හා මානව හිමිකම් කඩ වීම සම්බන්ධයෙන් ඉදිරිපත් ව ඇති කරුණු විමර්ශනය සඳහා පත් කිරීමට යෝජනා කර තිබෙන දෙමුහුන් අධිකරණ ක්‍රමය ලංකාවේ ස්වාධිපත්‍යයට හා අනාගතයට හානිකර නොවන අයුරින් ක්‍රියාත්මක වන ආකාරයට කටයුතු කල යුතුය. එමගින් ලංකාවේ අර්බුදයට ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ, දෙමළ ප්‍රජාවේ මෙන් ම දකුණේ සිංහල ප්‍රජාවේ ප්‍රසාදය දිනාගත හැකි අකාරයේ විසඳුමකට එළඹීමට ලක් රජයට හැකි වුවහොත් යුද්ධයෙන් පසු ලංකාවේ සමාජ සජීවීකරණ ක්‍රියාවලිය සාර්ථකව ඉටු කරලීමට හැකි වනු ඇත.

 

3. සමාලෝචනය.

ප්‍රභාකරන් දෙමළ ජනතාවගේ සියලු ම නායකයන් විනාශ කොට ඔහු දෙමළ ජනතාවගේ එකම නායකයා බවට පත් විය. අවසානයේ ඔහු ද බෙදුම්වාදී ව්‍යාපෘතිය පරිපූර්ණත්වයට ගෙන ඒමට පෙර ආරක්‍ෂක අංශ අතින් විනාශ විය. වර්තමානයේ දී දෙමළ ජනතාව නායකයෙක් නොමැති ජනතාවක් වී සිටින අතර අතීත බෙදුම්වාදී දේශපාලනය දෙමළ ජනතාවගේ ජීවිත කාලකණ්ණි කිරීමට හේතු විය. 2009 රජය විසින් ත්‍රස්තවාදය යුදමය වශයෙන් අවසාන කෙරූ නමුත් තවමත් ලංකාවේ දෙමළ ප්‍රශ්නය අවසන් වී නැත. වර්තමානයේ දී එය පෙර තිබුණාටත් වඩා ජාත්‍යන්තරකරණය වූ හා ඕනෑම අවස්ථාවක පිපිරීමේ හැකියාවක් ඇති ප්‍රශ්නයක් බවට පත් වී ඇත. ලංකාවේ දෙමළ හා මුස්ලිම් ජනයා අතර වර්තමානයේ අසහනකාරී තත්ත්වයන් වර්ධනය වෙමින් පවතින අතර මෙම අර්බුදයට ඇති එකම විසඳුම වන්නේ භේදයකින් ‍තොරව සියලු දෙනාට ගෞරවයෙන් හා සමාන අයිතිවාසිකම් ලබා දෙන ප්‍රතිපත්තියක් තුළ ශ්‍රී ලාංකික ජාතියක් ඇති කර ගැනීමයි. එය සමාජ සජීවීකරණය සාර්ථකව සිදු කිරීමක් වන අතර ඒ සඳහා වන හොඳම විසඳුම වන්නේ ද මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කිරීමේ ක්‍රියාමාර්ගය වන බව අවබෝධ කර ගත හැක.

සමාන අයිතිවාසිකම් ඇති, එකිනෙකා කෙරෙහි ගෞරවයෙන් ක්‍රියාකරන, කුලය, වර්ගය, ආගම හෝ භාෂාව මත පදනම් වී වර්තමානයේ දී මතු වී තිබෙන ගැටුම්වලින් මිදී විවිධ ජනවර්ගවලින්, ආගම්වලින් හා සංස්කෘතීන්ගෙන් යුතු එක්සත් ශ්‍රී ලාංකික ජාතියක් නිර්මාණය කිරීමට මෙන් ම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වටිනාකම් හා ගුණධර්ම අගය කරන සමාජයක් හා මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කරන රටක් ගොඩ නැංවිය හැකි වන්නේ ඉහත කී ආකාරයේ ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය කරන්නේ නම් පමණි. එසේ කටයුතු සිදු වුවහොත් ශ්‍රී ලාංකික ජාතියේ විශ්වාසයට හා ගෞරවයට පාත්‍රවන හා යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතික අවශ්‍යතාවයන්ට ගැළපෙන නවීන, දියුණු හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ශ්‍රී ලංකාවක් නිර්මාණය වනු ඇත.  

 

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ නාමාවලිය.

Gunarathna, Rohan. Indian Intervention in Sri Lanka. පරිවර්තනය කළේ කපිල කුමාර කාලිංග. නුගේගොඩ: සංහිද ප්‍රකාශකායෝ, 2001.

අතුකෝරල, පී. ශ්‍රී ලංකාවේ වාර්ගික ගැටලුව-ප්‍රභවය හා වර්ධනය. නුගේගොඩ: සරසවි ප්‍රකාශකයෝ, 2006.

අයිවන්, විකටර්. ලංකාව ගලවා ගැනීම. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2013.

අයිවන්, වික්ටර්. අර්බුදයේ අන්දරය (1815 - යටත් විජිත යුගයේ සිට 2009 - ඊලාම් යුද්ධයේ අවසානය දක්වා). තෙවන මුද්‍රණය. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2012.

—. චෞර රැජින. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2010.

—. දෙමළ අභියෝගය. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2012.

—. ප්‍රභාකරන් පරාජය කිරීම. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2013.

උයන්ගොඩ, ජයදේව. ජාතිය, ජාතිකවාදය සහ ජාතික-රාජ්‍ය. කොළඹ: සමාජ විද්‍යාඥයන්ගේ සංගමය, 2011.

—. ලංකාවේ ජනවාර්ගික ගැටුම, සාමය හා වෙනස්වන ගතිකත්වය. කොළඹ: සමාජ විද්‍යාඥයින්ගේ සංගමය, 2007.

කරුණාදාස, ඩබ්ලිව් එම්. තුන්වන ලෝකයේ දේශපාලනය හා ආර්ථිකය. දෙහිවල: ඉමේජ් ලංකා ප්‍රකාශකයෝ, 2003.

කුමාර, ක්‍රිෂාන්ත රන්ජන්. මානව හිමිකම්-ඉතිහාසය, ව්‍යාප්තිය හා සංවිධාන. මීරිගම: ආශිර්වාද ප්‍රකාශකයෝ, 2007.

ක්‍රිෂ්ණා, ශන්කර්. ශ්‍රී ලංකාවේ වාර්ගික ගැටුම තුළ ඉන්දියාවේ භූමිකාව. කොළඹ: මාර්ග ආයතනය, 2001.

ජයවර්ධන, කුමාරි. සොක්කන් ලොක්කන් වූ වගයි. කොළඹ: සමාජ විද්‍යාඥයන්ගේ සංගමය, 2014.

දික්වැල්ල, රංජිත්. “ජිනීවා යෝජනාවලට බොරු කලබල ඇයි?” සංස්කරණය කළේ චමින්ද මුණසිංහ. ලංකාදීප, ඔක්තෝම්බර් 2015.

දේශපාලන විද්‍යාවේ මූලිකාංග 1. බත්තරමුල්ල: අධ්‍යපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව, 2007.

පතිරණ, මහින්ද. විකිලීක්ස් හෝරාව. කොළඹ: ෆාස්ට් පබ්ලිෂින් (ප්‍රයිවට්) ලිමිටඩ්, 2011.

පල්ලියගුරු, රවීන්ද්‍ර චන්ද්‍රසිරි. “දේශපාලන සහභාගීත්වය.” තුළ දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව, සංස්කරණය කළේ සමන් හඳරාගම, 137-155. බත්තරමුල්ල: සමීර ප්‍රකාශන, 2013.

බණ්ඩාර , නවරත්න. රාජ්‍ය නිර්මාණය සහ ජාතික ඒකාබද්ධතාව පිළිබඳ ගැටලු. වෙළුම V වෙළුම, පරි. ශ්‍රී ලංකේය ඉතිහාසයහි පරිච්ඡේදය 2, සංස්කරණය කළේ එම්. යූ. ද සිල්වා, 53-88. කොළඹ: සී‍‍‍/ස ඇම්. ඩී. ගුණසේන සහ (පුද්ගලික) සමාගම, 2012.

බීතම්, ඩේවිඩ් හා කෙවින් බොයිල්. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට හැඳින්වීමක්. ඇතුල්කෝට්ටේ: මාර්ග ආයතනය, 2011.

ලැස්කි, හැරල්ඩ් ජේ. රාජ්‍ය පිළිබඳ සිද්ධාන්ත හා ව්‍යවහාරය. පරිවර්තනය කළේ ඩී බී. අයි. එස්. සිරිවර්ධන. බත්තරමුල්ල: අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව, 2005.

විජේනායක, අමරසිරි. එදා සිට අද දක්වා මෙදෙස් විදේස් දේශලාන වෙනස් වීම්. කොළඹ: ඇස්. ගොඩගේ සහ සහෝදරයෝ, 2002.

විජේසිංහ, නාමල්. දේශපාලන විද්‍යාව 2. දන්කොටුව: වාසනා ප්‍රකාශකයෝ, 2002.

වීරවංශ, විමල්. වන්නිය, ජිනීවා සහ නිව්යෝරක්. බත්තරමුල්ල: නිදහස් නියමුවෝ, 2015.

ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතිහාසය - සිව් වන කොටස. බත්තරමුල්ල: අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව, 2007.

“ශ්‍රී ලංකාවේ සාධනීය දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා පුරවැසි සහභාගීත්වයල හා මැතිවරණ නිරීක්‍ෂණය.” People's Action for free and Fair Elections, 2014: 01-09.

සොයිසා, එම් ඕ. ඒ. ද. දේශපාලන විද්‍යාවේ මූලික සිද්ධාන්ත. පේරාදෙණිය: කතෘ ප්‍රකාශන, 2003.

හඳාරගම, සමන්, සංස්. දේශපාලන සමාජ විද්‍යව - 02. බත්තරමුල්ල: සමීර ප්‍රකාශන, 2014.

හිට්ලර්ගේ යුදෙව් විරෝධය හා ලෝකයේ හිට්ලර් විරෝධය ..

 

හැදින්වීම.

ප්‍රසිද්ධ වීමට ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට ඕනෑම ක්‍රියාවක් කළ හැකි ය. නමුත් ජනප්‍රිය වීමට ජනතා ප්‍රසාදය දිනා ගත යුතු ය. ඒ අනුව 20වන සියවසේ ලොව ප්‍රසිද්ධ, මෙන් ම ජනතා අප්‍රසාදය වැඩියෙන් ම දිනා ගත් පුද්ගලයා ලෙස ඇඩොල්ෆ් හිට්ලර් හැදින්විය හැක. දෙවන ලෝක මහා සංග්‍රාමයේ දී ජර්මනිය ප්‍රමුඛ මිත්‍ර පිලට නායකත්වය ලබා දෙනු ලැබුවේ ඔහුය. යම් කිසි පුද්ගලයෙකුගේ ඒකාධිපති ස්වරූපය හුවා දැක්වීමට අප බොහෝමයක් දෙනා හිට්ලර්ව උපමා කර ගනී. ඒ තරමට ම ඔහු ලෝකවාසින් අතර ප්‍රසිද්ධ ය. 

හිට්ලර් අතිමහත් වූ ලෝකවාසියන්ගේ වෛරයට පාත්‍ර වූ බව සැබෑ ය. ඒ හේතුවෙන් ම ඔහු පිළිබඳ ව ලියැවී ඇති පොත් පත්වලින් ඔහු ව දැඩි ලෙස හෙලා දැක තිබේ. 20වන සියවසේ ඉතිහාසඥයන්ගේ හා චරිත කතා කරුවන්ගේ වැඩි ම අවධානයට ලක් වූ පුද්ගලයා ද ඔහු ය. හිට්ලර් පිළිබඳ ලියා තිබෙන බොහෝමයක් එවැනි මූලාශ්‍ර ඔහු පිළිබඳ ව ඇති වූ දැඩි වෛරයෙන් හා ක්‍රෝධයෙන් ලියවූ බව පෙනී යයි. ඒවායේ ඇති යම් යම් තොරතුරු සත්‍ය මෙන් ම අසත්‍යය ද වේ.

නමුත් සැබෑ ලෙස ම හිට්ලර්ගේ ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳ ඉතිහාසය වාර්තාකරණයේ දී  සිදු විය යුත්තේ ඔහුගේ අපරාධ සම්බන්ධයෙන් වෛරී ව තොරතුරු දැක්වීම නොව අපක්‍ෂපාතීව හා මධ්‍යස්ථ ව තොරතුරු දක්වීමය. මන්ද යත් හිට්ලර් යනු ඉබේ නිර්මාණය වූවෙකු නොවීමයි. මේ පිළිබඳ ව සුගතපාල ද සිල්වා මහතා විසින් ලියන ලද හිට්ලර් එල්ලා මරයි යන කෘතියේ අවසාන පිටුවේ ලියා ඇති අර්ථකතනය ඉතා වැදගත් වේ. එය මෙසේ ය;

“නට්සි රාජ්‍ය තුළ සියල්ල සිදු වූවේ තනි මිනිහකුගේ හිතුමනාපයට ය........ එවන් බලයක් මිට මොළවා ගැනීමට - මිට මොළවා ගත් බලය දැඩිව රඳවා ගැනීමට ඔහු සමත් වූවේ කෙසේ ද?..........එවැනි ආඥාදායකයන් ඕපපාතික ව බිහි වන්නේ නැත. එවැනි ආඥාදායකයන් ඕපපාතික ව බිහි වී පෝෂණය වන අද්භූත සත්ව විශේෂයක් නොවේ. ඔවුන්ගේ පැවැත්මට අවශ්‍ය අව් වැසි සුළං සපයා අම්ලකරය පිඹිනුයේ අප ම ය.” 

  (සුගතපාල ද සිල්වා, හිට්ලර් එල්ලා මරයි, ඇස් ගොඩගේ සහ සහෝදරයෝ, කොළඹ, 2011.)

මෙයින් අප අවධානය යොමු කළ යුතු වන්නේ හිට්ලර් සාධාරණය කිරීමට නොව, අප සමාජය තුල එවැනි පුද්ගලයන් නිර්මාණය වන්නේ කෙසේ ද? හා එවැනි පුද්ගලයන්ට තම අවස්ථාවාදී කටයුතු කර ගෙන යාමට අවශ්‍ය ඉඩ ප්‍රස්ථා සැලසෙන්නේ කෙසේ ද යන්න පිළිබඳවයි. 

හිට්ලර් පිළිබඳ ව විමසීමේ දී පෙනී යන වැදගත් ම කරුණ වන්නේ ඔහු ප්‍රසිද්ධ වූවේ, ඔහු විසින් ආරම්භ කරන ලද දෙවන ලෝක යුද්ධය නිසා ම පමණක් නොව, ඔහු විසින් අති ජාතිවාදී උන්මාදයෙන් ක්‍රියාත්මක කරන්නට යෙදුණු යුදෙව් විරෝධී ව්‍යාපාරය නිසා බවයි. මෙම ලිපිය මඟින් අවධානය යොමු කරනු ලබන්නේ හිට්ලර් විසින් සිදුකරන්නට යෙදුණු යුදෙව් සංහාරයයි. එහි දී යුදෙව් විරෝධී කටයුතු සඳහා ඔහු පෙලඹුණේ මන්ද?, හිට්ලර්ට පෙර යුරෝපයේ තිබූ යුදෙව් විරෝධයේ ස්වභාවය, යුදේව්වන් යනු කුමනාකාරයේ පිරිසක්ද?, ඔවුන්ගේ සම්භවය හා යුදෙව්වන් සංහාරය කිරීමේ දී හිට්ලර් අනුගමනය කළ ක්‍රියාමාර්ග යන්න පිළිබඳවයි.  

 

යුදෙව්වන්‍ යනු කවුරුන්ද?

යුදෙව්වන් හෙවත් හීබෲවරුන් යනු බයිබලයේ පළමු තෙස්තමේන්තුවේ සඳහන් වන සෙමිටික් ගෝත්‍රයට අයත් ජනතාවක් ලෙස පිළිගැනේ. අතීතයේ ඇති වූ මහා ගංවතුරෙන් පසු නොවාගේ දරුවන්ගෙන් කෙනෙකු වූ සෙම් නැමැත්තාගෙන් පැවත එන්නන් සෙමිටික් ගෝත්‍රකියන්ය යන විශ්වාසයක් පවතී . මොවුන් ක්‍රි.පූ. 2000දී පමණ මෙසපොතේමියාව ආශ්‍රිතව වාසය කර ඇත.

හීබෲ දහමට අනුව මෙසපොතේමියාවේ ඌර් ප්‍රදේශයේ සිට ජොහෝවා නම් දෙවියන් විසින් ප්‍රතිඥා කොට දෙන ලද භූමිය වශයෙන් සලකන ලද ප්‍රදේශයේ සිට පලස්තීනය දක්වා ඔවුන්ව රැගෙන ගියේ, යුදෙව් ජනතාවගේ ශ්‍රේෂ්ඨතම නායකයා ලෙස සලකන ඒබ්‍රහම් නැමැත්තා විසින් බව බයිබලයේ සඳහන් වේ. නමුත් ක්‍රි.පූ. 13වන සියවසේදී ඇතිවුනායැයි සැළකෙන සාගතයක් හේතුවෙන් ඔවුන්ට පලස්තීනය අතහැර ඊජිප්තුවට සංක්‍රමණය වීමට සිදුවිය. මුලදී හීබෲවරුන්ට ඊජිප්තුව තුළ පිළිගැනීමක් හිමිවුවත් පසුකාලීනව ඔවුන්ව වහලුන්ගේ තත්වයට හෙලන ලදි. නමුත් යුදෙව් සම්භවයක් ඇතැයි විශ්වාස කරන මෝසස් නැමති ඊජිප්තු නිලධාරියාට විසින් නායකත්වය දෙමින් ඊජිප්තුවේ වහල් ජීවිතියක් ගත කළ යුදෙව්වන් එයින් මුදවාගෙන නැවත තම පොරොන්දු දේශය වූ පලස්තීනය වෙත ගෙන ගිය බව සඳහන් වේ. එ‍ලෙස හීබෲවරු සමඟ ඊජිප්ත්වේ සිට පැන එද්දී සයිනාන් කදුකරය අසලදී මෝසස්ට දෙවියන් විසින් දස පනත ලබා දුන් බව බයිබලයේ සඳහන් වේ.

නැවත්ත පලස්තීනයට පැමිණි පසු ක්‍රි.පූ. 1000දී පමණ සාවුල් නම් රජු යටතේ හා ඔහුගෙන් පසු බලයට පැමිණි දාවිත් නම් රජු යටතේ එම ප්‍රදේශයේ වූ සමහර නගර අල්වා ගනිමින් අළුත් හා ශක්තිමත් යුදෙව් රාජධානියක් ගොඩනගා ගැනීමට හීබෲවරුන්ට හැකි විය. දාවිත් රජු යටතේ ජෙරුසලම ඔවුන්ගේ අගනවර වශයෙන් ගොඩ නැංවුණු අතර ඔහුට පසු බලයට පැමිණී ඔහුගේ පුත් වූ සොලමන්ගේ කාලයේදී යුදෙව් රාජ්‍යයේ පරිහානිය ආරම්භ වෙන ලදි. ඔහුගේ කාලයේදී යුදෙව් දේශය කොටස් දෙකකට බෙදුණු අතර උතුර ඊශ්‍රායලය‍ ලෙසත්, දකුණ ජුදා වශයෙනුත් හදුන්වනු ලැබූ අතර පසු කාලීනව මෙම ප්‍රදේශ දෙක අතර නිරන්තර ගැටුම් ඇති විය. මෙම ගැටුම් හේතුවෙන් යුදෙව් දේශයේ බලය දුර්වල වූ අතර ඇසිරියන්වරු ක්‍රි.පූ. 722දී ඊශ්‍රායලයටද, නෙබුචැඩ්නෙසාර් නම් චැල්ඩින්  රජු ක්‍රි.පූ. 586දී ජුදා දේශයද ආක්‍රමණය කරමින් යුදෙව් දේශය විනාශ කර දමන ලදි. 

මෙම හීබෲ දහම පිළිබඳ ඇති බොහෝමයක් මතවාද හා සම්ප්‍රදායයන් ඉපැරැණි මෙසපොතේනින් හා බැබිලෝනියන් ශිෂ්ඨාචාරය ආශ්‍රය කරගෙන වර්ධනය වූ ඒවා ලෙස විශ්වාස කල හැක. විශේෂයෙන් ම බයිබලයේ පැරණි තේස්තමේන්තුවේ එන මහා ගං වතුර පිළිබඳ ව මතවාද මෙසපොතේනින් හෝ බැබිලෝනියන් ශිෂ්ඨාචාරය පැවති වකවානුවේ පැවති ගං වතුරක් බව ඉතිහාසඥයන්ගේ මතයයි. තවද හීබෲ දහමේ එන ඇසට ඇසක් යන මතය, එයට පෙර කාලවකවානුවේදී සිටි ඉපැරැණි බැබිලෝනියාවේ සිටි ශ්‍රේෂ්ඨතම රජ කෙනෙක් වන හමුරාබි නම් තැනැත්තාගේ නීති සංග්‍රහයේද අන්තර්ගත වේ. එය ලොව පළමු නීති සංග්‍රහය ලෙස ද සැලකේ. එයට අනුව වෛද්‍යවරයකු  අතින් ශෛල්‍යකර්රමයක්දී වැරදීමෙන් හෝ රෝගියෙකුගේ ඇසක් විනාශ වුවහොත් එයට දඩුවමක් වශයෙන් එම වෛද්‍යවරයාගේද ඇසක් අහිමි කල යුතුයි, යන්න සඳහන් වේ. එලෙසින් හීබෲ දහමට ලැබූ ආභාෂයට විරුද්දව යමින් පසුකාලීනව ජේසූස් වහන්සේ තම මතවාද ඉදිරිපත් කරන ආකාරයක් දැකිය හැකි විය. විශේෂයෙන් ම ඇසට ඇසක් යන සංකල්පය ට අභියෝග කල ජේසූස් වහන්සේ ප්‍රකාශ කර සිටියේ "ඔබේ කම්මුලට යම් කිසිවෙකු පහරක් එල්ල කළහොත් ඔබ ඔබගේ අනෙක් කම්මුලද ඔහු දෙසට හරවන්න" හා "අසල්වැසියාට ප්‍රේම කරන්න" යන අවිහිංසාවාදී මතවාදයයි. 

හිට්ලර්ට පෙර යුරෝපයේ තිබූ යුදෙව් විරෝධයේ ස්වභාවය.

යුදෙව්වන් යනු වසර 3000කටත් වඩා ඉතිහාසයකට හිමිකම් කියන්නා වූ ධෛර්යවන්ත ජන කොට්ඨාශයකි. ඔවුන් නිතරම තම අනන්‍යතාව ආරක්ෂා කර ගනිමින් යුරෝපයේ වාසය කරනුුලැබීය. එලෙස ජීවත් වීමේදී යුරෝපයේ අනෙකුත් ජනතාවගේ වෛරයට පාත්‍ර වන කරණා කීපයක් යුදෙව්වන් සතු විය. 

ඉන් එක් සාධකයක් වූවේ යුරෝපයේ සිටි බහුතරය වූ අනෙකුත් කතෝලික ජනතාවට සාපේක්ෂව යුදෙව් ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මූල්‍යමය වශයෙන් පොහොසත් පිරිසක් වීමයි. ඊට බලපාන ලද එක් සාධකයක් වූවේ කතෝලික ආගමේ නිර්මාතෘවරයා වූ ජේසුස් වහන්සේ විසින් තම භක්තිකයන්ට මුදල් පොළියට දීම තහනම් කර තිබීමයි. නමුත් මෙවැනි තහනමක් යුදෙව්වන්ට නොවූ අතර ඔවුන් වැඩි වශයෙන් කතෝලික ජනතාවට මුදල් පොළියට ලබා දී පොහොසතුන් බවට පත් වෙන ලදි. මධ්‍යතන යුගයේ දී මෙසේ මුදල් පොළියට ලබා දුන් යුදෙව් ජනතාව යුරෝපයේ සැලකිය යුතු ධනයක් එක් රැස් කර ගනිමින් බහුතරයක් වූ ව්‍යාපාරවල ප්‍රමුඛත්වය උසුලන්නට විය. මේ හේතුවෙන් ස්වාභාවිකවම රෝම අධිරාජ්‍ය යුගය පරිහානියට පත් වීමෙන් පසු අන්ත අසරණ තත්වයට පත් වී සිටි අනෙකුත් බහුතරයක් වූ සාමාන්‍ය කතෝලික ජනතාව යුදෙව්වන්ගේ මෙම අධිසුඛෝපභෝගී ජීවන පැවැත්ම දෙස වෛරීව බලන්නට විය.

මුදල් පොලියට දෙන ඕනෑම පුද්ගලයෙකු කරන ආකාරයට යුදෙව් පොලී කරුවන් ද ඉතා අසාධාරණ ලෙස තම ණය කරුවන්ගෙන් අධික ලෙස පොලී මුදල් එකතු කරමින් අසරණ ජනතාව තවත් අන්ත තත්වයට පත් කරන ලදි. මුදල් පොලියට දෙන සෑම දෙනා ම මෙවැනි අසාධාරණ කටයුතු කරනු ලැබුවත්, බහුතරයක් වූ අසරණ කතෝලික ජනතාව, යුදෙව් පොලී කරුවන් කෙරෙහි මෙන් ම සමස්ත යුදෙව්වන් කෙරෙහිද සමාන වෛරී ආකල්පයෙන් බලන්නට විය. මේ හේතුවෙන් අන්ත අසරණ දුගී ජනතාව කල්පනා කරනු ලැබුවේ යුදෙව්වන් විසින් තම ජනතාව මෙසේ දුක්ඛිත තත්වයකට පත් කර ඇති බවයි. මධ්‍යතන යුගයේ යුදෙව් පොලී කරුවන් කෙතරම් ජනතාවගේ වෛරයට පාත්‍ර ව සිටියේ ද යන්න පිළිබඳ ව හොඳ අවබෝධයක් විලියම් ශේක්ෂ්පියර්ගේ වැනීසියේ වෙළෙන්දා තුලින් අනාවරණය වේ. “වැනීසිය ප්‍රසිද්ධ නගරයකි. එය වඩාත් ම ප්‍රසිද්ධ වෙළඳාමට ය. එහි පොලියට මුදල් දීම ජීවනෝපාය කර ගත් ප්‍රසිද්ධ පුද්ගලයෙක් සිටියේ ය. ඔහු ෂයිලොක් නම් විය. ඔහුගේ පොලී ක්‍රමය ඉතාමත් අසාධාරණ. අසාධාරණ පොලියට මුදල් දීමෙන් ම ඔහු මහා ධන සම්භාරයක හිමිකරු වී සිටියේය. මේ‍ පොලී ක්‍රමය නිසාම ෂයිලොක්ගේ නම බොහෝ මිනිසුන් පිළිකුල් කළහ.”  

ශේක්ෂ්පියර්ගේ මෙම කතාවේ නපුරු පොලී කරුවා බොහෝමයක් ස්ථානයන්හි දක්වා ඇත්තේ යුදෙව් පොලී කරුවා ලෙසයි. එමගින් සමස්ථ යුදෙව් ජනතවටම ‍පොලී මුදලාලිගේ තිබෙන්නා වූ අසාධාරණ ක්‍රියා ආරෝපණය කර ඇති ආකාරයක් දැකිය හැකිය. මෙවැනි අදහස් ශේක්ෂ්පියර්ගේ පමණක් නොව සමකාලීන අනෙකුත් ලේඛකයන්ගේ කෘති වල ද දක්නට ලැබීම තුළින් පෙනී යන්නේ එකල සමාජයේ සිට ම යුදෙව්වන් කෙරෙහි පැවති විරෝදයයි.

මේ හේතුවෙන් ම පසු කාලීන ව යුදෙව් විරෝධී හා වර්ගවාදී දාර්ශනිකයන් හා පත පොත යුරෝපයේ ප්‍රසිද්ධ වන්නට විය. ඒ අතර සිටි එක් වර්ගවාදී අදහස් දැරූ ප්‍රකට පුද්ගලයෙක් වූවේ නියට්ෂේ නම් දාර්ශනිකයායි. ඔහු මනුෂ්‍ය ප්‍රජාව උසස් රුධිරය ඇති හා පහත් රුධිරය ඇති ලෙස කොටස් දෙකකට බෙදන ලදි. තවද ඔහුට අනුව පන්තිමය භේදයක් හෝ සටනක් ලොව නොමැති අතර ඇත්තේ රුධිරය අතර සටනක් බව ප්‍රකාශ කරනු ලැබීය. තවද එවැනි ම වර්ගවාදී අදහස් පල කරන ලද පුද්ගලයන් ලෙස ගොබිනෝ, ලපූජ්, අම්මෝන් හා වෝලට්මන්  වැන්නන් හැදින්විය හැක. මොවුන්ගේ පත පොත 18වන හා 19වන සියවස්වලදී යුරෝපයේ සැලකිය යුතු පාඨක ප්‍රජාවකගේ අවධානය යොමු කර ගැනීමට සමත් විය. ඒ අතර සිට එක් පුද්ගලයෙකු වූවේ හිට්ලර් ය. 

විශේෂයෙන් ම හිට්ලර් ද තම කුඩා කල ඉතා දූගී ජීවිතයක් ගත කල පුද්ගලයෙකු විය. හිට්ලර්ගේ පියා ඉතා දරදඬු පුද්ගලයෙකු වූ අතර පියාගේ තාඩන පීඩන දරා සිටීමට හිට්ලර්ට මෙන්ම ඔහුගේ මවටද ඉතා අසීරු විය. නමුත් හිට්ලර්ට සිටි එකම බලාපොරොත්තුව හා පිහිට වූවේ ඔහුගේ මව වූ අතර ඔහු මවට තද බල ලෙස ආදරය කරනු ලැබීය. මවගේ අසනීප තත්ත්වය හා 1වන ලෝක යුද්ධය ඔහු උග්‍ර යුදෙව් විරෝධියකු ලෙස නිර්මාණය වූ අන්තර්කාලය ලෙස සැලකිය හැකිය. විශේෂයෙන් ම මවගේ අසනීප තත්ත්වය හමුවේ අන්ත අසරනව සිටි හිට්ලර් හට යුදෙව් වෛද්‍යවරුන්ගේ යම් යම් නොමනා වාණිජ හැසිරීම් බලවත් යුදෙව් විරෝධයකට හැරවෙන්නට විය. හිට්ලර්ට අනුව ඔහුගෙ මවගේ මරණයට හේතුව ඔහු මවගේ අසනීප තත්ත්වයට බෙහෙත් ලබා ගැනීමට ගිය යුදෙව් වෛද්‍යවරයා මුදල් මතම කටයුතු කිරීමත් හා නිසියාකාරව ප්‍රතිකාරයන් නොකිරීමත්ය.

පලවන ලෝක සංග්‍රාමයෙන් පසු ව ජර්මනිය ඉතා පරාදීන තත්ත්වයකට ඇද වැටුණු අතර රැකියා වියුක්තිය ඉතා ඉහල ගිය අතර උද්ධමනය අහස උසට නඟින්නට විය. එකල ජර්මනියේ පාන්ගෙඩියක් මිලදී ගැනීමටද ට්‍රොලියකින් මුදල් රැගෙන යන්නට සිදු වූ බව කියනු ලැබේ. නමුත් මෙලෙසින් ජර්මනිය අන්ත අසරන වීමට එකම හේතුව යුද්ධය පරාජය වීම පමණක්ම නොවීය. යුද්ධය පරාජය වීමෙන් අනතුරුව ජයග්‍රාහී පාර්ශව විසින් කරනු ලැබූ ඉතා අසාධාරණ ප්‍රතිපත්තීන්ය. ඒ හේතුවෙන් ජර්මන් සමාජය හා එහි ජනතාව අන්ත අසරණ වූ අතර ඔවුන්ගෙ කෝපය යුදෙව්වන්ගේ කරපිටින් ගලන්නට වැඩි කල් නොයන්නට ද විය.

ඒ හේ්තතූන් මත පළමු ලෝක මහා සංග්‍රාමය පරාජය වීමට හේතුව ද යුදෙව්වන් බව හිට්ලර්ගේ විශ්වාසය ද විය. යම් විට එයට පදනමක් තිබිය හැක. මන්ද යත් ජර්මනියේ සිටි වෙළද ප්‍රජාවගෙන් සැලකිය යුතු පිරිසක් යුදෙව් ව්‍යාපාරිකයන් විය. සමාන්‍ය ලෙසින් ම යුද්ධය ව්‍යාපාරිකයන්ට හිතකර නොවන අතර එය ඔවුන්ගේ ව්‍යාපාරවලට අහිතකර ලෙස   බලපාන්නට විය. විශේෂයෙන් ම යුදෙව්වන් ජර්මනියට පමණක් සීමා වූ ජනවර්ගයක් නොවූ අතර සමස්ථ යුරෝපයේම ඔවුන්ගෙ ජනවර්ගය ව්‍යාප්ත ව පැවතිණ. එය ආධාරයෙන් යුරෝපීය යුදේව්වන් ව්‍යාපාර කාටලයක් පවත්වාගෙන ගිය අතර එය ජර්මනියෙන් භාහිරව පැවති අන්තර්ජාතික වෙළදාමට දායකතිවයක් සැපයීමක් විය. එබැවින් ජර්මනිය විසින් ආරම්භ කරන ලද යුද්ධයේ දී භාහිර ව්‍යාපාරයන්ට බලපෑමක් ඇතිවේ යැයි සිතූ යුදෙව්වන් ජර්මනියට පක්ෂ නොවීමට බලපන්න ඇතැයි උපකල්පනය කල හැක. "වැල යන පැත්තට මැස්ස ගැසීම" යුදෙව් නොවන අනෙකුත් ව්‍යාපාරිකයන්ගේ ද පොදු ලක්ෂණයක් වූ නමත් ජර්මනියේ යුදෙව්වන්ට එය පාරාවළල්ලක් වන ආකාරයක් දැකිය හැකි ය. ජර්මන් ජන සමාජයේ පැවති මෙම මතවාදය හිට්ලර්ගේ මනසට තදින් කාවදින්නට වූ අතර ඔහු විසින් මෙම මතවාද ප්‍රවර්ධන කිරීමත් එය විශ්වාස කිරීම සාධාරණයැයි අනෙකුත් අතිමහත් ජර්මන් ජනතාවත් විශ්වාස කරන්නට විය. එයට එකම විසදුම ලෙස හිට්ලර්ගේ වැඩපිළිවෙළ වූවේ යුදෙව් නැමැති පිළිලය ජර්මනියෙන් සදහටම උගුලුවා දැමිය යුතු බවයි. ඔහුගේ මතයට අතිමහත් ජර්මන් ජනතාවගේ ප්‍රසාදය හිමි වූ අතර රටේ බලය එමඟින් ලබා ගැනීමට ද හිට්ලර් සමත් විය. බලය ලබා ගැනීමෙන් පසු පොරොන්දු වූ පරිදි ඔහුගේ ප්‍රධානතම කාර්යයක් වූ යුදෙව්වන් විනාශ කිරීම හෙවත් "අවසන් විසඳුම"(Final Resolution) ක්‍රමානුකූල ව කියාත්මක කිරීමට හිට්ලර් සමත් විය. එය ප්‍රතිපලදායක විය. මන්ද යත් දෙවන ලෝක සංග්‍රාමය අවසන් වන විට යුරෝපයේ සමස්ත යුදෙව් ජනගහනයෙන් ලක්ෂ 60ක් පමණ ප්‍රමාණයක් ඉතා කුරිරු ලෙස ඝාතනය කිරීමට "අවසන් විසදුම" සමත් වීමයි. 

අවසන් විසදුම තනි පුද්ගලයෙකුගේ වැඩසටහනක් නොවන අතර විශාල පිරිසකගේ දායකත්වයෙන් සංවර්ධනය වූ හා තවත් විශාල ජර්මන් පුරවැසියන්ගේ අනුග්‍රහය හා ප්‍රසාදය හිමිකරගත් ව්‍යාපෘතියක් ද විය.

අවසාන වශයෙන් රැල්ලට යමින් ශිෂ්ඨජාතින් යැයි කියනා පිරිස් කරනා ආකාරයෙන්  හිට්ලර්ට වෛර කිරීම අත්හල යුතුය. මන්ද යත් හිට්ලර්ගේන් පුද්ගලයෙකුට ඉගෙන ගත යුතු දෑ බොහෝ තිබේ. ඉන් පළමු දේ වන්නෙ මනුෂ්‍යයකු වශයෙන් නොකල යුතු දේයි.  එය අප හැම දන්න කරුණුවලින් ගහණය. හොද නරක තේරුම් ගැනීමට තරම් මූලික ඥානයක් අප හැමටම තිබේ. නමුත් අනෙක් කරුණ වන්නෙ අප හිට්ලර්ගෙන් ආදර්ශයට ගත යුත්තේ කුමක්ද යන්නයි. ඉන් එක් කරුණක් වන්නෙ අවාසානය වන තෙක් එක් අරමුණක් වෙනුවෙන් කටයුතු කිරීමයි. කොතෙකුත් බාධක පැමිණියත් එම අරමුණ වෙනස් නොකිරීමයි. හිට්ලර්ට අනුවම එය ඔහුගේම වචනයෙන් හඳුන්වා ඇත්තේ මෙසේය. " දෙයක් කිරීමට පෙර දහස්වාරයක් සිතන්න. එසේ සිතා කටයුතු කිරීමේදී දහසක් බාදක පැමිණියත් එය අත් නොහරින්න".

අනෙක් කරුණ නම් මුලුමහත් රටෙත්, සමාජයෙත් බහුතරයකගේ නායකත්වය ගනිමින් තමන්ට ඕනෑ කරන ඉලක්කයට ඔවුන්ව දක්කාගෙන යෑමයි. තමන්ගෙ මතයට ඔවුන්ව අනුගත කිරීමයි. එයද කොච්චර උගත්, බුද්ධිමත් පුද්ගලයෙකුට උවද ලේසියෙන් කල නොහැක්කකි. එකල ජර්මන් සමාජයේ පැවති අවශ්‍යතා හා පීඩනය හොදින් හදුනාගැනීමට ඔහු සමත් වීය. තමාට අවශ්‍යය දේ, සමාජයට අවශ්‍යය දේ සමඟ මුසු කරන ආකාරය පිළිබඳව දැනුමක් ඔහු සතුවිය. සමාජයට අවශ්‍ය දෑ තුලින් තමාට අවශ්‍ය ප්‍රතිපලය කෘතීමව නිර්මාණය කර ගැනීමටද ඔහු සමත් විය.  

 

සමාජ විද්‍යාවේ සඳහන් ආකාරයට ජර්මන් ජනතාව හිට්ලර්ව විශ්වාස ක⁣රනු ලැබූවේ "අනුහස් නායකයෙකු " (charismatic leader) ලෙසය. එය එක් අතකින් සැබෑ විය හැක. මන්ද යත් ඔහු ලෝක ඉතිහාසයට හොඳින් හෝ නරකින් විශාල බලපෑමක් කල බැවිනි. වෙනසකට ඇත්තේ ඔහු තම ජනතාව වලපල්ලට රැගෙන යාමයි. 

අවසාන වශයෙන් හිට්ලර්ට වැරදුන තැන ද අවබෝධ කර ගැනීම අනිවාර්ය කරුණක් ලෙසද හදුනාගත යුතුය.

ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය යහපත් කිරීම සඳහා අදහස් හා යෝජනා විචාරය කිරීමක්..

 

පටුන

1. හැඳින්වීම.

2. ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය හැඩ ගැසීම.

2.1. දේශපාලන සංස්කෘතියක් යනු;

2.2. දේශපාලන සංස්කෘතිය වර්ගීකරණය තුල ලංකාව,

2.3. ශ්‍රී ලාංකේය දේශපාලන සංස්කෘතිය යුගකරණය කිරීම හා යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතිය අභියෝගයට ලක්කිරීම.

3. ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය යහපත් කිරීම සඳහා අනුගමනය කළ හැකි ක්‍රියාමාර්ග.

3.1. රාජ්‍ය පාලනයෙන් මාධ්‍ය නිදහස් කිරීම.

3.2. පොලිස්, රාජ්‍ය සේවය හා මැතිවරණ කොමසාරිස් නිර්දේශපාලනීකරණය වීම.

3.3. දූෂණය හා වංචාව මුලිනුපුටා දැමීම.

3.4. දේශපාලන අනුග්‍රහයන් හා ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී නියෝජනය පිටු දැකීම.

3.5. මැතිවරණවල දී සිදු වන රාජ්‍ය බලය අයුතු ලෙස භාවිතා කිරීම තහනම් කිරීම.

3.6. ව්‍යවස්ථාමය සංශෝධන හා පුළුල් දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණවල අවශ්‍යතාව.

3.7. ජනාධිපති, පාර්ලිමේන්තු හා අනෙකුත් මැතිවරණ මඟින් පත් වන්නන් සඳහා අධ්‍යාපන සුදුසුකම් අනිවාර්ය කිරීම.

3.8. රාජ්‍ය තනතුරු සඳහා පත්වන්නන්ගේ අතීත හැසිරීම් සලකා බලා තනතුරුවලට පත් කිරීම.

3.9. අධිකරණ පද්ධතිය ස්වාධීන හා කාර්යක්ෂම කිරීම.

3.10. සියලු දෙනාට ම සමානව සැලකීම.

4. සමාලෝචනය.

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ නාමාවලිය.

 

1. හැඳින්වීම.

අපගේ රටේ දියුණුව හා දේශපාලන සංස්කෘතිය ගැන වග කිව යුත්තන් රට පාලනය කරන දේශපාලන නායකයන් ය. ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය යහපත් වීමෙන් ලබා ගත හැකි ප්‍රතිලාභ, ඉතා විශාල ය. ඒ සඳහා බලයේ සිටිනා හා ලංකාව ඉදිරියේ දී පාලනය කිරීමට බලාපොරොත්තු වන දේශපාලන පක්‍ෂ පරිපාලන ක්‍රමවේදය හා අධ්‍යාපනය රටට උචිත ලෙස සකස් කිරීමට උත්සහ කළ යුතු ය. දේශපාලන පක්ෂ ප්‍රතිපත්ති රටේ දියුණුවට අදාළ විය යුතු ය. නමුත් එම පක්ෂ ප්‍රතිපත්ති අයහපත් නම් රට මෙන් ම පක්ෂයන් ද පිරිහීම වැළැක්විය නොහැක.  

ලංකාවේ ප්‍රධානතම ජනවර්ග සියල්ල ම පාහේ මෙහි සිටින ආදිවාසීන්ගෙන් පැවත එන්නන් නොවේ. සිංහල, දෙමළ හා මුස්ලිම් යන සියල්ලන් ම විටින් විට මෙහි පැමිණි ජනවර්ගවලින් පැවත එන්නන් ලෙස හැඳින්විය හැක. ලංකාවේ පවතින සියලු ම ජනවර්ග හා ආගම් විදේශීය ආභාසය ලද ඒවා වුවත් එම සියල්ලක් ම වර්තමානයේ දී ලංකාවේ ජීවත් වන හා ලංකාවේ ජනතාව අදහන ආගම් බවට පත් වී ඇත. දියුණු දේශපාලන සංස්කෘතියක් ඇති වීමට නම් ලංකා ජාතිය ඉබේ ඇති වන දෙයක් නොවී ගොඩනගා ගත යුතු දෙයක් වන නිසා කුලභේදයට තිබෙන පිළිගැනීම අහෝසි කොට සියලු ජනවර්‍ග ආගම් හා සංස්කෘතික කණ්ඩායම් ඇතුළත් වන ලෙස ලංකා ජාතිය ගොඩ නගා ගත යුතු ය.  නමුත් එම වගකීම ලංකාවේ නිදහස් ව්‍යාපාරය මගින් සිදු නොවු අතර නිදහසින් පසු වෙනත් දේශපාලන ව්‍යාපාර අතින් ද එවැන්නක් සිදු නොවීය. නිදසුනක් ලෙස විජෙවීරගේ හා ප්‍රභාකරන්ගේ ප්‍රචණ්ඩ ව්‍යාපාර කෙරෙහි ද කුල පීඩනය වැදගත් සාධකයක් වුවත් එම ව්‍යාපාර දෙක ම කුලභේදය ගැන ප්‍රසිද්ධියේ කතා නොකළේය.  එම සියලු ව්‍යාපාර මගින් සිදු වූවේ කුලභේද, ආගම් භේද හා ජාති භේද වර්ධනය කිරීමයි. ඒ හේතුවෙන් ම ලංකාව තුළ කිසිම ආකාරයකට දියුණු දේශපාලන සංස්කෘතියකට අවශ්‍ය අවකාශයක් නිර්මාණය නොවීය.  

‍මෙරට දේශපාලන ඉතිහාසය තුල යටත් විජිත දායාදයක් ලෙස ලද නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හැඳින්විය හැක. බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතවාදයෙන් ලැබී තිබුණු යහපත් දායාදයන් දෙකක් වශයෙන් ජාතික රාජ්‍ය හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමය සාර්ථක ව ඉදිරියට ගෙන යාමට නම් නිදහසින් පසුව ලංකාව තුළ ඊට සරිලන සමාජයක් නිර්මාණය කළ ගත යුතු ව තිබුණි. ලංකා ජාතියක් ඇති කර ගැනීම හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් ඇති කර ගැනීමේ ප්‍රශ්නය එකම කාසියේ දෙපැත්ත ලෙස ද සැලකිය හැකි ය.  නමුත් ලංකාවේ නිදහස් ව්‍යාපාරය, ඉන්දියාවේ නිදහස් ව්‍යාපාරය මෙන් එක්සත් ජාතියක් ඇති කර ගැනීම හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් ඇති කර ගැනීම, වැදගත් පරමාදර්ශයක් කොට ගත්තේ නැත.‍ ඒ හේතුවෙන් ම ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය ක්‍රමයෙන් පිරිහීමකට ලක් වූ අතර රට අසාර්ථක රාජ්‍යයක් දක්වා ඇද වැටීමකට ලක් වී ඇත. 1948 නිදහස ලබා ගැනීමේ සිට අද දක්වා ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය හැඩගැසීම හා වැරදි දේශපාලන පිළිවෙත් නිසා රට දිළිඳුකමට ඇද වැටුණු අයුරු ද එම වැරදි නිවැරදි කර ගනිමින් ලංකාව තුල යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් ඇති කිරීමට ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ග ද මෙම පැවරුම මගින් දක්වා ඇත.

2. ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය හැඩ ගැසීම.

වාර්ගික භේදයකින් තොර ව සියලු දෙනාට ම ගෞරවය හා සමාන අයිතිවාසිකම් ලබා දෙන ප්‍රතිපත්තියක් තුළ එක්සත් ශ්‍රී ලාංකික ජාතියක් ඇති කර ගැනීම 1948 දී ශ්‍රී ලංකාව නිදහස ලබා ගැනීමේ සිට සම්පූර්ණ කර ගත යුතු අත්‍යාවශ්‍ය ම කොන්දේසීන් විය. නමුත් නිදහසට පෙර හෝ නිදහසට පසු එම කොන්දේසි සම්පූර්ණ කර ගැනීමේ අවශ්‍යතාව තේරුම් ගැනීමට සිංහල, දෙමළ හා මුස්ලිම් ජාතික නායකයෝ අසමත් වූහ. ලංකාව නිදහස ලබා ගත්තේ එකදු ලේ බිඳුවක් වත් නොසෙල්වාය. බ්‍රිතාන්‍යයන්ගෙන් ලද ජාතික රාජ්‍ය හා නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමය ඉදිරියට ගෙන යාමට උත්සහ කරනු ලැබූ‍වේ එක්සත් ජාතියක් හෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් ඇති කර ගැනීමෙන් තොරවය.  ඒ හේතුවෙන් ම ලංකාව තුළ යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් නිර්මාණය නොවූ අතර ක්‍රමයෙන් අසමත් රාජ්‍යයක් බවට පත් වෙමින් ජාතික හා ජාත්‍යන්තර අර්බුද රැසකට මුහුණ දීමට ලංකාවට සිදු විය.     

2.1. දේශපාලන සංස්කෘතියක් යනු;

මිනිසුන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් හා ආකල්පයන් මත ක්‍රියාත්මක වන දේශපාලනික හැසිරීම  දේශපාලන සංස්කෘතියක් ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකි ය. ඒ අනුව යහපත් සමාජයක් නිර්මාණය වීමට නම් යහපත් දේශපාලනික විශ්වාසයන්, තීරණ හා දේශපාලන මතවාදයන් අත්‍යාවශ්‍ය වේ. පවතින ආණ්ඩුවේ විනිවිදභාවය යම් රටක කාලීන ව පවතින දේශපාලන සංස්කෘතිය මත තීරණය වේ. සරල ව සඳහන් කලහොත් යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් යනු පුළුල් සමාජයකට පිළිගත හැකි හා නිවැරදි, එනම් සදාචාරාත්මක දේශපාලන හැසිරීම් රටාවක් හෙවත් මහත්වරුන් ලෙස දේශපාලනය කිරීමයි. එමගින් පුරවැසියන්ගේ සංජානනය හා හැසිරීම් ඔප් නැංවීමට ‍දේශපාලන සංස්කෘතිය ප්‍රධාන ලෙස ම බලපෑමක් සිදු කරනු ලබයි. ඒ සඳහා රටක වෙසෙන ජනතාවගේ අධ්‍යාපනය, අතීත දේශපාලනික තත්වයන් ආවර්ජනය කිරීමේ හැකියාව, පුළුල් දේශපාලනික දැනුවත් භාවය හා පුළුල් ජනතා මතය බලපානු ලබයි.

නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට අනුව රටක දේශපාලනය මෙහෙයවීමේ මූලිකත්වය ගනු ලබන්නේ පුරවැසියන් ය. නමුත් එය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය මත රටක දේශපාලන සංස්කෘතිය, යහපත් හෝ අයහපත් විය හැකි ය. මන්ද යත් පුරවැසියා යනු රටක දේශපාලන ප්‍රජාවේ නීත්‍යනුකූල අයිතිවාසිකම් හා යුතුකම් සමූහයක් ඉටු කල යුතු සාමාජිකයෙක්   වීමයි. ඒ අනුව පුරවැසියෙක් තුළ තිබිය යුතු අත්‍යාවශ්‍ය ම ගුණාංගයන් පහත ආකාරයෙන් දැක්විය හැකි.

 බුද්ධිමත් ලෙස ඡන්දය භාවිතා කිරීම.

 නීතියට ගරු කිරීම.

 දේශපාලනික සිදුවීම් පිළිබඳ කාලීන අවබෝධය.

 දේශාභිමානය.

2.2. දේශපාලන සංස්කෘතිය වර්ගීකරණය තුල ලංකාව,

දේශපාලන සංස්කෘතිය පිළිබඳ පුළුල් අර්ථකතනයක් කර ඇති විද්වතුන් දෙදෙනෙකු ලෙස ගේබ්‍රියල් ආර්මන්ඩ් හා සිඩ්නි වර්බා යන අය හැදින්විය හැක. ඔවුන්ගේ ප්‍රජා සංස්කෘතිය යන කෘතියක් මගින් ලොව පවතින දේශපාලන සංස්කෘතීන් ප්‍රධාන කොටස් තුනකට බෙදා වෙන් කොට දක්වා තිබේ. 

ඒව නම්;

1. පටු දේශපාලන සංස්කෘතිය.

එනම් රටක පුරවැසියන් සිය රටේ ආණ්ඩුවේ ක්‍රියාකලාපයන් පිළිබඳ ඉතා අඩු අවධානයක් යොමු කිරීමත් හා එම තීරණ පිළිබඳව කිසිදු විවාදාත්මක මතවාදයකින් තොර ව වාසය කිරීමයි. මෙයට හේතු විය හැක්කේ ඔවුන් තුළ තිබෙන නොදැනුවත් භාවය හෝ එම රටේ තිබෙන දේශපාලන ප්‍රචණ්ඩත්වය විය හැක.

2. යටත් වැසි දේශපාලන සංස්කෘතිය.

මෙම සංස්කෘතිය තුළ දී එහි වෙසෙන පුරවැසියන් සතු ව ආණ්ඩුවේ ක්‍රියාකාරීත්වය සම්බන්ධයෙන් පුළුල් අවබෝධයක් තිබෙන නමුත් ඔවුන් ක්‍රියාත්මක වීමේ දී තනි තනි ව ක්‍රියාත්මක වේ. ඒ හේතුවෙන් මෙම සංස්කෘතිය තුළ මධ්‍යම අධිකාරි ක්‍රියාකාරීත්වයක් දැකිය හැකි ය.    

3. ඍජු සහභාගී දේශපාලන සංස්කෘතිය.

මෙම දේශපාලන සංස්කෘතිය තුළ පුරවැසියන් සිය දේශපාලන මැදිහත් වීම ඍජුව ම ආණ්ඩුව වෙත එල්ල කරන අතර ඒ වෙනුවෙන් සියලු ම පුරවැසියන් පොදු අරමුණක් වෙත ඒකරාශී වන ආකාරයක් දැකිය හැක. මෙය යහපත් හා දියුණු දේශපාලන සංස්කෘතියක ලක්ෂණයන් වේ.

ඉහත වර්ගීකරණයට අනුව ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය එහි පළමු වර්ගීකරණය වන පටු දේශපාලන සංස්කෘතියට අයත් වන බව අවබෝධ කර ගත හැක. ඒ අනුව පෙනී යන වැදගත් කරුණක් වන්නේ යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා අප ‍රටේ පුරවැසියන්ගේ දේශපාලන සහභාගීත්වය තවදුරටත් වර්ධනය විය යුතු බවයි. මෙහි දී දේශපාලන සහභාගීත්වය යන්නෙන් අවධානය කරනු ලැබූ‍වේ සංවිධානාත්මක දේශපාලන ක්‍රමයක් තුළ සක්‍රීය දේශපාලන ජීවියෙකු වශයෙන් දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වයක් සාක්‍ෂාත් කර ගැනීමට පුරවැසියා සතු ඉඩ ප්‍රස්ථාවයි.  ඒ අනුව පුරවැසියන් සක්‍රීය ලෙස දේශපාලනයට සහභාගී වන ආකාර කීපයකි. 

ඒවා නම්;

 මැතිවරණවල දී අසාධාරණ නොවන අයුරින් ඡන්දයදීමේ අයිතිය.

 අසාධාරණ හා අසමාන සැලකිලි රහිත පදනමකින් ඡන්දය ලියාපදිංචි කර ගැනීමේ අයිතිය.

 තම ඡන්දය පාවිච්චි කිරීම සඳහා සමාන හා ප්‍රබල මැතිවරණ පටිපාටියකට ඇති අයිතිය.

 තම ඡන්දය රහසිගතව පාවිච්චි කිරීම.

 රාජ්‍ය පරිපාලනය තුළ, දේශපාලන පක්ෂ තුළ සහ සිවිල් සමාජය තුළ ඇති පරිපාලනයට සහභාගී වීමේ අයිතිය.

ඉහතින් දක්වා ඇති අකාරයට යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා පුරවැසියන්ගේ සහභාගීත්වය ප්‍රායෝගික ව ලංකාව තුළ ක්‍රියාත්මක වී ‍ඇති අකාරය හා ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය පරීක්‍ෂා කොට බැලිය යුතු වේ. ඒ අනුව පෙනී යන්නේ ලංකාවේ පවතින දේශපාලන සංස්කෘතිය පහත ආකාරයෙන් දැක්විය හැකි බවයි.

 දේශපාලන ප්‍රචණ්ඩත්වය.

 බලය අයුතු ලෙස භාවිතා කිරීම.

 අල්ලස් හා දූෂණය ව්‍යාප්තිය.

 රාජ්‍ය නිලධාරීන්ගේ රාජකාරිවලට අයුතු ලෙස මැදිහත් වීම.

 පාතාල කල්ලිවල ක්‍රියාකාරීත්වය.

2.3. ශ්‍රී ලාංකේය දේශපාලන සංස්කෘතිය යුගකරණය කිරීම හා යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතිය අභියෝගයට ලක්කිරීම.

පොදුවේ ගත් කල ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය කොටස් කීපයකට වර්ග කොට දැක්විය හැක.

1. යටත් විජිත අවධියට පෙර යුගය.

යටත් විජිත යුගයට පෙර ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වූවේ රාජාණ්ඩුක්‍රමයකි. රාජාණ්ඩුක්‍රමයක් තුල යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් කිසිසේතම බලාපොරොත්තු විය නොහැක. මන්ද යත් එහි දී නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් ක්‍රියාත්මක නොවීම හා විධායක බලය අනවශ්‍ය ලෙස තනි පුද්ගලයෙකු අත කේන්ද්‍ර ගත ව පැවතීමයි. 

2. බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත යුගය.

බ්‍රිතාන්‍ය යුගයේ දී ලංකාව ලද වැදගත් ම දායාදය වූවේ නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. නමුත් 1815 සිට 1937 දක්වා ම ලංකාව තුල පුළුල් ජන සහභාගීත්වයක් සහිත නියෝජන ක්‍රමයක් ක්‍රියාත්මක නොවීය. 1937 දී ඇති කරන්නට යෙදුණු ඩොනමෝර් ආණ්ඩුක්‍රමය හා 1947 දී ඇති කරන්නට යෙදුණු සොල්බරි ආණ්ඩුක්‍රමය ඉතා වැදගත් හා යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතික දායාදයක් ලෙස සැලකිය හැකි ය. 

3. සොල්බරි ආණ්ඩුක්‍රමය තුල වූ යුගය.

1947දී ක්‍රියාවට නංවන්නට යෙදුණු සොල්බරි ආණ්ඩුක්‍රමය සත්‍ය ලෙස ම ක්‍රියාවට නැගුණේ 1948 දී ලංකාව නිදහස ලබා ගැනීමත් සමග ය. ව්‍යුහාත්මක වශයෙන් ආණ්ඩුක්‍රමයක් ලෙස සොල්බරි ආණ්ඩුක්‍රමය යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියකට පදනම දමනු ඇති බවට විශ්වාස කරනු ලැබීය. නමුත්  එය බලාපොරොත්තු වූ පරිදි සිදු නොවීය. මන්ද යත් ලංකාවේ නිදහස පුළුල් ජන සහභාගීත්වයකින් දිනා ගත් දෙයක් නොවීම යි. නිදහස තුල ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් සඳහා වන ශක්තිමත් අත්තිවාරමක් මෙන් ම සියලු දෙනාගේ ම පිළිගැනීමට හේතු වන ජාතික දෘෂ්ටියක් ද ලංකාව තුළ නිර්මාණය නොවීය. එම තත්ත්වය තුල සිදු වූවේ බලය ලබා ගත් බහුතරය අතින් සුළුතර කණ්ඩායම් පීඩාවට පත් වීමයි. එමගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමය ද විකෘති වූ ආණ්ඩුක්‍රමයක් බවට පත් විය.

ඉහතින් දක්වා තිබූ අකාරයට යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා වූ පුරවැසියන්ගේ  ‍දේශපාලන සහභාගීත්වයට අත්‍යාවශ්‍ය සාධක, 1948 වන විට ම උල්ලංඝනය කරනු ලැබීය. ඒ අනුව 1948 දී ඉදිරිපත් කළ අංක 18 දරණ රටවැසි පනත හා 1949 දී හඳුන්වා දුන් අංක 48 දරණ ලංකා පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ (සංශෝධිත) පනත මෙයට නිදසුන් ය.   මෙම පනත මඟින් 1931, 1936දී හා 1947 මැතිවරණයෙන් නියෝජිතයන් 08 දෙනෙකු පාර්ලිමේන්තුවට යැවීමට ඡන්දය භාවිතා කරන ලද, එවකට රටේ ජීවත් වූ ආසන්න ඉන්දීය සම්භවයක් තිබූ ජනගහණයෙන් බහුතරයක්, එනම් 974,098 තරම් ප්‍රමාණයක දමිළ ජනතාවකට ඡන්ද බලය අහිමි විය. 1947 පළමු පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් අපේක්ෂා කළ තරම් විශාල ජයග්‍රහණයක් ලබා ගැනීමට නොහැකි වීම ප්‍රථම අගමැති ඩී. ඇස්. සේනානායකගේ කනස්සල්ලට හේතු වී තිබුණු කාරණයක් වී තිබුණු අතර ඉන්දියානු දෙමළ වතු කම්කරුවන් නියෝජනය කළ ලංකා ඉන්දියානු සංගමය දැඩි ආණ්ඩු විරෝධී ස්ථාවරයක පිහිටා වමේ පක්ෂ සමඟ සහයෝගයෙන් ක්‍රියාකිරීම අගමැතිවරයාගේ කෝපයට හේතු වීම  මෙවැනි පනතක් ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා පරිසරයක් සකස් කරන ලදි.

දෙමළ ජනතාවගේ භාෂා අයිතීන් අහිමි කෙරෙන ආකාරයට 1956 දී ක්‍රියාත්මක කළ සිංහල රාජ්‍ය භාෂා නීතිය සුළු ජනවර්ග බලවත් පීඩාවට පත් කළ ප්‍රබලතම අවස්ථාව විය. මෙය ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතියේ ප්‍රබල ඇදවැටීමකි. 

නිදහස් මාධ්‍යයක පැවැත්ම රටක දේශපාලන සංස්කෘතියේ ප්‍රධාන ලක්ෂණයක් වන අතර 1964 නොවැම්බර් 2 වන දා ඉදිරිපත් කරන ලද පුවත් පත් රජයට පවරා ගැනීමේ පනත මගින් ලංකාවේ ප්‍රධානතම පුවත්පත් ආයතනය වූ ලේක් හවුස් ආයතනය රජයට පවරා ගන්නා ලදි. මන්ද යත් ලේක් හවුස් ආයතනය එක්සත් ජාතික පක්ෂයට හිතවත් ආයතනයක් වීමත් හා නිදහස් පක්ෂ ආණ්ඩු ඉතා නිර්දය ලෙස විවේචනය කිරීමත් ය. ඒ හේතුවෙන් ම එම රාජාසන කතාවේ දී ආණ්ඩුවට එරෙහිව විශ්වාසභංග යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කල එජාපය ඒ සඳහා ආණ්ඩු පක්ෂයේ 13 දෙනෙකුගේ සහය ලබා ගන්නා ලදි. ආණ්ඩු පක්ෂයෙන් එකතු වූ මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් වැඩි පිරිසක් මෙයට එකඟ කරවා ගන්නා ලද්දේ එජාපය විසින් විශාල ලෙස මුදල් ගෙවීමෙන් වන අතර එය ලංකා ඉතිහාසයේ මන්ත්‍රීවරුන් මුදලට ගෙන ආණ්ඩුවක් පරාජයට පත් කෙරුණු පළමු අවස්ථාව විය.  මෙය දේශපාලන සංස්කෘතියක් තුළ දැකිය හැකි ඉතා නින්දිතම ක්‍රියාවක් ලෙස සැලකිය හැකි අතර එය ලංකාව තුල වර්තමානය දක්වා ම නොකඩවා ක්‍රියාත්මක වේ.

4. 1972න් පසු යුගය.

1970 මැයි මස අවසානයේ පැවති මැතිවරණයෙන් ශ්‍රී ලංකා - සමසමාජ හා කොමියුනිස්ට් යන පක්ෂ තුනේ එකතුවෙන් යුතු සමගි පෙරමුණ 2/3 බලයෙන් යුත් දැවැන්ත ජයග්‍රහණයක් ලබා ගන්නා ලදි. සාමාන්‍යයෙන් මහ මැතිවරණයක් අවසාන වීමෙන් පසු පෙර දක්නයට නොවූ ආකාරයෙන් ප්‍රචණ්ඩත්වයක් රට තුල රටේ ඇති වූ අතර ජයග්‍රාහකයන් පරාජිතයන්ට පහරදෙන හා අඩන්තේට්ටම් කිරීම මුල් දින කීපයේ ඇති විය. ලොකු ම පහර දීම ලේක්හවුස් ආයතනයට එල්ල විය.

නව රජය බලයට පත් වී අවුරුද්දක කාලයක් සම්පූර්ණ වීමටත් පෙර රාජ්‍ය බලය අල්ලා ගැනීමේ අරමුණින් ක්‍රියාත්මක වූ සන්නද්ධ තරුණ කැරැල්ලක් ඇතිවිය. කැරැල්ල සති තුනක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ මුළුමනින් ම පරාජයට පත් කිරීමට ආරක්ෂක අංශ සමත් වූ අතර රජයට භාර වූ හා අත්අඩංගුවට ගත් අයගේ සංඛ්‍යාව 18,000ක් තරම් විශාල විය. කැරැල්ල මර්දනයේ දී 3000ට ආසන්න ප්‍රමාණයක් මරණයට පත් විය. මෙම කැරැල්ල කෙරෙහි බලපෑ විවිධ හේතු තිබුණ ද කුලය මෙයට බලපෑ වැදගත් සාධකයක් විය. ගණනාථ ඔබේසේකර කරන ලද අධ්‍යයනයකට අනුව දරුණුතම හා දීර්ඝතම සටන් සිදුවූයේ බත්ගම හා වහම්පුර ජනයා ව්‍යාප්ත ව සිටි ප්‍රදේශවල බව  ඔහුගේ වාර්තාවල සඳහන් විය. මේ ආකාරයෙන් කුළ පදනම මත ආණ්ඩුවක් ක්‍රියා කිරීම යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතිය තුළ සමානාත්මතාව යන සංකල්පය උල්ලංඝනය කිරීමක් ලෙස සැලකිය හැක. 1971 කැරැල්ල කිසියම් දේශපාලන සංවිධානයක් ප්‍රචණ්ඩ ව රාජ්‍ය බලය අල්ලා ගැනීමට දරන ලද පළමු උත්සහය ලෙස සැලකිය හැකි අතර අනාගත දේශපාලනයේ ඇති වූ ප්‍රචණ්ඩ නැඹුරුව ඉඟි කෙරූ පළමු අවස්ථාව ලෙස ද සැලකේ.

පැරණි ආණ්ඩුක්‍රමය අහෝසි කරමින් ඇති කර ගත් පළමු ජන රජ ව්‍යවස්ථාව, 1972 ආණ්ඩුක්‍රමය ලෙස හැදින්විය හැක. එහි තිබූ බරපතළ ම දුර්වලතාවක් වූවේ සුළු ජාතීන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට තිබූ බලය අහෝසි කිරීමයි. 29 (2) වන වගන්තියෙන් ලැබූ තිබූ ආරක්ෂාව ද ඉවත් කරන ලදි. රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව ඉවත් කොට රාජ්‍ය සේවයට පුද්ගලයන් බඳවා ගැනීම හා විනය පාලනය ඇමති මණ්ඩලය සතු වගකීමක් බවට පත් කිරීම මගින් රාජ්‍ය සේවයේ තිබූ ස්වාධීනත්ව අහෝසි කර දමන ලදි. නව ආණ්ඩුක්‍රමය සකස් කිරීම, අවස්ථාවක් කර ගත් සමගි පෙරමුණු රජය 2/3 බලය යොදා ගනිමින් තම පාර්ලිමේන්තුවේ ආයු කාලය ද අනිසි ආකාරයෙන් වසර දෙකකින් දීර්ඝ කර ගන්නා ලදි.

5. 1977න් පසු යුගය.

වසර දෙකකින් රාජ්‍ය කාලය දීර්ඝ කර ගැනීමෙන් පසුව සමගි පෙරමුණු රජය ඉතා වේගයෙන් පිරිහීමට ලක් වූ අතර 1977 මැතිවරණයේ දී ජේ. ආර් ජයවර්ධනගේ එජාප රජය 5/6 බලයකින් යුත් රජයක් පිහිට වූ අතර මැතිවරණින් පසුව ඔහු තම විරුද්ධවාදීන්ගෙන් උපරිම ලෙස පළිගැනීමට සිය ආධාරකරුවන්ට ඉඩ දෙන ලදි. පහරදීම්, මංකොල්ලකෑම් හා ගිනි තැබීම් දහස් ගණනින් පළමු දින කීපය තුල සිදු විය. ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයේ දී සාමාන්‍යයෙන් අනුගමනය කළ යුතු සියලු වැදගත් ප්‍රතිපත්ති හා සම්ප්‍රදායන්වලට පටහැණි ව යමින් ජේ. ආර් ජයවර්ධන විසින් 5/6 බලයට මුවාවී 1978 දෙවන ජනරජ ව්‍යවස්ථාව සම්මත කරන ලදි. ව්‍යවස්ථාදායකයට වග නොකියන, නීතියට යටත් නැති, කවර තරම් බරපතළ වැරදි කළ ද ධුරයේ සිටිය දී පහ කිරීමට බැරි, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවටත් වඩා ඉහළින් සිටින රාජ්‍යයේ සකලවිධ බලය ඒකරාශී වූ නව ආණ්ඩුක්‍රමය දේශපාලන සංස්කෘතියක් තුළ දැකිය හැකි ප්‍රබලතම අයහපත් ලක්ෂණයක් ලෙස හැදින්විය හැකිය. මේ හේතුවෙන් පාලක පක්ෂයට රට පාලනය කරන අතර අයථා ලෙස වස්තුව හරිහම්බ කිරීමේ අවස්ථාවක් ඇති වූ අතර ඒ හේතුවෙන් එතෙක් නම්බුව හා තෘප්තිය පිණිස කෙරුණු දේශපාලනය, මහා පරිමාණයෙන් ධනය උපයා ගැනීම සඳහා කෙරෙන කොල්ලයක් බවට පත් විය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අර්ථයෙන් ගත් විට 1978 ව්‍යවස්ථාව ඉතා ප්‍රතිගාමී හා පසුගාමී විය.

1980 ජුලි වැඩවර්ජනයේ දී 40,000 පමණ වර්ජකයින්ගේ රැකියා අහිමි කර එම පුරප්පාඩු එජාප පාක්ෂිකයන්ගෙන් පුරවන ලදි. තවද යාපනයේ දිස්ත්‍රික් සභා ඡන්දය සඳහා මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයා විසින් යාපනයට යවන ලද නිලධාරීන් 150 වෙනුවට එජාප පාක්ෂිකයන් 150ක් යොදා ගත් අතර මැතිවරණ පැවැත්වීමේ බලය බලයලත් නිලධාරියාගෙන් ඉවත් කොට දේශපාලන පක්ෂයක් වෙත පවරාගත් පළමු අවස්ථාව ද එය විය.  තවද එම මැතිවරණයේ දී යාපනයේ පුස්තකාලය ද ගිනිබත් කෙරිණි. මෙලෙසින් ආරම්භ වූ අයහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා වූ පදනම අද දක්වා ද ශක්තිමත් ව වර්ධනය වෙමින් පැවතීම ජාතියේ අවාසනාවක් ලෙස සැලකිය හැක.

 

3. ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය යහපත් කිරීම සඳහා අනුගමනය කළ හැකි ක්‍රියාමාර්ග.

3.1. රාජ්‍ය පාලනයෙන් මාධ්‍ය නිදහස් කිරීම.

සෑම විටම ලංකාවේ බොහෝමයක් මාධ්‍ය පවතින ආණ්ඩුවට පක්ෂපාතී වන අතර රාජ්‍ය මාධ්‍ය සෑම විටම රජයේ අඩුපාඩු විවේචනය කරනවා වෙනුවට විරුද්ධ දේශපාලන මත සහිත පුද්ගලයන් ව පමණක් ඉතා නිර්දය ලෙස විවේචනය කරයි. තවද රාජ්‍ය බලය සහිත පක්ෂය තම විරුද්ධවාදී මාධ්‍ය ආයතන හා මාධ්‍යවේදීන් වෙත ප්‍රචණ්ඩත්වය මුදා හරිනු ලැබේ. මෙය යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියකට උචිත නොවන අතර ඒ සඳහා යම් කිසි ආචාර ධර්ම පද්ධතියක් යටතේ ක්‍රියාත්මක වන ආකාරයෙන් මධ්‍ය ආයතන ස්වාධීන කළ යුතු වේ. මන්ද යත් ස්වාධීන මාධ්‍යයක් මගින් ජනතාවට සත්‍ය දැන ගැනීමට හැකි වීමයි.

3.2. පොලිස්, රාජ්‍ය සේවය හා මැතිවරණ කොමසාරිස් නිර්දේශපාලනීකරණය වීම.

පොලිස් සේවය ස්වාධීන ආයතනයක් වීම මඟින් රටේ නීතිය හා සාමය ආරක්ෂා කිරීම සාර්ථකව සිදු කල හැකි වේ. එමගින් දේශපාලන ඇඟිලි ගැසීම්වලින් තොර ව තීන්දු තීරණ ගත හැකි, මහජනතාවගේ ගෞරවයට පාත්‍ර වන ආයතනයක් බවට පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව පත් කල හැකි වේ. තවද නීතියේ ආධිපත්‍ය රට තුල සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා ස්වාධීන පොලිසියක් අත්‍යාවශ්‍ය වේ. 

රාජ්‍ය සේවය ස්වාධීන කිරීම මඟින් රටේ පරිපාලන ව්‍යුහය කාර්යක්ෂමවත්, අපක්ෂපාතී වත් සිදු කිරීම මඟින් මහජනතාවට සාර්ථක සේවාවක් ලබා දිය හැකි වේ. රාජ්‍ය සේවකයන් සෑම කිසිදු විටක දේශපාලන පක්ෂවල කර්තව්‍යයින්වල නිරත නොවිය යුතු අතර සොල්බරි ආණ්ඩුක්‍රමයේ පැවතුනාක් මෙන් ස්වාධීන රාජ්‍ය අංශයක් විධිමත් නීති රීතීන්ට යටත් ව පිහිට විය යුතු අතර එමගින් රාජ්‍ය අංශය අත්තනෝමතික වීම ද වළක්වා ගත හැක. රාජ්‍ය පරිපාලනය පිළිබඳව අධ්‍යයනයේ දී පෙනී යන්නේ රටක සංවර්ධනයට හා එම රටේ පරිපාලන කටයුතු සාර්ථකව පවත්වා ගෙන යමින් ජනතා සුභසිද්ධිය ඇති කරලීමට අපක්ෂපාතී හා සාර්ථක රාජ්‍ය පරිපාලන ක්ෂේත්‍රයක් අත්‍යාවශ්‍ය වන බවයි. ඇමරිකාවේ හා බ්‍රිතාන්‍යයේ රාජ්‍ය පරිපාලන ක්ෂේත්‍ර එලෙස ආදර්ශයට ගත හැකි ඒවා ලෙස සැලකිය හැකිය. නමුත් ලංකාවේ රාජ්‍ය පරිපාලන ක්ෂේත්‍රය පිළිබඳ එලෙස සෑහීමකට පත් විය නොහැක. මන්ද යත් ලංකාවේ රාජ්‍ය පරිපාලන ක්ෂේත්‍රය ජනතා සුභසිද්ධිය තකා කටයුතු නොකිරීමයි. මහජනතාව තමාගේ අත්‍යාවශ්‍ය කටයුත්තක් කර ගැනීම සඳහා රාජ්‍ය ආයතනයකට ගිය විට ලැබෙන ප්‍රතිචාර සම්බන්ධයෙන් කලකිරීමක් හට ගනී. රාජ්‍ය සේවකයා ඉදිරියට එන පුද්ගලයාට ඉක්මන් හා කාර්යක්ෂම සේවාවක් සපයනවා වෙනුවට ඔහු රස්තියාදු කිරීමක් සිදු කරයි. මෙයට ප්‍රධානතම හේතුව වී ඇත්තේ රාජ්‍ය පරිපාලන සේවකයා තම රැකියාව මුදල මත පමණක් තීරණය කරන අතර එය රැකියාවට අමතරව ජනතා සේවයක් ද විය යුතු බව නොසිතීමයි. තවද ඔහු තමා වැටුප් ලබන්නේ එම ජනතාවගේ බදු මුදලින් බව අමතක කර තිබේ. පෞද්ගලික අංශය හා සසඳන විට රාජ්‍ය අංශයේ කාර්යක්ෂමතාව හා සේවාවන් පිළිබඳ ප්‍රායෝගික අවබෝධයක් ලබා ගත හැක. රාජ්‍ය පරිපාලන ක්ෂේත්‍රය අකාර්යක්ෂම වීමට බලපා තිබෙන තවත් එක් හේතුවක් වන්නේ රාජ්‍ය අංශය තුළට අනවශ්‍ය දේශපාලන ඇඟිලි ගැසීමයි. එමගින් රාජ්‍ය පරිපාලන ක්ෂේත්‍රය පක්ෂපාතී වීමක් ද සිදු වන අතර අකාර්යක්ෂම වීමක් ද වී ඇත. රාජ්‍ය සේවකයා වැඩි වරප්‍රසාද ගැන සිතා දේශපාලකයන්ට සේවය සැලසීම හේතුවෙන් සාමාන්‍ය ජනතාවට සේවයක් සැලසීමට ඔහුට අවශ්‍යතාවයක් ඇති නොවේ. මේ හේතුවෙන් මහජනතාව රාජ්‍ය අංශය පිළිබඳව දැඩි අප්‍රසාදයක් පල කරනු ලැබේ. 

එම අංශ කාර්යක්ෂම හා පලදායි ආයතන බවට පත් කිරීම සඳහා ස්වාධීන පොලිස් හා රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාවන් පිහිට විය යුතු අතර එම සභාවන්ගේ කාර්යය භාරයන්ට දේශපාලන බලපෑම් එල්ල නොකළ යුතු වේ. 

මැතිවරණ පැවැත් වීමේ කාර්යය, මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයාගේ කාර්යභාරයක් වන අතර එම කටයුතුවලට බලපෑම් කිරීම, මැදිහත් වීම හෝ ඒ සඳහා කිසිදු බලයක් නොමැති අය විසින් එය සිදු කිරීමට යෑම රටේ ස්වාධීන මැතිවරණයක් සඳහා මෙන් ම යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා වන බාධාවක් ලෙස හැඳින්විය හැක. ඉහත දැක්වූ ආකාරයට 1982 දිස්ත්‍රික් සංවර්ධන සභා ඡන්දය අවස්ථාවේ දී මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයාගේ කටයුතු වෙනත් පුද්ගලයන් විසින් අයුතු ලෙස පවරා ගැනීම හේතුවෙන් ලංකාවට සිදු හානිය අද දක්වා ද දක්නට හැකි වේ.  

3.3. දූෂණය හා වංචාව මුලිනුපුටා දැමීම.

ලංකාව වැනි තුන්වන ලෝකයේ රටවල් මුහුණ දෙන ප්‍රධානතම ගැටලුව වන්නේ රටේ පවතින අධික නාස්තිකාර දූෂණ ක්‍රමවේදයයි. මෙය රාජ්‍ය අංශය තුල ඉතා ප්‍රබලව ක්‍රියාත්මක වේ. එමගින් මහජනතාව යම් කිසි කාර්යයක් ඉටු කරවා ගැනීමට බලාපොරොත්තු වූ විට ඒ සඳහා නිලධාරීන්ට අල්ලස් ලබා දීමට සිදුවේ. තවද දේශපාලකයන් හා පරිපාලකයන් මහජන දේපළ අයුතු ලෙස සූරා කෑම ද ලාංකේය දේශපාලන සංස්කෘතියේ එක් අංගයක් වී ඇත. එමගින් රටේ දේශපාලනය පරිහානියට පත් වන අතර මහජනතාවගේ අප්‍රසාදය ද වැඩි වේ. රටක පරිහානියට ඉතා ප්‍රබල ව බලපාන්නේ ද මෙවැනි කාරණා ය. ඒ හේතුවෙන් දූෂණ, වංචා සඳහා ලබා දෙන දඬුවම් ප්‍රමාණය හා එහි ප්‍රබලත්වය වැඩි කළ යුතු අතර මහජනතාව ද මෙයට විරුද්ධ වීම හා ඒ සඳහා ගත යුතු නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගැන දැනුවත් වී සිටි ම දූෂණයෙන් තොර, යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියකින් යුතු රටක් නිර්මාණය කිරීමට මහෝපකාරී වනු ඇත.

3.4. දේශපාලන අනුග්‍රහයන් හා ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී නියෝජනය පිටු දැකීම.

ලංකාව තුල ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමය පවත්වා ගෙන යමින් තිබෙන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආකාරයට නොව, වැඩවසම් ආකාරයට ය. පාලකයන් තෝරා පත් කර ගැනෙනුයේ මහජන ඡන්දයෙන් වුවත් ඔවුහු රට පාලනය කරන්නේ වැඩවසම් රජවරුන් රට පාලනය කරන ආකාරයට ය. තවද ලංකාවේ දේශපාලන නියෝජිතයන් පත් වන්නේ පවුල් පසුබිම පදනම් කර ගෙන ය. ඒ අනුව දේශපාලකයන්ගේ නෑදෑ හිතවතුන් තම දේශපාලන බලය හා මූල්‍ය ශක්තිය උපරිමයෙන් ම යොදා ගෙන කිසිදු සුදුසු කමක් හෝ නොමැතිව දේශපාලනයේ නිරත වන අතර තම ප්‍රතිවාදීන්ට ඉතා ප්‍රචණ්ඩ ආකාරයෙන් ප්‍රතිචාර ද දක්වනු ලබයි. ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය යහපත් කිරීමට නම් මෙවැනි පවුල් දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති නැවැත්තිය යුතු අතර ඡන්දදායකයන් ද එවැනි පවුල් දේශපාලන ක්‍රමවේද වලට අනුගත නොවිය යුතු වේ. මන්ද යත් දේශපාලනය යනු පවුල් පසුබිමෙන් ලැබෙන උරුමයක් නොව තම හැකියා හා දක්ෂතා මාර්ගයෙන් සාධාරණ ව දිනා ගත යුතු දෙයක් වීමයි.

 

3.5. මැතිවරණවල දී සිදු වන රාජ්‍ය බලය අයුතු ලෙස භාවිතා කිරීම තහනම් කිරීම.

යහපත් දේශපාලන සමාජයක් ඇති කර ගැනීම සඳහා පවතින ආණ්ඩුව පරාජයට පත්කොට ප්‍රතිපක්ෂය බලයට පත් කිරීමෙන් කිසිදු යහපත් ප්‍රතිඵලයක් බලාපොරොත්තු විය නොහැක. මන්ද යත් නිදහස ලබා ගැනීමේ සිට වසර 70කට ආසන්න කාලයක් ගත වී ඇතත් බලයට පත් වූ සියලු පක්ෂ කොල්ලකාරී අරමුණු ඇති ව ක්‍රියාත්මක වී තිබීමයි. සාමාන්‍යයෙන් ලංකාවේ දේශපාලනය තුල සිදු වන දෙයක් නම් බලයේ නොමැති පක්ෂය විසින් පාලක පක්ෂයේ දූෂණ ගැන කතා  කිරීම හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් ගැන කතා කිරීමයි. 1978 සිට වසර 17කටආසන්න කාලයක් රට පාලනය කල එජාප රජය බලය අයුතු ලෙස භාවිතා කල අතර වස්තුව ද අයථා ලෙස උපයා ගන්නා ලදි. එම යුගයේ දී විරුද්ධ පක්ෂය ලෙස ක්‍රියාත්මක වූ නිදහස් පක්ෂය එජාප රජයේ දූෂණ ගැන ප්‍රබලව හඬ නැගුමුත් ඔවුහු ද 1994දී බලයට පත් වීමෙන් පසු එජාපය ඇති කොට තිබූ දූෂිත දේශපාලන ක්‍රමය තවදුරටත් පවත්වා ගෙන යමින් රාජ්‍ය නායිකාවගේ සිට පහළට සිටින සියලු දෙනා ම අයථා වස්තුව උපයා ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය ඉදිරියට ගෙන යන ලදි.  සැබෑ ලෙස ම වර්තමානයේ දී සිදුවන්නේ ද එයමය. ඒ හේතුවෙන් තම පාලකයන් පත් කර ගැනීමේ දී කුමන ආකාරයෙන් කටයුතු කල යුතු ද යන්න පිළිබඳ ව මහජනයා ඉතා පරීක්ෂාවෙන් කටයුතු කල යුතු වේ.

3.6. ව්‍යවස්ථාමය සංශෝධන හා පුළුල් දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණවල අවශ්‍යතාව.

ලංකාවේ පවතින ව්‍යවස්ථාව ඉතා ප්‍රතිගාමී හා පසුගාමී එකක් ලෙස ව්‍යවස්ථා වර්ගීකරණයේ දී හඳුනා ගත හැකි වේ. ඒ හේතුවෙන් රටට ගැළපෙන අයුරින් එය සංශෝධනය කල යුතු වේ. 1978 සිට වර්තමානය දක්වා වූ වසර 35 ට ආසන්න කාලය තුළ 19 වතාවක් (2015-06-15 දින වන විට) සංශෝධනය කර තිබීම තුළින් එහි ඇති යෝග්‍යත්වය පිළිබඳ නිවැරදි වැටහීමක් ලබා ගත හැකි වේ. මේ හේතුවෙන් ම ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රමය පිළිබඳ ලාංකේය ජනතාව තුළ ප්‍රියමනාප භාවයක් හෝ ප්‍රසාදයක් නොමැති අතර ජනතාවගේ ආකල්පය වන්නේ ලංකා ආණ්ඩුක්‍රමය මාසික වාර සඟරාවක ස්වරූපය ගන්නා බවයි. එය ලංකාව තුල ව්‍යවස්ථානුකූලවාදයක් ඇති නොවීමට ද හේතු වේ. රටක යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් ඇති වීමට නම් එම රට ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව ම පාලනය විය යුතු අතර රටේ පුරවැසියන් ද ව්‍යවස්ථාව පූජනීයත්වයෙන් විශ්වාස කල යුතු ය.   

3.7. ජනාධිපති, පාර්ලිමේන්තු හා අනෙකුත් මැතිවරණ මඟින් පත් වන්නන් සඳහා අධ්‍යාපන සුදුසුකම් අනිවාර්ය කිරීම.

ලංකාවේ සෑම රාජ්‍ය තනතුරක් සඳහා ම පත් වීමට නිශ්චිත අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ප්‍රමාණයක් සම්පූර්ණ කළ යුතු වේ. නමුත් රටේ උත්තරීතර ම ආයතනයක් ලෙස පිළිගැනෙන ව්‍යවස්ථාදායකයට පත් වීම සඳහා කිසිදු අධ්‍යාපන සුදුසු කමක් නොමැති අතර ජනාධිපති හා අනෙකුත් දේශපාලන ආයතන වන පලාත් සභා හා ප්‍රාදේශීය සභා සඳහා ද එය අදාළ වේ. මේ හේතුවෙන් කිසිදු දැනුමක් හෝ අධ්‍යාපනයක් නොමැති අය මහජනයා පාලනය කරන්නන් බවට පත් වන අතර අවම බුද්ධිය හා දැනුම හේතුවෙන් ඔවුන් ගන්නා තීන්දු තීරණ රටේ අයහපතට ද හේතු වේ. එබැවින් රට කරවන පුද්ගලයන් ලෙස පත් වීමේ දී අධ්‍යාපන සුදුසු කම අනිවාර්ය කිරීම කලාපයේ ඉහල ම සාක්ෂරතාවක් සහිත ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය යහපත් කිරීමට හේතු වනු ඇත.

3.8. රාජ්‍ය තනතුරු සඳහා පත්වන්නන්ගේ අතීත හැසිරීම් සලකා බලා තනතුරුවලට පත් කිරීම.

ලංකාවේ දූෂණය හා වංචාව සාමාන්‍යය කරණය වී තිබීම හේතුවෙන් රාජ්‍ය තනතුරුවලට වන්නන්ගේ අතීත ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳව පැහැදිලි අවබෝධයක් ලබා ගත යුතු වේ. මන්ද යත් ලංකාවේ රාජ්‍ය අංශයේ මෙන් ම පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීදූර සඳහා ද පත් වී තිබෙන්නේ දූෂණ වංචා හා අපරාධවල නිරත වී අධිකරණයෙන් වැරදි කරුවන් වූ පුද්ගලයන් වීමයි. එම නිසා එවැනි තනතුරු සඳහා පත් වන්නන්ගේ අතීත ක්‍රියා කාර කම් පිළිබඳ සොයා බැලිය යුතු අතර පවුලේ හෝ නෑදෑ හිතවතුන් ද එසේ වංචා, දූෂණ හෝ අපරාධවල නිරත ව ඇත්නම් එවැනි පුද්ගලයන්ට රාජ්‍ය තනතුරු දීමේ දී නැවත වරක් සිතා බැලිය යුතු වේ. ඒ සඳහා නීත්‍යනුකූල ව ම රෙගුලාසි පනවමින් අදාළ තනතුරුවල විශ්වසනීයත්වය හා ගෞරවය ආරක්ෂා කිරීම, යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා අත්‍යාවශ්‍ය වේ.

3.9. අධිකරණ පද්ධතිය ස්වාධීන හා කාර්යක්ෂම කිරීම.

ලංකාවේ අධිකරණය ස්වාධීන වීම අත්‍යාවශයෙන් ම සිදු විය යුතු දෙයකි. මන්ද යත් සෑම විට ම පාලක පක්ෂයේ අවශ්‍යතාවන් ඉටු කර ගැනීම සඳහා අධිකරණ තීන්දුවලට බලපෑම් කිරීමේ ප්‍රවණතාවක් ලංකාව තුළ ක්‍රියාත්මක වීමයි. එමගින් යම් කිසි අකටයුත්තක් සම්බන්ධයෙන් පුරවැසියන්ට සාධාරණයක් බලාපොරොත්තු විය නොහැක. ජනතාව ද අධිකරණයේ නියෝගවලට ගරු කළ යුතු අතර එම නියෝග අසාධාරණ යැයි හැඟෙන්නේ නම් එයට ගත යුතු නිශ්චිත වූ ද නීත්‍යනුකූල වූ ද ක්‍රමවේදයන් ගැන දැනුවත් භාවයකින් යුක්ත විය යුතු වේ. එමගින් නීතියේ ආධිපත්‍ය රට තුල සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක කල හැකි වේ.

3.10. සියලු දෙනාට ම සමානව සැලකීම.

ලංකාවේ දී ඵල බෙදා හැරෙන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආකාරයට නොව පාලක පක්ෂය නියෝජනය කරන වර්ගය, කුලය හෝ ආගම පදනම් කොට ගෙන ය. පක්ෂ ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක වන්නේ ද පවුලට, වර්ගයට හෝ කුලයට බර තැබෙන ආකාරයට ය. නමුත් ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය යහපත් කිරීමට නම් මෙවැනි ප්‍රවණතා වලට ඉඩක් ලබා නොදිය යුතු අතර ඒ සඳහා පක්ෂ නායකයන් මෙන් ම ඡන්ද දායකයන් ද උනන්දු විය යුතු ය. කුල භේදයට තිබෙන පිළිගැනීම නැති කොට විවිධ ජනවර්ගවලට හා විවිධ ආගම් අදහන ජනයාගෙන් සමන්විත සමගිසම්පන්න ශ්‍රී ලාංකික ජාතියක් හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් ඇති කර ගැනීම හා තිබෙන දූෂිත දේශපාලන ක්‍රමය දේශපාලන අහෝසි කොට ඇති කර ගන්නා නව ජාතියකට හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් ඇති කර ගැනීම  යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා අත්‍යාවශ්‍ය අංගයක් ලෙස සැලකිය හැකිය. ‍කෙසේ වෙතත් මෙම දූෂිත දේශපාලන සංස්කෘතිය වෙනස් කළ හැකි කිසිදු දේශපාලන පක්ෂයක් ලංකාවේ නොමැති අතර දූෂණය මුල් බැස ඇති වාතාවරණයක් තුල එවැනි බලවේගයකට පුළුල් මහජන දායකත්වයක් හිමි වන්නේ ද යන්න සැක සහිත ය.

4. සමාලෝචනය.

ශ්‍රී

ලංකාවේ පවතින දේශපාලන සංස්කෘතිය පිළිබඳ සලකා බැලීමේ දී පෙනී යන්නේ එය විකෘති දේශපාලන සංස්කෘතියක් වන බවයි. ලංකාව තුළ යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් ස්ථාපිත කිරීම ඉතා අපහසු කාර්යයක් වන බව ඉහත කරුණු අධ්‍යනයෙන් පෙනී යයි. නමුත් එවැන්නක් සිදු කල නොහැක්කක් නොවේ. එය ඉතා දුෂ්කර කාර්යයක් වනවා නොවනු මානය. ඒ සඳහා සුදුසු කම් ඇති ස හෝ පිරිසක් ලංකාව තුල වෙසෙන බව අවබෝධ කර ගත යුතු ය. යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් ඇති කිරීමට නම් පළමු ව කළ යුත්තේ ආත්මාර්ථකාමී හෝ කොල්ලකාරී අරමුණුවලින් තොරව කටයුතු කිරීමට සැවොම සිතා ගෙන කටයුතු කිරීම හා ඉහතින් දක්වා ඇති ආකාරයට යහපත් හා කාර්යක්ෂම ප්‍රතිසංස්කරණ රට තුළ ඇති කිරීමයි. තවද රටේ පාලකයන් සඳහා පත් වීමට සුදුසුකම් තිබෙන අය තමන්වම ස්වයං විවේචනයකට ලක් කර ගත යුතු වේ. වෙනසක් කළ යුත්තේ බාහිර ව නොව අභ්‍යන්තරයෙනි.  

ඒ සඳහා කුල භේදයෙන්, වර්ග භේදයෙන්, ආගම් භේදයෙන්, වංචාවෙන්, දූෂණයෙන්, පීඩා කිරීමෙන්, වෛර කිරීමෙන් හා හිංසාවෙන් අත්මිදිය යුතු අතර, සමාජ බහු විධතාවට ගරු කරමින් හා වෙනස් මත ඉවසමින්, සත්‍යගරුක හා අවංකව කටයුතු කළ වේ. මෙය දේශපාලකයන් අතර හා පුරවැසියන් අතර ද වර්ධනය විය යුතු ගුණාංගයක් ලෙස සැලකිය හැකිය. සාම්ප්‍රදායික දේශපාලන පක්ෂ ජන අප්‍රසාදයට පත් වී තිබෙන අකාරය අනුව  එවැනි ගුණ යහපත් කමින් යුතු, යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා වූ ව්‍යාපාර ඉක්මනින් ම මහජනයාගේ පිළිගැනීමට ලක්වනු  ඇත. එමගින් නව සමාජ ක්‍රමය ඉදිරියට ගෙන යා හැකි අවංක, ගුණගරුක හා බුද්ධිමත් දේශපාලන පරපුරක් ද බිහිවනු ඇත. 

සමාන අයිතිවාසිකම් ඇති, එකිනෙකා කෙරෙහි ගෞරවයෙන් ක්‍රියාකරන, කුලය, වර්ගය, ආගම හෝ භාෂාව මත පදනම් වී වර්තමානයේ දී මතු වී තිබෙන ගැටුම්වලින් මිදී විවිධ ජනවර්ගවලින්, ආගම්වලින් හා සංස්කෘතීන්ගෙන් යුතු එක්සත් ශ්‍රී ලාංකික ජාතියක් නිර්මාණය කිරීමට මෙන් ම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වටිනාකම් හා ගුණධර්ම අගය කරන සමාජයක් ගොඩ නැංවිය හැකි වන්නේ ඉහත කී ආකාරයේ ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය කරන්නේ නම් පමණි. එසේ කටයුතු සිදු වුවහොත් ශ්‍රී ලාංකික ජාතියේ විශ්වාසයට හා ගෞරවයට පාත්‍රවන හා යහපත් දේශපාලන සංස්කෘතික අවශ්‍යතාවයන්ට ගැළපෙන නවීන, දියුණු හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ශ්‍රී ලංකාවක් නිර්මාණය වනු ඇත.  

 

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ නාමාවලිය.

අයිවන්, වික්ටර්. අර්බුදයේ අන්දරය (1815 - යටත් විජිත යුගයේ සිට 2009 - ඊලාම් යුද්ධයේ අවසානය දක්වා). තෙවන මුද්‍රණය. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2012.

අයිවන්, විකටර්. ලංකාව ගලවා ගැනීම. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2013.

අයිවන්, වික්ටර්. චෞර රැජින. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2010.

අයිවන්, වික්ටර්. දෙමළ අභියෝගය. මහරගම: රාවය ප්‍රකාශන, 2012.

උයන්ගොඩ, ජයදේව. ජාතිය, ජාතිකවාදය සහ ජාතික-රාජ්‍ය. කොළඹ: සමාජ විද්‍යාඥයන්ගේ සංගමය, 2011.

කරුණාදාස, ඩබ්ලිව් එම්. තුන්වන ලෝකයේ දේශපාලනය හා ආර්ථිකය. දෙහිවල: ඉමේජ් ලංකා ප්‍රකාශකයෝ, 2003.

ජයවර්ධන, කුමාරි. සොක්කන් ලොක්කන් වූ වගයි. කොළඹ: සමාජ විද්‍යාඥයන්ගේ සංගමය, 2014.

පල්ලියගුරු, රවීන්ද්‍ර චන්ද්‍රසිරි. “දේශපාලන සහභාගීත්වය.” දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව, සංස්කරණය කළේ සමන් හඳරාගම, 137-155. බත්තරමුල්ල: සමීර ප්‍රකාශන, 2013.

බණ්ඩාර, නවරත්න. රාජ්‍ය නිර්මාණය සහ ජාතික ඒකාබද්ධතාව පිළිබඳ ගැටලු. වෙළුම V වෙළුම, ශ්‍රී ලංකේය ඉතිහාසයහි පරිච්ඡේදය 2, සංස්කරණය කළේ එම්. යූ. ද සිල්වා, 53-88. කොළඹ: සී‍‍‍/ස ඇම්. ඩී. ගුණසේන සහ (පුද්ගලික) සමාගම, 2012.

ලැස්කි, හැරල්ඩ් ජේ. රාජ්‍ය පිළිබඳ සිද්ධාන්ත හා ව්‍යවහාරය. පරිවර්තනය කළේ ඩී බී. අයි. එස්. සිරිවර්ධන. බත්තරමුල්ල: අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව, 2005.

විජේනායක, අමරසිරි. එදා සිට අද දක්වා මෙදෙස් විදේස් දේශලපාලන වෙනස් වීම්. කොළඹ: ඇස්. ගොඩගේ සහ සහෝදරයෝ, 2002.

විජේසිංහ, නාමල්. දේශපාලන විද්‍යාව 2. දන්කොටුව: වාසනා ප්‍රකාශකයෝ, 2002.

සොයිසා, එම් ඕ. ඒ. ද. දේශපාලන විද්‍යාවේ මූලික සිද්ධාන්ත. පේරාදෙණිය: කතෘ ප්‍රකාශන, 2003.

හඳාරගම, සමන්, සංස්. දේශපාලන සමාජ විද්‍යව - 02. බත්තරමුල්ල: සමීර ප්‍රකාශන, 2014.

දේශපාලන විද්‍යාවේ මූලිකාංග 1. බත්තරමුල්ල: අධ්‍යපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව, 2007.

ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතිහාසය - සිව් වන කොටස. බත්තරමුල්ල: අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව, 2007.

ශ්‍රී ලංකාවේ සාධනීය දේශපාලන සංස්කෘතියක් සඳහා පුරවැසි සහභාගීත්වයල හා මැතිවරණ නිරීක්‍ෂණය.” People's Action for free and Fair Elections, 2014: 01-09.

“දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව අධ්‍යනයේ ලා පුරෝගාමී චින්තකයෙකු ලෙස චාල්ස් මොන්ටෙස්ක්‍යු සලකන්නේ මන්ද?” විවේචනාත්මක විචාරයක්..

 

1. හැඳින්වීම.

1.1. දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව යනු

1.2. චාල්ස් මොන්ටෙස්ක්‍යු.

2. මොන්ටෙස්ක්යූගේ දැක්ම.

3. සමාලෝචනය. 

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ නාමාවලිය.

1. හැදින්වීම

1.1. දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව යනු:

දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව යනු සමාජ හා දේශපාලන බලයේ පැතිකඩ පිළිබඳ අධ්‍යයනය කිරීමයි. එනම් සමාජ සම්බන්ධතාහි පවතින මූලික මානයන් වන දේශපාලනික ආයතන, සමාජ කණ්ඩායම් (සමාජ පන්ති, ස්ත්‍රී පුරුෂභාවය හා ජාතිකත්වය) පිළිබඳ අධ්‍යයනයයි.

දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව පළමුව සමාජ විද්‍යාවටත් මෑතක දී දේශපාලන විද්‍යාවටත් එකතු වූ විෂයයකි. දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව තුල දී මිනිසාගේ දේශපාලන හැසිරීම හා සමාජ හැසිරීම එකට ගෙන අධ්‍යයනය කරනු ලබයි. මෙම විෂයය පිළිබඳ ව නිශ්චිත අර්ථකථනයක් මෙතෙක් ඉදිරිපත්ව නැතත් විවිධ චින්තකයන් විසින් විවිධ අර්ථ කථන ඉදිරිපත් කර ඇත. ඒ අනුව බෙන්ඩින්ස් හා ලිප්සෙට් යන චින්තකයන් දෙදෙනාට අනුව “දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව තුළ දී සිදුවන්නේ එය සමාජයෙන් පටන් ගෙන රාජ්‍ය කෙරෙහි බලපාන ආකාරය පිළිබඳ අධ්‍යයනය කිරීමයි”. 

“දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව, සමාජ විද්‍යාවේ ගබඩාවක් වන අතර එමඟින් අවධාරණය කරන්නේ දේශපාලන බල අධිකාරිය මඟින් බලය සමාජය තුළ බෙදාහැරීම සඳහා බලපෑම් කරන සමාජ හේතුකාරක හා සමාජ සංසිද්ධීන් අධ්‍යයනය කිරීම දේශපාලන සමාජ විද්‍යාවට අයත්වන බව” ලුවිස් ඒ කෝසර් තම “Political Sociology” යන කෘතිය මඟින් දක්වා ඇත. 

මුල් කාලීනව දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව මූලික වශයෙන් නිෂ්පාදන ක්‍රමය හා දේශපාලනය අතර ඇති සබඳතාවය පිළිබඳව විග්‍රහ කරනු ලැබීය. විශේෂයෙන්ම කාර්මීකරණය හා ජාතික රාජ්‍ය අතර ඇති සබඳතාවයන් විග්‍රහ කිරීම දේශපාලන සමාජ විද්‍යාවේ ප්‍රධානතම කාර්යය විය. 

1.2. චාල්ස් මොන්ටෙස්ක්‍යු (1689-1755)

චාල්ස් මොන්ටෙස්ක්‍යු,1689 ජනවාරි මස 18වනදා ප්‍රංශයේ බොඩෝ අසල Chateau of La Brède හී උපත ලැබීය. ඔහුගේ මුතුන් මිත්තන්, සොල්දාදුවන් හා මහේස්ත්‍රාත්වරුන් ලෙස සේවය කරන ලද්දන් වූ අතර පසුකාලීනව ඔහු නීතිඥයෙකු වීමට ස්වඋත්සහයෙන්ම පුහුණු විය. ඔහු අවුරුදු 11 සිට 16 දක්වා අධ්‍යාපනය ලැබුවේ පැරිස් අසල Oratorians විද්‍යාලයේ දී වූ අතර බෝඩෝ විශ්ව විද්‍යලයෙන් නීතිය පිලිබඳ උපාදිය හාදාරනු ලැබීය. 1708 දී ඔහුට වයස 19 දී නීතිඥයෙකු ලෙස Avocat AU Parlement  ඇතුලත් විය.

මොන්ටෙස්ක්‍යු 1728-1731ත් අතර කාලයේදී හන්ගේරියාව, ඉතාලිය, ඔස්ට්‍රියාව, ජර්මනිය හා එංගලන්තය ආදී රටවල සංචාරය කරනු ලබීය. එහිදී ඔහු වැඩි කාලයක් එංගලන්තය තුළ රැදෙමින් එරට දේශපාලනය හා සමාජය අධ්‍යයනය කරනු ලැබීය. 1734දී ඔහු “Les Considérations sur les causes de la grandeur des Romains et de leur décadences” නම් කෘතිය ප්‍රකාශයට පත්කරනු ලැබීය. 1735, වයස අවු: 46දී, ඔහුගේ අග්‍රගණ්‍යම කෘතිය වූ “නීතියේ සාරය” (The Spirit of the Laws) රචනා කිරීම ආරම්භ කරනු ලැබූ අතර වසර 13කට පසු එනම් 1748දී ජිනීවා නගරයේ දී එය ප්‍රකාශයට පත්කරනු ලැබීය. නමුත් එම කෘතිය 1752දී කතෝලික පල්ලිය විසින් තහනම් කරනු ලැබීය. මොන්ටෙස්ක්‍යු 1755, අවු: 66දී පැරීසියේදී අභාවප්‍රාප්ත විය.  

2. මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ දැක්ම.

චාල්ස් මොන්ටෙස්ක්‍යු වඩාත් ප්‍රසිද්ධ ව ඇත්තේ දේශපාලන විද්‍යාව තුළ ඉදිරිපත් වූ බලතල බෙදීමේ න්‍යාය සම්බන්ධයෙනි. ඔහු විසින් 1748දී රචනා කරන ලද නීතියේ සාරය (The Spirit of Law) යන කෘතිය තුළින් ඔහු තම අදහස් ඉදිරිපත්කර ඇත. එමඟින් ඔහු යම් දේශපාලන ක්‍රමයක ආයතනික ව්‍යුහය කෙතරම් දුරට මිනිස් නිදහස කෙරෙහි බලපානවාද සහ එය කුමන අයුරකින් බලපාන්නේද යන්න පිළිබඳ ව අදහස් දක්වා ඇත. වඩාත් පුළුල් ලෙස ව මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ නීතියේ සාරය කෘතිය අධ්‍යයනයේ දී පෙනී යන්නේ බලතල බෙදීමේ සංකල්පයටත් වඩා සමාජ විද්‍යාත්මක විග්‍රහයක් එමගින් ඉදිරිපත් වී ඇති බවයි. ඒ මත පදනම් වෙමින් සමාජ විද්‍යාවේ වර්ධනයට දායක වූ චින්තකයෙකු ලෙස මොන්ටෙස්ක්‍යු පිළිගෙන ඇත. ඔහු තම දේශපාලන කෘතීන් තුළින් ඉදිරිපත් කළ අදහස් වලට පදනම් වී ඇත්තේ සමාජ විද්‍යාත්මක දෘෂ්ටි කෝණයන්ය. 

මූලික වශයෙන් ඔහුට අවශ්‍ය වූයේ ඓතිහාසික වශයෙන් සත්‍ය කුමක්ද යන්න අවබෝධ කර ගැනීමයි. මතු පිටින් පෙනෙන තත්වයට වඩා බාහිරින් පෙනෙන දේ තුළ සත්‍යක් තිබේද ?, එය කුමක්ද ? යන්න සෙවීමට ඔහු උත්සාහ ගෙන ඇත. ඔහුට අනුව එය ඉතිහාසය, සදාචාරය, සම්ප්‍රදායික හා ආයතනික වශයෙන් විශාල විවිධත්වයක් ඇති කරුණු රාශියක එකතුවක් ලෙස හැඳිනගත හැකිය. ඔහු තම නීතියේ සාරය කෘතිය තුළින් පළමුව නීතිය පිළිබඳව කරුණු පරීක්ෂා කිරීමට උත්සාහ කොට ඇත. නීතියේ සාරය නම් කෘතිය මඟින් තෙවදෑරුම් ආණ්ඩුක්‍රම වර්ගීකරණයක් ඉදිරිපත් කර ඇත. එනම්, 

1. සමුහාණ්ඩු (Republic)

2. රාජාණුඩු (Monarchy) 

3. ඒකාධිපති ආණ්ඩු (Despotism)

මොන්ටෙස්ක්‍යු විසින් ඉදිරිපත්කර ඇති ස්වකීය වර්ගීකරණය පිළිබඳ අදහස් මඟින් දේශපාලන සමාජ විද්‍යාව හා සම්බන්ධ කරුණු ඉදිරිපත් කර ඇති බව පිළිගැනීමයි. ඔහු එමඟින් විවිධ ආණ්ඩුක්‍රම පිළිබඳවත් ඒවායේ චරිත ස්වභාවය පිළිබඳව මෙන්ම එහි වර්ධනය පිළිබඳවද අදහස් දැක්වීමට උත්සාහ ගෙන ඇත. නීතියේ සාරය කෘතියේ 14 සිට 18වන පරිච්ඡේද වල දක්වා ඇති ආකාරයට මනුෂ්‍යයන්ගේ ස්වභාවය ඔවුන්ගේ සිරිත් විරිත් හා ඔවුන් විසින් පිහිටුවා ගන්නා ලද සංස්ථා පිළිබඳ බලපාන භෞතික හේතු විග්‍රහ කෙරෙන බව මොන්ටෙස්ක්‍යු දක්වා ඇත. නීතියේ සාරය කෘතියේ 19වන පරිච්ඡේදය මඟින් යම් කිසි ජාතියක සදාචාරය හා චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර පිළිබඳව අදහස් දක්වා ඇත. එනම් එමඟින් ජාතික රාජ්‍යන්හි ස්වරූපය පෙන්නුම් කෙරේ. 20 හා 26වන පරිච්ඡේද මඟින් මිනිසුන්ගේ සිරිත් විරිත්, සම්ප්‍රදායන් හා නීති කෙරෙහි බලපාන සාධක අධ්‍යයනයට උත්සාහ ගෙන ඇත. එම පරිච්ඡේද සමාජ සංවිධානයන් කෙරෙහි බලපාන සදාචාරාත්මක හා භෞතික හේතූන් පරීක්ෂා කිරීමේ සමාජ විද්‍යාත්මක සමීක්ෂණයක් ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකි ය. 

මොන්ටෙස්ක්‍යු තම කෘතිය මඟින් ආණ්ඩුක්‍රම පිළිබඳව වර්ගීකරණයේ දී එක්තරා ආකාරයකට සමාජ විද්‍යාත්මක දෘෂ්ටි කෝණයක් පදනම් කරගෙන ඇති බව පෙනී යයි. ඒ තුළ ඔහු ස්වභාවය හා මූලධර්ම (Nature and Principles) නම් ක්‍රමවේදය යොදා ගෙන ඇත. ස්වභාවය දැක්වීමේ දී ඔහු ආණ්ඩුක්‍රම ආකෘතිය පිළිබඳව අදහස් දක්වා ඇති අතර ආණ්ඩුක්‍රම පිළබඳව මිනිසුන් පොලඹවන හා මිනිසුන් කෙරෙහි බලපාන ආවේග ඉන් අදහස් කර ඇත. මොන්ටෙස්ක්‍යුට අනුව ආණ්ඩුක්‍රම පිළිබඳ වර්ගීකරණය කිරීමේ දී එහි ස්වාධිපත්‍ය දරණ සංඛ්‍යාව එම බලය දරන්නේ කෙසේද යන්න මතුපිටින් පමණක් වැදගත්වන කරුණක් බව ඔහු දක්වා ඇත. එලෙස ආණ්ඩුක්‍රම වර්ගීකරණය කිරීම නීතිමය වර්ග කිරීමක් ලෙස මොන්ටෙස්ක්‍යු සලකා ඇත. එහි දී ආවේග පිළිබඳ ව අවබෝධ කර ගැනීම වඩා වැදගත් වන බව ඔහුගේ අදහසයි. ඊට අමතරව කිසියම් ආණ්ඩුක්‍රමයක් පවත්වාගෙන යන කාලය තීරණය වන්නේ ආවේග මත බව මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ අදහසයි. ඔහු විසින් වඩාත් වැදගත් වන ආවේග වර්ගීකරණය කර තිබේ. එනම්, 

1. සද්ගුණය (Virtue)

2. කීර්තිය හෙවත් ගෞරවය (Honour)

3. භීතිය (Fear)

ලොව පවතින ඕනෑම ආණ්ඩුක්‍රමයක ස්ථාවරත්වය ඉහත වර්ගීකරණය මත පවතින බව මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ අදහසයි. ඔහුට අනුව සද්ගුණය යනු නීතිමය ගරු කිරීමයි. පහළ ස්තර වල සිටින පුද්ගලයන්, ඉහළ ස්තරවල සිටින පුද්ගලයන් විසින් රැක බලා ගැනීම කීර්තිය හෙවත් ගෞරවයට අයත් වේ. රාජාණ්ඩු ක්‍රමයක් පවත්වා ගෙන යාමට සද්ගුණය අත්‍යාවශ්‍ය බව මොන්ටෙස්ක්‍යු පවසයි. ඔහු අවසාන වශයෙන් සඳහන් කළ භීතිය අවශ්‍ය වන්නේ ඒකාධිපතිවාදී ආණ්ඩුක්‍රමයක් පවත්වාගෙන යාමටයි. එවැනි ආණ්ඩුක්‍රම අනිවාර්යයෙන් ම දූෂිත ආණ්ඩුක්‍රම වන බව මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ අදහසයි. 

ඔහුට අනුව සෑම ආණ්ඩුක්‍රමයකට ම විශේෂිත ලක්ෂණ පවතී. ආණ්ඩුවේ නියම ස්වභාවය නිගමනය වීමට නම් සමාජයේ පවත්නා සමාජ සංවිධාන ව්‍යුහයන්ගේ ස්වභාවයේ බලපෑම් අධ්‍යයනය කළයුතු වේ. ඉහතින් දක්වන ලද අදහස් වලට අනුව මොන්ටෙස්ක්‍යු විසින් ආණ්ඩුව හා සමාජය අතර ඇති සම්බන්ධතාවය විස්තර කිරීමට උත්සාහ ගෙන ඇති බව පෙනී යයි. රටේ භූමි ප්‍රමාණය අනුව ආණ්ඩුක්‍රමයේ ස්වභාවය තීරණය වන බව මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ අදහසයි.

 සමුහාණ්ඩු ක්‍රමය ස්වභාවයෙන්ම ඉතා කුඩා රාජ්‍යයකට සුදුසු බව ඔහුගේ අදහසයි. රාජාණ්ඩු ක්‍රමය මධ්‍යස්ථ ප්‍රමාණයකින් සමන්විත රාජ්‍යයකට යෝග්‍ය වේ. යම් ආකාරයකින් කුඩා රාජ්‍යයක රාජාණ්ඩු ක්‍රමයක් පැවතුණහොත් එය ඉතා ඉක්මනින්ම සමූහාණ්ඩුවක් බවට පත්වන බව ඔහුගේ අදහසයි. ඉතා විශාල භූමි පුමාණයකින් යුත් රාජ්‍යයකට ඒකාධිපති ආණ්ඩුක්‍රමයක් යෝග්‍ය බව මොන්ටෙස්ක්‍යු දක්වා ඇත. රාජ්‍යයන්ගේ හා සමාජයේ ස්වභාවය මෙන්ම ආණ්ඩුවේ ස්වභාවය අතර සෘජු සම්බන්ධතාවයක් පවතින බව ඔහුගේ අදහසයි. ‍

දේශපාලනය කෙරෙහි බලපාන භෞතික සාධක පිළිබඳව විවරණයක් මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ නීතියේ සාරය කෘතියේ අන්තර්ගත වේ. එනම් කිසියම් මනුෂ්‍ය සංවිධානයක පවතින සිරිත් විරිත් නිර්මාණය  වීම සඳහා එරට දේශගුණය හා භූ ගෝලීය සාධක බලපාන බවයි. ඔහු දේශගුණය හා පස යන සාධකයන් සඳහාත් අදහස් දක්වා තිබේ. දේශගුණය යම් ජන කොට්ඨාශයකගේ ජීවන රටාව හා සමාජ ආයතනය කෙරෙහි බලපාන ආකාරයත් කාලගුණයේ දී යම් රටක දැඩි උෂ්ණත්වයද, දැඩි සීතලද මිනිසුන්ගේ ‍ඓතිහාසික ස්වභාවයට හා සමාජයට බලපාන ආකාරය පිළිබඳවත් ඔහු අවධානය යොමු කොට ඇත. භූමිය පිළිබඳ සාධක සම්බන්ධ අදහස් දැක්වීමේ දී පසෙහි සරු නිසරු බව සමාජය සමඟ සම්බන්ධ වන බව ඔහුගේ අදහසයි. එමඟින් ඔහු අවධාරණය කරනු ලබන්නේ භෞතික හා සංස්කෘතික සාධක අතර සම්බන්ධතාවයක් ඇති බවයි. නමුත් එම සාධක අතර සෘජු හා සරල සම්බන්ධතාවයක් දැක්විය නොහැක. මිනිසුන්ගේ සංවේදී භාවය දේශගුණය අනුව වෙනස්වන බව මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ අදහසයි. එහෙත් යම් නිශ්චිත භෞතික පරිසරයක බලපෑම යම් කිසි මනෝවිද්‍යාත්මක සාධක කෙරෙහි බලපාන බව ඔහුගේ අදහසයි. 

නීතියේ සාරය කෘතියේ 20 හා 26වන පරිච්ඡේද මඟින් මිනිසුන්ගේ සම්ප්‍රදායන්, චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර සහ නීති කෙරෙහි බලපාන්නා වූ සමාජීය සාධක කෙරෙහි අවධානය යොමු කොට ඇත. එහිදී වාණිජ, මූල්‍යකරණය, ජනගහණය සහ ආගම යන සාධකයන් කෙරෙහි දැඩි අවධානයක් යොමු වී ඇත. ඒ අනුව පෙනී යන්නේ මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ අදහස් දේශපාලන සමාජ විද්‍යාවේ ආරම්භයට සෘජු බලපෑමක් ඇති කර ඇති බවයි. ඔහුගේ ප්‍රධානතම කෘතිය වන නීතියේ සාරය නම් කෘතිය මඟින් දේශපාලන ක්‍රමය අධ්‍යයනය කර ඇති අතරම දේශපාලන ක්‍රමයක් කෙරෙහි බලපාන්නා වූ භෞතික හා සමාජීය සාධකයන් කෙරෙහිද අවධානය යොමු කර ඇත. තවද ඔහු මූලික වශයෙන් දේශපාලනය හා පරිසරය අතර ඇති සම්බන්ධතාවයද විස්තර කර ඇත. සමාජ නීති, චාරිත්‍ර හා සම්ප්‍රදායන් කෙරෙහි බලපාන සමාජ සාධක විග්‍රහ කිරීමේදී ඒ හා සම්බන්ධ නිර්වචන ඉදිරිපත් කිරීමටද ඔහු උත්සාහ කොට ඇත. එහිදී චාරිත්‍ර හා සම්ප්‍රදායන් සමාජ නීතීන් මගින් ප්‍රතිෂ්ථාපන අංගයක් නොවන බව ඔහුගේ අදහසයි. මෙයට අමතරව නීතිය හා චාරිත්‍ර අතර වෙනසක් ඇති බව ද ඔහු පෙන්වා දී ඇත. නීතිය යනු පුරවැසියාගේ ක්‍රියාවන් පාලනය කිරීමට ඇති සාධකයක් බව ඔහුගේ අදහසයි.

චාරිත්‍ර හා සම්ප්‍රදායන් අතරද වෙනසක් ඇති අතර චාරිත්‍ර පුද්ගලයෙකුගේ අභ්‍යයන්තර චර්යාව හා සම්බන්ධ වන නමුත් සම්ප්‍රදායන් පුද්ගලයෙකුගේ බාහිර චර්යාවන්ට සම්බන්ධ වන බව මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ අදහසයි. ඒ අනුව චාරිත්‍ර එක්තරා ප්‍රමාණයකට මිනිසා විසින්ම ගොඩනඟනු ලබන චර්යා පද්ධතියක් ලෙස හඳුනා ගත හැකිය. ඔහු තව දුරටත් නීතිය කොටස් 3කට බෙදා දක්වයි. එනම්, 

1. සිවිල් නීතිය.

2. අපරාධ නීතිය.

3. පාලනය සම්බන්ධ පවතින නීතිය.

මෙම නීතීන් හා සම්බන්ධව බලපානු ලබන සමාජ සාධකයන් විග්‍රහ කිරීමේදී ආර්ථික සාධකයට ප්‍රධාන ස්ථානයක් ලැබී ඇත. එය කෘෂිකර්මය හා වාණිජමය වශයෙන් කොටස් දෙකකටද බෙදී ඇත. මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ යුගයේදී කාර්මීකරණය ඉතා සුළු වශයෙන් පැවතීම හේතුවෙන් දේශපාලනය ඉතා සමීප වශයෙන් වාණිජ නගර සමඟ සම්බන්ධව පැවති බව දක්වයි. කාලය අනුව සැලකීමේදී එය නිවැරදි බව පෙනී යයි. ඊට ප්‍රධානතම හේතුව නම් ඔහු පූර්ව කාර්මික යුගයට අයත් විමයි. නමුත් ඔහු තමා අයත් වූ යුගය මත පදනම්ව දේශපාලන හා සමාජ සාධක අතර ඇති සම්බන්ධතාවය නීතියේ සාරය කෘතිය මඟින් විග්‍රහ කර ඇත. 

 ඔහුගේ ආර්ථික සාධක පසුකාලීනව මාක්ස්වාදීන්ගේ මෙන් නිෂ්පාදන සබඳතාවයන් කෙරෙහි දැඩි අවධානයකින් ඉදිරිපත් කර ඇත. කෘෂිකර්මය යටතේ සමාජය තුළ විවිධ සමාජ පන්තීන් බිහි වී ඇති ආකාරයත් ඉඩම් බෙදී ඇති ආකාරයත් පිළිබඳව සාකච්ඡා කොට ඇත. නමුත් මොන්ටෙස්ක්‍යු නිෂ්පාදන කාර්යයන් සඳහා භාවිතා කරනු ලබන ශිල්පීය ක්‍රම සම්බන්ධයෙන් පුළුල් අවධානයක් යොමු කොට නැත. ආර්ථික සාධක හා සම්බන්ධ අදහස් ඉදිරිපත් කිරීමේදී මොන්ටෙස්ක්‍යු මූල්‍ය ක්‍රම හා සම්බන්ධව අවධානයක් යොමු කර ඇති බව පෙනී යයි. එහිදී ආර්ථික ඒකකයන් අතර සම්බන්ධතාවයන් පැවැත්වීමේදී මූල්‍ය ක්‍රමය බලපාන ආකාරයන් පිළිබඳව අවධානය යොමු කර ඇති නමුත් එය වෙළඳාමට හා මූල්‍ය ක්‍රමයට පමණක් සීමා කර තිබීම එක් අඩුපාඩුවකි. මොන්ටෙස්ක්‍යු දේශපාලන හා සමාජ සම්බන්ධතා අතර ඇති ආගමික සාධකය සම්බන්ධයෙන් ගැඹුරු විග්‍රහයක් කර ඇත. යම් රටක ආගම එහි ජනගහණයේ බුද්ධිමය හා  විඤ්ඤාණ ස්වභාවය තීරණය කිරීම කෙරෙහි බලපාන බව අවධාරණය කරයි. පසු කාලීන ව මැක්ස් වෙබර් විසින් මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ මතය සනාථ කරමින් පොතෙස්තන්ත්‍ර ආචාර ධර්ම හා ධනවාදයේ වර්ධනය අතර ඇති කිට්ටු සම්බන්ධතාවය පෙන්වා දී ඇත. 

මොන්ටෙස්ක්‍යු විසින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවන් පරීක්ෂා කර ඒ හා සම්බන්ධ දර්ශනවාදී විග්‍රහයක් ඉදිරිපත් කර තිබේ. එම ස්වභාවය දේශපාලන දර්ශනයේ ප්‍රධාන අංශයක් වශයෙන් වර්ධනය වූ බව සඳහන් කළ හැකිය. දේශපාලනය කෙරෙහි බලපාන්නා වූ භෞතික හා සමාජ සාධකයන් විග්‍රහ කිරීම තුළින් ඔහු හුදෙක් දේශපාලන චින්තකයෙකුට වඩා දේශපාලන සමාජ චින්තකයෙකු වශයෙන් හැඳින්විය හැකිය. 

දේශපාලනය හා සමාජ සම්බන්ධතාවයන් පිළිබඳව අදහස් දැක්වීමේදී ඔහු ජනගණය යන සාධකය පිළිබඳවද තම අවධානය යොමු කර ඇත. ජනගහණය යන සාධකය ඌන ජනගහණය හා අධි ජනගහණය ලෙස කොටස් දෙකකට වර්ග කර ඇත. මොන්ටෙස්ක්‍යුට අනුව අවශ්‍ය ශ්‍රම ශක්තිය නැති වීම ඌන ජනගහණයේ ප්‍රතිඵලයක් වන අතර පවතින සම්පත් ඉක්මවා යාම අධි ජනගහණයක් තුළින් දක්නට ලැබෙන ගැට‍ළුවක් බව අවධාරණය කරයි.  

 

4. සමාලෝචනය.

මොන්ටෙස්ක්‍යු විසින් නිතියේ සාරය කෘතිය මඟින් මූලික වශයෙන් අවධාරණය කර ඇත්තේ දේශපාලන හා සමාජ සාධක අතරත්, දේශපාලන හා භෞතික සාධක අතරත් ඇති සබඳතාවයන් අවධාරණය කිරීමටය. ඔහු 18වන ශතවර්ෂයේදී ප්‍රංශයේ ව්‍යාප්ත වූ බුද්ධිවාදී අදහස් හා 19වන ශතවර්ෂය තුළ වර්ධනය වූ සමාජ විද්‍යාව අතර කොටු වූ දේශපාලන චින්තකයෙකි. ඒ අනුව ඔහු එකල ප්‍රංශ චින්තකයන් විසින් පෙන්නුම් කළ ප්‍රධානම ලක්ෂණයක් වූ සමාජ ගැටළුවක් පොදු වශයෙන් ගෙන බුද්ධිමය වශයෙන් විග්‍රහයක් ඉදිරිපත් කිරීමට උත්සාහ කර ඇත. 

චාල්ස් මොන්ටෙස්ක්‍යුගෙන් සිදු වූ සේවය පිළිබඳ විමසීමේදී සමාජ විද්‍යාඥයෙකු වශයෙන් ඔහුගේ ඇති වැදගත්කම මැන බැලිය හැකිය. 18වන ශතවර්ෂයට අයත් සමාජ හා දේශපාලන චින්තකයන් අතර වැදගත් තැනත් මොන්ටෙස්ක්‍යුට හිමි වේ. 

නමුත් ඔහු ඉදිරිපත් කර ඇති කරුණු පිළිබඳව විමසීමේදී පෙනී යන්නේ ඔහු නූතන සමාජ විද්‍යාවේ හෝ දේශපාලන සමාජ විද්‍යාවේ පුරෝගාමියෙකු නොවූ බවයි. ඊ‍ට ප්‍රධානතම හේතූන් පහත ආකාරයෙන් දැක්විය හැකිය.

01. සංවිධානාත්මක වශයෙන් සමාජ විද්‍යාව යන විෂය සංවිධානය වූයේ මොන්ටෙස්ක්‍යුගෙන් පසුව බිහි වූ ඔගස්ට් කොම්ටේගේ විග්‍රහයන් මත පදනම්ව වීමයි.   

02. නූතන සමාජ විද්‍යාව මූලික වශයෙන් ගොඩනැගී තිබෙන්නේ නූතන නිෂ්පාදන ක්‍රමය විග්‍රහ කිරීම තුළින් සමාජය විග්‍රහ කිරීම මතය. 

03. කාර්මික ක්‍රමය හා සමාජය අතර සම්බන්ධතාව විග්‍රහ කිරීම නූතන සමාජ විද්‍යාවේ පදනම වශයෙන් සැළකිය හැකිය. නමුත් මොන්ටෙස්ක්‍යුගේ යුගය කාර්මීකරණයට පෙර තිබූ යුගයක් බැවින් එම සාධක සම්බන්ධයෙන් පුළුල් විග්‍රහයක් ඔහු සිදුකර නැත. 

කෙසේ වෙතත් මොන්ටෙස්ක්‍යු දේශපාලන සමාජ විද්‍යාවේ පුරෝගාමී චින්තකයෙකු නොව ඊට විද්‍යාත්මක පදනමක් සකස් කර දුන් චින්තකයෙකු ලෙස හැඳින්විය හැකිය. මන්ද යත් ඊට පසුව බිහි වූ සමාජ විද්‍යාවටත්, මෑත කාලයේ බිහි වූ දේශපාලන සමාජ විද්‍යාවටත් පදනම් වී ඇති මූලික ම කරුණු මොන්ටෙස්ක්‍යු විසින් විග්‍රහ කර තිබීමයි. 

 

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ නාමාවලිය.

දැඩිගමුව, චන්දිමා., සමාජ විද්‍යාවට ප්‍රවේශයක්, කර්තෘ ප්‍රකාශන, හෝකන්දර, 2012- ජනවාරි.

පෙරේරා, ටෙනිසන්., සමාජ විද්‍යාව, නුවණී ප්‍රකාශන, කඩවත, 2013.

රත්නපාල, නන්දසේන., සමාජ විද්‍යාවේ මූලධර්ම, සීමාසහිත ස්ටැම්ෆර්ඩ් ලේක් (පුද්ගලික) සමාගම, පන්නිපිටිය, 2012.

රත්නායක, කරුණා., දේශපාලන විද්‍යාවේ මූලිකාංග - 01, කර්තෘ ප්‍රකාශන, තෝරයාය. 2010-ඔක්මේබර්.

සොයිසා, එම්. ඕ. ඒ., දේශපාලන විද්‍යාවේ මූලික සිද්ධාන්ත, කර්තෘ ප්‍රකාශන, දේශපාලන විද්‍යා අංශය, පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලය, පේරාදෙණිය, 2003 සැප්තැම්බර්.

Ruch, Michal, Politics and Society: An Introduction to Political Sociology, Harvester Wheat Sheaf, New York, 1972.

From Internet;

Macfarlane, Alan, Montesquieu and the Making of the Modern World.

Neuman, W. Lawrence, Political Sociology, University of Wisconsin, Whitewater.

Edit by Thomas Janoski, Robert Alford, Alexander Hicks and Mildred A. Schwaetz, The Handbook of political Sociology, Cambridge.(www.cambridge.org/9180521819909)

ශ්‍රී ලාංකික ග්‍රාමීය ජන ජීවිතය පිළිබඳ සමාජ විද්‍යාත්මක විමර්ශනයක්

 

හැදින්වීම

ක‍්‍රමානුකුලව සිදුවූ මානව විද්‍යාත්මක න්‍යායන්ගේ වර්ධනයත් සමගම ගැමි සමාජ පිළිබද අධ්‍යනවල සංකීර්ණත්වය ද ක‍්‍රමයෙන් වර්ධනීය මුහුණුවරක් ගෙන තිබෙි.මානව විද්‍යාඥයන් මෙන්ම සමාජ විද්‍යාඥයන් ද තමන්ට ආවෙිනික විශය සන්දර්භයන් මත පිහිටා විවිධාකාරයෙන් ග‍්‍රාමීය සමාජය නිර්වචනය කිරීම මෙය තවදුරටත් සංකීර්ණවීම කෙරෙහි බලපා තිබෙි. කාල් මාක්ස්,    එංගල්ස්පර්ඩිනන්ඩි ටෝනිස,් එමිල් දූර්ක්හයිමි වැන්නන් සෘජුවම නොවුනද ඔවුන්ගේ විවිධ න්‍යායන් විවරණය කිරීමෙිදී ගැමි සමාජ ලක්ෂණයන් ද එ් සදහා යොදාගෙන   සාමිප‍්‍රදායික ග‍්‍රාමීය කෘෂිකර්මාන්තය වර්තමානය වන විට විවිධ වෙනස් වීම් වලට ලක් වී ඇති අතර ඒ තුල විවිධ නවීකරණ ලක්ෂනයන් දැකිය හැකිය. අතීතයේ ගම ව්‍යූහගත වූයේ කෘෂිකර්මාන්තය කේන්ද්‍ර කොට ගෙනය. නමුත් ගම යන සංකල්පය අද වෙනස් වී එයට නාගරික ලක්ෂණ මුසුවී ගම හා නගරය යන සංකල්ප දෙක තුළ පිහිටා ගම යන්න අද හ`දුනා ගත හැකිය. රොබර්ට් රෙඩ්ෆීල්ඩ් වැන්නන් අධ්‍යනයට ලක්කරන ලද්දේ මෙබදු ජන සමාජ සම්බන්ධයෙනිග

අතීතයේ ගම යන සංකල්පය ගතහොත් විශේෂයෙන් ග‍්‍රාමීය ජනාවාස රටාව පවා පදනම් වී තිබුණේ  කෘෂිකර්මික අර්ථ ක‍්‍රමය මතය. ඒ අනුව ගම යනු කුමක්ද යන්න අධ්‍යනය කිරීමේදී ග‍්‍රාමීය කෘෂිකර්මාන්තය හා බැ`දුනු සමාජ ඒකකයක් ලෙස ද ගම හ`දුනා ගත හැකිය.මෙි අනුව කෘෂිකර්මාන්තය පදනමී කරගත් සමාජයන් තුළ ග‍්‍රාමීය සමාජ ලක්ෂණ පැවතියද ගම පිළිබද මෙයට වෙනස් වු අධ්‍යනයන් ද පවතී.රේමන්ඩ් පර්ත් විසින් අධ්‍යනය කරන ලද ධීවර සමාජයන් නිදසුන් වෙි.

බොකන්ඔරුව ග‍්‍රාමයේ පැවති හා පවතින කෘෂිකර්මාන්තය පිළිබ`දව මෙම නිබන්දනය හරහා සාකච්ඡුා කර ඇති අතර එය වී ගොවිතැන හා හෙන් ගොවිතැන ලෙස ප‍්‍රධාන අංශ දෙක යටතේම සාකච්ඡුා කර ඇත. මෙහිදී මුලින්ම අදාළ කෘෂි වපසරිය තුළ නිරීක්ෂණයන් සිදුකරමින් දත්ත ලබාගත් අතර පුද්ගලයන්ගෙන් ද තොරතුරු ලබා ගන්නා ලදි.එවැනි දත්තයන් ගුණාත්මක ස්වරූපයක් ගන්නා හෙයින් ද්විතීක දත්තයන් ද යොදාගන්නා ලදි.

                              ගම පිළිබද හැදින්වීම

ගම යන සංකල්පය දෙස බැලීමේදී ගම වූ කලී ග‍්‍රාමීය සමාජයේ මූලිකම ඒකකය විය. ගම සමාජ පරිණාමයේ එක් අවස්ථාවක බිහි වූවක් බව මානව විද්‍යාඥයින් පෙන්වා දෙයි. දඩයම් යුගයේ වනචාරි ජීවිතයක් ගත කළ මිනිසා කෘෂිකාර්මික ජීවන රටාවකට හුරු වීමත් සම`ග ගොවිතැන් කිරීම ඇරඹුණි. කෘෂිකාර්මික සමාජ රටාවත් සම`ග මිනිසුන් පවුල නැමැති සංවිධානය බිහිකර ගැනීමත් පවුල් රාශියක් එක් වී ප‍්‍රජාව වශයෙන් සංවිධානය වීමත් සම`ග ගම නැමැති  ඒකකය බිහි විය. මෙලෙස මිනිසුන් එක් ස්ථානයක පදිංචි වීම මත ශිෂ්ටාචාර ගත ලක්ෂණ ඇති වූ අතර ‘ගම’ මානව ශිෂ්ටාචාරය තුළ ක‍්‍රමානුකූලව වර්ධනය විය. 

ගම අතීතයේ භාහිර සබ`දතා වලින් ව්‍යුක්ත වූ ස්වාධීන ඒකකයක් ලෙස පැවතුණි. එනම් ආර්ථික, දේශපාලන, සමාජීය, සංස්කෘතික ආදී සබ`දතා වලින් තොරව ගම පැවතුණි. නමුත් බොහෝ සමාජ වෙනස් වීම් හමුවේ ගම නැමැති ඒකකය ද ස්වාධීන බවින් මිදී පරාධීන ඒකකයක් බවට පත් විය. නව ආර්ථික මෙන්ම දේශපාලන ප‍්‍රවණතා ග‍්‍රාමිය ප‍්‍රදේශයන්ට බලපාන්නට විය. විශේෂයෙන් ගම හා නගරය අතර සබ`දතා ගොඩනැ`ගීමත් සම`ග නගරයේ පවතින නව ප‍්‍රවණතා ගම කෙරෙහි විවිධාකාරයෙන් බලපෑම් කරනු ලැබිණි. ගම හා නගරය එකිනෙක මත ර`දාපවතින තත්වයක් මේ යටතේ ඇති විය. ආර්ථික, දේශපාලනික, සමාජීයම මෙන්ම සංස්කෘතිකමය වශයෙන් නාගරික ගති පැවතුම් ගම කෙරෙහි බලපාන්නට විය. ඒ අනුව ගම යන්න සාම්ප‍්‍රදායිකත්වයෙන් මිදුණු එහෙත් නාගරිකමය නොවන ඒකකයක් ලෙස හ`දුනා ගත හැකිය. ගම යන සංකල්පය අද වන විට පරාධීන ඒකකයක් වුව ද එය තවදුරටත් ස්වාධීන ඒකකයක් ලෙස ප‍්‍රජාව විසින් හ`දුනාගනු ලබයි.

ශ‍්‍රී ලංකා සංස්කෘතිය පිළිබ`දව අධ්‍යනයේදී ඒ තුළ ග‍්‍රාමීය සංස්කෘතිය හා බැ`දුණු ජන ජීවිතයක් පැවති අතර එය පදනම් කරගත් පැවැත්මක් ගැමියන් තුළ පැවතිණි. ග‍්‍රාමීය ප‍්‍රදෙශයන් වල ඊටම ආවේනික වූ සමාජ, ආර්ථික, දේශපාලන, තාක්ෂණික, සංස්කෘතික මෙන්ම අධ්‍යාත්මික වටිනාකම් පද්ධතියක් පැවතුණි. විශේෂයෙන් ග‍්‍රාමීය ප‍්‍රදේශයන් වල පවතින භූ විද්‍යාත්මක, දේශගුණික ආදී සාධක මත ගමේ ආර්ථික ක‍්‍රියාවලිය සකස් වූ අතර ඊට සාපේක්ෂව සංස්කෘතික, සමාජ අනන්‍යතාවයන්, පුද්ගල අන්තර් සබ`දතාවන් එම ගම් වලටම ආවේණික විය. 

සාම්ප‍්‍රදායික ගම් බොහෝ දුරට කෘෂි ආර්ථිකය මුල් කරගත් ඒකකයක් විය. විශේෂයෙන් ග‍්‍රාමීය සමාජයේ ජනවාස රටාව පවා නිර්මාණය වී ඇත්තේ කෘෂිකර්මාන්තය පදනම් කරගෙනය. විශේෂයෙන් ගම ගොඩනැගී ඇතතේ කුඹුර කේන්ද්‍රකර ගෙනය.    

කෙසේ වුවද වර්තමානයේ ග‍්‍රාමීය සමාජය විවිධාකාර වෙනස් වීම් වලට භාජනය වුවද ගම යන්න ඉතා වැදගත් ඒකකයක් ලෙස හ`දුනාගත හැකිය. එනම් රටක සංවර්ධනය ස`දහා අවශ්‍ය භාවිතයට නොගත් අතිරික්ත ශ‍්‍රමය ඒකරාශි වී ඇත්තේ ගම තුළය. සංවර්ධන කටයුතු ස`දහා අවශ්‍ය වන ශ‍්‍රමය, භූමිය ආදි බොහෝ සම්පත් ගම තුළ පවතින අතර විශේෂයෙන් ගම තුළ පවතින මෙම සම්පත් ග‍්‍රාමිය ප‍්‍රජාව විසින් ස්වාධීනව භුක්ති වි`දීමේ ප‍්‍රවණතාවයක් දක්නට නොලැබේ. එමෙන්ම ග‍්‍රාමීය ප‍්‍රජාවගේ මූලික අවශ්‍යතා බොහෝ විට සංතර්පණය නොවූ තත්වයක පැවතීම ද දැකගත හැකිය.  

අධ්‍යයන ක්‍ෂේත‍්‍රය හැ`දින්වීම

බොකන්ඔරුව ප‍්‍රදේශය ඌව පළාතේ බදුල්ල දිස්ත‍්‍රික්කයට අයත් කන්දකැටිය  ප‍්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයේ පිහිටා ඇති ගමකි. මෙය ඉතාමත් පුළුල් ප‍්‍රදේශයක් පුරා විහිදී පැතිරෙන භූගෝලීය ප‍්‍රදේශයක් වන බැවින් මෙහිදී අධ්‍යනයට ලක්වන්නේ ‘35 බොකන්ඔරුව ගලඋඩ ග‍්‍රාම නිළධාරි වසම’ පිළිබ`දවය. අද වන විට ග‍්‍රාමිය යන අංශයට එහා ගියා වූ එහෙත් නාගරිකමය නොවන තත්වයක් මෙම ප‍්‍රදේශය තුළින් විද්‍යාමාන වේ. එනම් අද වන විට මෙම ප‍්‍රදේශය අර්ධ නාගරික ප‍්‍රදේශයක් ලෙස හ`දුන්වා දිය හැකිය. මෙම ප‍්‍රදේශය ඉතාමත් සශ‍්‍රීක ප‍්‍රදේශයකි. ගම, දේශගුණික ලක්ෂණ අනුව සෞම්‍ය කලාපයට අයත්ය. ඉතාමත් අලංකාර භෞතික පරිසරයක් හිමි මෙම ගම වටා මනහර ක`දු පන්තියක් පිහිටා ඇත. ප‍්‍රදේශයේ භූගෝලිය විවිධත්වය අනුව හුණු මිශ‍්‍ර වූ පාෂාණ වලින් අනූනය. ප‍්‍රදේශයේ ස්වභාවික සම්පත් අතර ස්වභාවික උල්පත් රැුසක් පිහිටා තිබේ.  

 මෙම ප‍්‍රදේශයේ මූලිකවම කෘෂිකර්මාන්තය මුලික කර ගත් ආර්ථිකයක් පවතින අතර ඒ ස`දහා අවශ්‍ය භූමිය, ජලය මෙන්ම පස ද ඉතාමත් සරුසාරය. විශේෂයෙන් මෙම ප‍්‍රදේශයේ කෘෂිකර්මාන්තය යල හා මහ කන්න තුළදී සිදු කරයි. ඊටත් පෙර එනම් 1920 ට පෙර අවධිය තුළ මෙම ප‍්‍රදේශයේ හුණුකොටු ආශ‍්‍රිත නිෂ්පාන ක‍්‍රමයක් පැවති අතර දැනටත් කෘෂිකර්මාන්තයට අමතරව හුණු ආශ‍්‍රිත නිෂ්පාදනයන් දැකගත හැකි ප‍්‍රදේශ ද පවතින බව පැවසිය හැක. ඒ ස`දහා අවශ්‍ය හුණු සහිත පාෂාණ ප‍්‍රදේශය පුරා විසිරී පවතියි. විශේෂයෙන් සාම්ප‍්‍රදායිකත්වය, කුල ක‍්‍රමය මුල් කරගත් ස්තරායන රටාවක් මෙම ප‍්‍රදේශය තුළඅතීතයේ පැවති අතර ඒ වන විටත් හුණු කුලය ආශ‍්‍රිත පිරිස් එම කර්මාන්තයේ යෙදුණහ. නමුත් 1950 ගණන් වලින් පසු අවධිය වන විට කෘෂිකර්මාන්තය හා හුණු කර්මාන්තය මූලිකව පැවති බොකන්ඔරුව ග‍්‍රාමයේ ආර්ථිකය වෙනත් ක්‍ෂේත‍්‍රයන් රැුසක් පුරා විහිදී යන්නට විය. විශේෂයෙන් මීට මූලිකම හේතුව වන්නේ සංක‍්‍රමණික පිරිස් මෙම ප‍්‍රදේශයට පැමිණිම, අධයාපනය පුළුල් වීම, සමාජ, ආර්ථික වෙනස්කම් රැුසක් සිදු  වීම, සාම්ප‍්‍රදායිකත්වය යටපත් වෙමින් නවීනත්වය ගම කරා සේන්දු වීම ආදි ලක්ෂණ රැුසක් බලපානු ලැබීය. නමුත් තව දුරටත් බොකන්ඔරුව යනු සාම්ප‍්‍රදායිකත්වයේ 

නෂ්ටාවශේෂයන් ඉතිරිව පවතින නමුත් එය ඉක්මවා ගොස් නවීනත්වය සම`ග මුසු වූ සාම්ප‍්‍රදායිකත්වය කරපින්නා ගත් ප‍්‍රදේශයක් ලෙස හ`දුන්වා දිය හැකිය. 

බොකන්ඔරුව ප‍්‍රදේශය කන්දකැටිය ප‍්‍රාදේශිය සභාවට අයත්ය. මෙම ප‍්‍රදේශයේ පවතින රජයේ ආයතන ලෙස කන්දකැටිය ප‍්‍රාදේශීය සභාව, කන්දකැටිය වාරි ඉංජිනේරු සේවා දෙපාර්තුමේන්තුව හා කන්දකැටිය වෘත්තීය පුහුණු මධ්‍යස්ථානය හා බොකන්ඔරුව උප තැපැල් කාර්යාලය පවතී. කුඩා පරිමාණ පෞද්ගලික ව්‍යාපාරයන් කිහිපයක් ද ප‍්‍රදේශය පුරා පැතිර පවතී. ප‍්‍රදේශයේ පවතින පෞද්ගලික ආයතන ලෙස පෙර පාසල් 02, බේකරි 01ක්, වෙළ`දසැල් මෙන්ම පෞද්ගලික ව්‍යාපාර රැුසක් පිහිටා තිබේ.

ප‍්‍රදේශයේ ඓතිහාසික ස්ථාන ලෙස පුරාණ කිරිවෙහෙර රජ මහා විහාරය දැක්විය හැකිය. ඊට අමතරව විහාරස්ථාන හා ආරාම 4ක් පිහිටා ඇති අතර හිංදු කෝවිල් 2ක් පිහිටා තිබේ. නූතනයේ මෙම ගමේ මුළු පවුල් ගණන  73කි. මුළු ජනගහනය 302 ක් වන අතර සිංහල, ලංකා දෙමළ, ඉන්දියානු දෙමළ, මුසුලීම් ජාතීන් වර්තමානය වන විට මෙම ප‍්‍රදේශයේ ජිවත් වෙයි. ප‍්‍රදේශයේ බෞද්ධ, හින්දු, ඉස්ලාම්, ක‍්‍රිස්තියානි ආගම් පවතී. 

ප‍්‍රදේශයේ පවතින ප‍්‍රජා මූල සංවිධාන අතර බොකන්ඔරුව සුභසාධක සමිතිය මූලික වේ. ඊට අමතරව ප‍්‍රදේශය තුළ විවිධ අරමුණු හා අවශ්‍යතා මූලික කරගත් ප‍්‍රජා මූල සංවිධාන 3ක් පවතින අතර සුභසාධක සමිතිය රජයේ ලියාපදිංචි සංවිධානයකි.රජයේ ලියාපදිංචි තරැණ සංවිධාන ද පවතීග

ප‍්‍රදේශයේ පවතින සමාජ සේවා කටයුතු ලෙස සමෘද්ධි ලාභීන්, මහජනාධාර ලාභීන්, රෝගාධාර ලාභින්, අබාධිත පුද්ගලයින් හා වෙනත් ආධාර ලබන පිරිස් සිටියි. මෙම ප‍්‍රදේශයේ ප‍්‍රජාවගේ සේවා නියුක්තිය අනුව ගුරු, ලිපිකරු, කම්කරු, ස්වයං රැුකියා හා වෙනත් රැුකියා කරන පිරිස් විහිදී පවතී.

ග‍්‍රාමීය කෘෂිකර්මාන්තය

(බොකන්ඔරුව ගම ඇසුරින්*

ග‍්‍රාමීය කෘෂිකර්මාන්තය පිළිබ`ද අධ්‍යයනයේදී විශේෂයෙන් මෙහිදී අවධානයට ලක්වන්නේ මෙම  ප‍්‍රදේශයේ පැවති සාම්ප‍්‍රදායික කෘෂිකර්මාන්තය පිළිබ`දවය. ඊට විශේෂ හේතුව වන්නේ වර්තමානය හා අතීතය සැස`දීමේදී මීට වසර ගණනාවකට පෙර මෙම ප‍්‍රදේශයේ පැවති කෘෂීකර්මාන්තය වර්තමානය වන විට විවිධ වෙනස්වීම් වලට භාජනය වී ඇති බැවිණි. මන්ද අතීතයේ සාම්ප‍්‍රදායික ගමක් වූ බොකන්ඔරුව ප‍්‍රදේශය මීට දශක කිහිපයකට පෙර මූලික වශයෙන් ග‍්‍රාමීය යන තත්වයෙන් ඔබ්බට ගියා වූ නාගරිකමය නොවන ස්තරයක පවතින ප‍්‍රදේශයක් බවට පරිවර්තනය වී ඇත. නමුත් වර්තමානය වන විටත් මෙම ප‍්‍රදේශය තුළ පැවති  සාම්ප‍්‍රදායික ග‍්‍රාමීය කෘෂිකර්මාන්තයේ නෂ්ටාවෂේෂයන් ඉතිරිව පවතී.   

 ඒ අනුව බොකන්ඔරුව ප‍්‍රදේශයේ පවතින කෘෂිකර්මාන්තය අංශ දෙකක් යටතේ මෙහිදී සාකච්ඡුා කෙරේ. එනම්,    

- වී ගොවිතැන

- හේන් ගොවිතැන

බොකන්ඔරුව ග‍්‍රාමයේ පවතින කෘෂකර්මාන්තය පිලිබ`ද හැ`දින්වීමේදී අතීතයේ සිටම එය ගොඩ ගොවිතැන හා මඩ ගොවිතැන ලෙස දෙයාකාර වු අතර ගොවිතැන මුල් වූ ආර්ථික ක‍්‍රමයක් හා නිෂ්පාදන ක‍්‍රමයක් මෙම ගමේ පැවතුණි. ඈත අතීතයේ මෙම ප‍්‍රදේශයේ කුල ක‍්‍රමය පදනම් කරගත් ආර්ථික හා සමාජ හා නිෂ්පාදන ක‍්‍රමයක් පැවතිය ද 1930 න් පසු යුගය තුළ කුලය මත පදනම් වූ අර්ථ රටාව වෙනස් වී කෘෂිකාර්මික අර්ථ රටාවට බොහෝ ගැමියන් අනුගත වූහ. එම නිසා විශේෂයෙන්ම පොකුරු ජනාවාස ක‍්‍රමයක් අතීතයේ මෙම ප‍්‍රදේශයේ දක්නට ලැබුණි. මෙම ප‍්‍රදේශවාසීන් එක රොත්තට නිවාස ඇති කර ගන්නා ලද්දේ පිරිමින් කෘෂීකාර්මික කටයුතු ස`දහා විශේෂයෙන් පැල් රැුකීම ස`දහා ගිය පසු ගැහැණුන් හා දරුවන්ගේ ආරක්ෂාව උදෙසාය. නමුත් අද 

වන විට ප‍්‍රදේශයේ ජනාවාස රටාව සහමුලින්ම වෙනස්වීමට ලක්වී ඇත. කෘෂිකර්මාන්තය ස`දහා අවශ්‍ය ඉඩ කඩම් පමණක් නොව පුද්ගලයන් සතුව පැවති ඉඩම් ප‍්‍රමාණය අද වන විට බොහෝ දුරට සීමා වී ඇත. උල්පත් ජලය ආශ‍්‍රිත කෘෂිකර්මාන්තයේ දී පැවති ජනාවාස රටාව පහත පරිදි දැක්විය හැකිය. 

මෙම ප‍්‍රදේශය අතීතයේ සරුසාර සශ‍්‍රීක ප‍්‍රදේශයක්ව පැවති බැවින් කෘෂීකර්මාන්තය ස`දහා සුදුසු භූමිය, පස, ජලය ලබා ගැනීමේ හැකියාව පැවතුණි. ගම වටේට වන වැසුමක් පැවති අතර සමස්තයක් ලෙස ගමේ බහුතර නිවසකටම පාහේ හේනක් හෝ කුඹුරක් අයත්ව පැවතුණි. උදාහරණ ලෙස දීයබැද්ද හේන ආදිය පෙන්වා දිය හැකිය.

ඇතැම් පුද්ගලයන් සතුව හේන හා කුඹුර යන ඉඩම් දෙකම පැවතුණි. ඒ අනුව කුඹුරෙන් බත සපයා ගන්නා අතරම හේන ම`ගින් එළවළු, පළා වර්ග ආදිය සපයා ගැනීමේ අවස්ථාව ප‍්‍රදේශයේ ගැමියන්ට හිමිවිය . 

 ගොවිතැන් ස`දහා ජලය ලබා ගැනීම

ගොවිතැන් ස`දහා අවශ්‍ය ජලය සපයා ගැනීමට ගමට වැව් නොතිබුණු අතර ඒ ස`දහා ප‍්‍රධාන වශයෙන්ම ජලය සපයා ගන්නා ලද්දේ ජල උල්පත් ම`ගිනි. මෙහිදී විශේෂයෙන් ස`දහන් කළ යුත්තේ ප‍්‍රදේශය පුරා ස්වභාවික සම්පතක්ව පවතින උල්පත් ජලය කෘෂිකර්මාන්තය උදෙසා වසරේ  ඕනෑම මොහොතක ලබා ගැනීමේ හැකියාව ගොවීන්ට පැවතුනි. එම නිසා වැසි ජලය කෘෂිකර්මාන්තය ස`දහා මුලිකවම අවශ්‍ය නොවිණි. එම නිසාම මෙම ප‍්‍රදේශය අතීතයේ සිටම හ`දුන්වනු ලබන්නේ 

බොකන්+ඔරුව නමිනි. එනම් කුඹුරු යාය හා ඒ ආසන්නයේම උල්පතක් පිහිටා තිිබේ. රූපසටහන 1 හා 2 තුළින් එය දැක්වේ. 

එමෙන්ම ‘අමුණාතොට’ නමින් ප‍්‍රචලිත ඇළ මාර්ගයක් හා තවක් ඇළ මාර්ග කිහිපයක් ගම සතුව පවතී. ඊට අමතරව ඇතැම් ගොවීන් පහසුව උදෙසා කුඹුර තුළම ළි`දක් සකසා ඒ ම`ගින් වගාවන්ට අවශ්‍ය ජලය සම්පාදනය කර ගනියි. වගාවන් ස`දහා උල්පත් ජලය සපයා ගැනීමේදී උල්පතේ සිට හේන හෝ කුඹුර කෙත් දිය පහරක් ම`ගින් ජලය සපයාගනු ලබයි.

 බිම් තේරීම හා බිම සකස් කිරීම    

ප‍්‍රධාන වශයෙන් මෙම ප‍්‍රදේශයේ කෘෂිකාර්මික කටයුතු සිදු කරන්නේ යල හා මහ කන්න දෙක මුල් කරගෙනය. යල හෝ මහ කන්න යන දෙකේදීම ගැමියන් වී වගා කරන්නේ නැත. කන්න දෙකෙන් එකක් වි ගොවිතැන සිදු කරන අතර අනෙක් කන්නයේ හේන් ගොවිතැන ස`දහා කාලය ගත කරයි. බොහෝ විට හේන් ගොවිතැන මාස් මෝසම එළඹීමත් සම`ග සිදු කරයි. හේන් ගොවිතැන සිදු කිරීමේදී වැසි කාලය එළඹීමට මත්තෙන් බිම් සකස් කිරීම සිදු කරයි. 

හේන් ගොවිතැන ස`දහා බිම් සකස් කිරීමේ දී හේන් ගිනි තැබීම සිදු කරයි. විශේෂයෙන් මෙම ගම මධ්‍යස්ථ උෂ්ණ කලාපයට අයත් ප‍්‍රදේශයක් බැවින් හේන් ගිනි තැබීම අවශ්‍ය වේ. එහිදී සිදු කරන්නේ  වල් උදුරලා තැනතැන ගොඩකර ගිනිතබා හේන හෝ කුඹුර සුද්ධ කිරීමයි. අතීතයේ නම් හේන් සුද්ධ කිරීම ගැමියන් විසින්ම සිදු කළ අතර අත්තම ස`දහා එන පිරිස් ද බිම් සකස් කිරීමේදී හේන හෝ කුඹුර උදුළු ගෑමටද විටෙක සහාය වෙති. එය තනිව සිදු කිරීම තරමක් අපහසුය. නමුත් මීට දශක කිහිපයකට පෙර සිට ගොවිතැන් ස`දහා බිම උදුළු ගෑම නවතා වල් නාශක භාවිතයට ගොවියෝ පුරුදු වී ඇත. විශේෂයෙන් අත්තම් ක‍්‍රමය කෘෂිකර්මාන්තයෙන් ඈත්ව යෑමත්, මුදලට සහාය වීමේ ක‍්‍රමය අනුගමනය කිරීමත්, පහසුවෙන් බිම සුද්ධ කිරීමේ හැකියාව නිසත් දැන් ගොවියෝ වල් නාශක භාවිතයට හුරු වී සිටිති. ඉන් පසු වල් මැරුණු කළ කුඹුරු කෙටීම හෝ හේන සකස් කිරිම සිදුවේ.

මෙම ප‍්‍රදේශයේ කෘෂි කටයුතු සිදු කිරීමේ දී ඇතැම් වෙලාවට කුඹුරු හෝ හේන් අ`දයට දීම සිදු කරයි. එය අ`ද ගොවිතැන වේ. එනම් වෙනත් පුද්ගලයකුගේ කුඹුරක් හෝ හේනක් අ`දයට ගෙන ගොවිතැන් කිරීමත් ලැබෙන අස්වැන්නේ භාගයක් ඉඩමේ හිමිකරුට ලබා දීමේ ක‍්‍රමයයි. එහිදී මුදල් 

හුවමාරුවක් සිදු නොවන අතර අස්වැන්නේන් හරි අඩක් ඉඩමේ හිමිකරුට අනිවාර්යයෙන් ලබා දිය යුතුය.

අ`ද ගොවිතැන තුළ තවත් අ`ද ක‍්‍රමයක් පවතී. එය කරු අ`දය ලෙස හ`දුන්වයි. එනම් යම් කුඹුරක් හෝ ඉඩමක් අ`දයට ගන්නා පුද්ගලයාගෙන් වෙනත් පුද්ගලයකු එම ඉඩම අ`දයට ඉල්ලා වගා කිරීමත් ලැබෙන් අස්වැන්න කොටස් 03ට බෙදා එක් කොටසක් ඉඩමේ හිමිකරුටත්, තවත් කොටසක් මුල් අ`දයේ හිමිකරුටත් ලබා දී අනෙක් කොටස වගා කළ පුද්ගලයාගේ බුන්තිය ස`දහා ගැනීමත් සිදු කරයි. 

 ගොවිතැන් සිදු කිරීම

යල හා මහ කන්නයට සිදු කරන වගා කටයුතු ආරම්භ කරන්නේ දෙසැම්බර් මාසයේය. එතැන් සිට ගොවීන් අස්වනු නෙලිම දක්වා විශාල පරිශ‍්‍රමයක්, කාර්යයක් සිදු කරයි. ඉන් පසු මාර්තු මාසයේ අග ගොයම් කැපීම සිදු කරනු ලබයි. බක්මහට එළඹෙන අළුත් අවුරුදු අලලා සිදු කරන ගොවිතැන බක්මහේ ආරම්භය සම`ග අස් වනු නෙලා ගෙට ගනියි. මෙහිදී අපේ‍්‍රලි මාසයේ යෙදෙන අළුත් අවුරුද්දට සහල් සපයා ගැනීමට අවශ්‍ය නිසාම දෙසැම්බර් මාසය ගොයම් සිටුවීම ස`දහා සුදුසුම කාලය වේ. සිංහල අළුත් අවුරුද්දට ගොවිතැනෙන් මිදී සිටින ගොවියන් මීළ`ගට නැවත ගොවිතැන ස`දහා සූදානම් වන්නේ ජූනි හෝ ජූලි මාසයේය. එම කන්නයේ දී බොහෝ දුරට සිදු කරන්නේ හේන් වගාවයි. එහෙත් වර්තමානයේ කන්න සදහා වෙන්වන මාසයන් වෙනස් වී ඇතග

මෙලෙස වසරේ කන්න දෙක තුළ වී ගොවිතැන හා හේන් ගොවිතැන යන දෙකම සිදු කිරීම ගොවීන් හ`දුන්වන්නේ සෂ්‍ය මාරු ක‍්‍රමය ලෙසය. එනම් එලෙස සෂ්‍ය මාරු ක‍්‍රමය යටතේ ගොවිතැන් සිදු කරන්නේ අස් වැන්න වැඩි කර ගැනීම ස`දහාය. එනම් ජූනි, ජූලි මාසයේ හේන් වගා කිරීමෙන් පසු දෙසැම්බර් මාසයේ වී වගා කිරීම ම`ගින් වී අස්වැන්න වැඩි කර ගැනීමට හැකිවන බව ගොවියෝ පවසති. 

ගොවිතැන් කටයුතු සිදු කිරිමේදී ප‍්‍රථමයෙන්ම සිදු කරන්නේ මී හරකුන් ලවා කුඹුර සී සෑමයි. සී සෑම සිදු කොට සති එක හමාරක් පමණ ගතවීමේදී ඉන් එක් ලියද්දක් සකස් කර බිත්තර වී පැළ කොට තාවන් ලියද්ද සකස් කරනු ලබයි. වී පැළ වෙන අතර තුර අනෙක් ලියදි ද සකස් කිරීම සිදු 

කරයි. රූපසටහන 3 තුළින් දැක්වේ. එහිදී නියර බැ`ද කුඹුර කොටා ලියදි සකස් කරයි. තාවන් ලියද්දේ ගොයම් සෑදුණු පසු පැළ නෙලීම සිදු කරයි. මෙහිදී පැළ නෙලීම සිදු කරන්නේ කාන්තාවන් විසිනි. රූපය

කුඹුරේ පැළ සකස් කිරීමෙන් අනතුරුව දිනෙන් දින ලියදි වලට ජලය සැපයීම, පොහොර වර්ග යෙදීම, කුඹුර ආරක්ෂා කිරීම සිදු කල යුතුය. එහිදී ගොවීන් කුඹුරේ කුඩා පැළක් අටවා ගනියි. ගොයම ආරක්ෂා කරනු ලබන්නේ රාත‍්‍රී කාලයේදීය. මෙහිදී ගොයම හෝ බෝග ආරක්ෂා කර ගත යුත්තේ ඌරන්, ඌරු මීයන්, ඉත්තෑවන් වැනි සතුන්ගෙන්ය. රූපසටහන 5න් එය පැහැදිලි වේ. රාත‍්‍රී කාලයේ කුඹුරේ හෝ හේනේ පැළක් අටවා පැල් රකින විට පැල් කවි ගායනා කරයි.

කල් බලා නොවෙද ගොවිතැන්   කරන්නේ

මල් වරා නොවෙද කිරිවැද පැසෙන්නේ

පව් කළා නොවෙද වැසිපල නොදුන්නේ

ලොව් තුරා බුදුන් කවදද   දකින්නේ

 

මෙහිදී විශේෂයෙන් දැක්විය යුත්තේ මෙම ගමේ පැල්, බිම් ප‍්‍රදේශයේම තනා ගැනීමයි. එනම් අලි ඇතුන්ගේ උවදුරු නොමැති බැවින් ගස් මත පැල් ඇටවීමේ ක‍්‍රමයක් මෙම ප‍්‍රදේශයේ නොතිබිණි. 

ගොයම් පැළ වැඞී එන විට කෘමි උවදුරෙන් ගොයම ආරක්ෂා කිරීම ස`දහා කොහොඹ ඇට කොටා එහි ඉස්ම ගොයමට ඉසියි. තවද කැකුණ කොළ මඩට දා පල් වෙන්න හැරිය විට ගොයමට එන පණුවන්ගෙන් ගොයම ආරක්ෂා කර ගැනීමේ උපක‍්‍රමයක්ද පවතී. නමුත් මෑත කාලයේ සිට ගොවීන් එවැනි ක‍්‍රම වෙනුවට වඩාත් පහසු ක‍්‍රමයක් වන කෘමි නාශක යෙදීම සිදු කරයි. ගම් වැසියන් කෘෂිකර්මාන්තය ආශ‍්‍රිතව යොදා ගන්නා කෙම් ක‍්‍රම අනුගමනය කරයි.

-කෙම් ක‍්‍රම

 ගොයම කුරුල්ලන්, කෘමීන්ගෙන් බේරා ගැනිම ස`දහා ගොවීන් භාවිත කරන කෙම් ක‍්‍රමයක් පවතී. එනම් ප‍්‍රදේශයේ ගොවිතැන් ස`දහා ප‍්‍රසිද්ධ කිවුලේගෙදර දේවාලය නම් ස්ථානයට ගොස් යාතිකා කිරීමත්, දෙවියන් උදෙසා භාරහාර වීමත්, පොල් මලක් කුඹුරේ හතර කොනේ එල්ලයි. එමෙන්ම පිරිත් පැන් කුඹුරට ඉසිනු ලබයි.  

   

බණ්ඩි ගොයම මාස් දෙකකින් පමණ පූදින්නට පටන් ගනී. මෙහි ඊළ`ග අධියර වන්නේ ගොයම් කරල කිරි වැදීමයි. ඉන් මසකින් පමණ එම කිරි වැදුණු කරල් පැසීම සිදුවේ. එහිදී ගිරවුන් වැනි සතුන්ගෙන් ගොයම ආරක්ෂා කිරීම ස`දහා පඹයින් සෑදිම සිදු කරයි. රූපසටහන 6න් එසේ කුඹුරු ආශ‍්‍රිත පඹයන් සකස්කර ඇති ආකාරය පැහැදිලි වේ. මාස හතරකින් පහකින් පසු ගොයම් කැපීමේ කාලය උදාවෙයි. ගොයම් කැපීමට පෙර කමත සකස්කර ගනියි. එහිදී කමතේ ගොම ආලේප කරයි. බොහෝ දෙනෙක් චාරිත‍්‍රයක් වශයෙන් කමත මැද රවුමක් ඇද එහි පොල් ගෙඩියක් හා සක් ගෙඩියක් තබා එය මතට අස්වනු දැමීම සිදු කරනු ලබයි.මුත්තා ලෙස එය ගමිවැසියන් හදුන්වනු ලබයිග බිම් සකස් කිරීමේ සිට අස්වනු නෙළීම දක්වා කාර්යයේදී පුරුෂ පාර්ෂවය මෙන්ම කාන්තාවන් විසින් ද විශාල පරිශ‍්‍රමයක් හා දායකත්වයක්  සපයනු ලබයි. 

කමතේ ගොඩගහන අස්වනු ගොයම් කොළය ලෙස හ`දුන්වයි. ඉන් පසු එම ගොයම් කොළ මී හරකුන් ලවා ම`ඩිනු ලබයි. වර්තමානයේ මී හරකුන්ගේ කාර්යය කොළ ම`ඩින යන්ත‍්‍රය විසින් ඉටු කරයි. කොළ ම`ඩින අතරතුර උකුණු ගහ නැමැති ආයුධයෙන් කොළ හොලවනු ලබයි. එවිට වී සියල්ල කමත තුළට වැටේ. වී, කොළයෙන් වෙන්වූ පසු එය කමතේ කොනක පිදුරු වශයෙන් ගොඩකරයි. එහිදී එක්වන වී, බැත නමින් හ`දුන්වයි. එම බැත පසු දින කමත තුළම වේලා කුල්ලේ ආධාරයෙන් බොල් ඉවත් කරයි. එය බැත පාහිනවා ලෙස නම් කරයි. ඉන් පසු බැත ගෙට ගැනීම සිදු වේ. විශේෂයෙන් ග‍්‍රාමීය කෘෂිකර්මාන්තය තුළ ගැමියන් අනුගමනය කරන ප‍්‍රධානම චාරිත‍්‍රය වන්නේ පරිභෝජනයට ප‍්‍රථමයෙන් මුල්ම වී කොටස බුද්ධ පූජාව ස`දහා වෙන් කිරීමත් අළුත් සහල් මංගල්‍ය ස`දහා වෙන් කිරීමත්ය. 

මෙහිදී ඉතිරි වන පිදුරු නිවෙස් වල වහලවල් සෑදීමට, හරකුන්ගේ ආහාර ස`දහා මෙන්ම වෙනත් බොහෝ කටයුතු ස`දහා ද ප‍්‍රයෝජනයට ගනියි. ගැමියන් වී තැන්පත් කරනු ලබන්නේ වී බිස්සකය. නමුත් මෙම ප‍්‍රදේශයේ වී බිස්ස සකස් කරන්නේ නිවසින් පිට ස්ථානයක නොවේ. බොහෝ විට වී බිස්ස ලෙස නිවස තුළම විශාල ලී වලින් සකසා ගත් පෙට්ටියක් භාවිත කරයි.

 ශ‍්‍රම හුවමාරුව හා මුත්තෙටිටුව

මෙම ග‍්‍රාමයේ කෘෂිකාර්මික කටයුතු වලදී ශ‍්‍රම හුවමාරුව සිදු කරන ලද්දේ අත්තම් ක‍්‍රමය යටතේය. එනම් ගැමි සමාජයන් විසින් කෘෂි කටයුතු වලදී ශ‍්‍රමය හුවමාරු කිරීම හා ශ‍්‍රමය කළමනාකරණය කරයි. එනම් ගැමියන් තම ශ‍්‍රමය සපයා ගනු ලැබුවේ ශ‍්‍රම හුවමාරුව ම`ගිනි. බොහෝ විට අතීතයේ මෙම ප‍්‍රදේශයේ කෘෂිකර්මාන්තයේ එක් අංගයකි ශ‍්‍රම හුවමාරුව. එහිදී ස්ත‍්‍රී හා පුරුෂ ශ‍්‍රමය භාවිතයට ගනු ලැබිණි. විශේෂයෙන්ම මෙම ගමේ ශ‍්‍රම හුවමාරුව ක‍්‍රම කිහිපයක් යටතේ සිදු විය. එනම්, පවුලේ ශ‍්‍රමය, සහයෝගී ශ‍්‍රමය හා කුලී ශ‍්‍රමයයි. බොහෝ විට හේන් ගොවිතැනේදී පවුලේ ශ‍්‍රමය භාවිත කළ අතර වී ගොවිතැනේදී අත්තම් ක‍්‍රමය හා කයිය භාවිත කරන ලදී. අත්තම යනු තමන්ගේ ගොවිතැන ස`දහා පිරිස් ශ‍්‍රමය ලබා ගැනීමයි. එනම් කෙනෙක්ගේ ගොවිතැන් කටයුතු වලදී උපකාර කිරීමයි. නමුත් මෙහිදී මුදල් ගෙවීමකින් තොරව ශ‍්‍රමය සපයන අතර ශ‍්‍රමයට ශ‍්‍රමයක් ලෙස අන් අයගේ ගොවිතැන් කටයුතු වලදී ද සහාය විය යුතුය. බොකන්ඔරුව ගමේ බොහෝ විට කෘෂිකර්මාන්තයේදී යොදා ගනු ලැබුවේ අත්තම් ක‍්‍රමයයි. එහිදී ගමේ සියළුම පිරිස් හ‍්‍රමයෙන් දායක වෙයි. කයියේ දී සිදු වන්නේ කෘෂිකටයුතු ස`දහා කන්ඩායමක පුළුල් ශ‍්‍රමය හුවමාරු කර ගැනීමයි. ඊට අමතරව අද වන විට බහුලව සිදු වන්නේ කුලී ශ‍්‍රමය ලබා ගැනීමයි. ඊට හේතුව වන්නේ අද වන විට කෘෂිකර්මාන්තය මෙම ප‍්‍රදේශයේ මූලික අර්ථ රටාව නොවන බැවින්ය. වර්තමානයේ කෘෂිකර්මාන්තයේ යෙදෙන්නේ සීමිත පිරිසකි. 

ශ‍්‍රම හුවමාරුවේදී ශ‍්‍රමය පමණක් නොව ගොවිතැන් කටයුතු ස`දහා අවශ්‍ය උපකරණ වන න`ගුල, වියගහ, උදළු, පෝරුලෑල්ල, කුණු දැත්ත, බෝලත්ත, උකුණු ගහ, අම්බරුවන් ආදිය ද සපයාගනු ලබයි. අතීතයේ නම් ගමේ සෑම නිවසකටම පාහේ මෙම කෘෂි උපකරණ පැවති අතර ඒවා අඩුපාඩු අවස්ථා වලදී හුවමාරුව සිදුවිය. එමෙන්ම අතීතයේ බොහෝ නිවසකටම පාහේ හරකුන් සිටි අතර මී හරකුන් සිටියේ අතලොස්සකට පමණි. එවැනි අවස්ථා වලදී මී හරකුන් අයිතිකරුවන්ගෙන් සුළු මුදලකට මිලදී ගැනීමට ගොවීන්ට සිදුවිය.

මීළ`ගට ග‍්‍රාමීය කෘෂිකර්මාන්තයේ ඉතාමත් වැදගත් අංගයක් වන්නේ ඇඹුල හුවමාරු කිරීමයි.  එම ප‍්‍රදේශයේ එය හ`දුන්වන්නේ ඇඹුල ලෙසය. අත්තම් ක‍්‍රමය යටගේ ශ‍්‍රමය සපයන පිරිසට ආහාර ලබා දීම සිදු කරන්නේ ගොවිතැන් සිදු කරනු ලබන නිවසෙන්ය. එහිදී ගමේ කාන්තාවන් එම නිවසට රැුස්වී ආහාර සකස් 

කිරීමටත් ඇඹුල ගෙන යාමටත් සහාය වෙති. ඇඹුල කමත වෙත ගෙන ගොස් එහිදී ආහාර ගැනීම සිදු කරයි.

ඇඹුල කුඹුර වෙත ගෙන යනු ලබන්නේ කුරුණි පෙට්ටිය නම් පෙට්ටියක කෙසෙල් කොළ මත අතුරාය. කුරුණි පෙට්ටිය පන් කොළ වලින් වියන ලද පෙට්ටියකි. ඇඹුල ලබා දීමේ දී එය අතුල් පත නමින් හ`දුන්වන පන් කොළ වලින් වියන ලද පි`ගානක් වැනි සෙයක් මත කෙසෙල් කොළ අතුරා බෙදනු ලබයි. ඇඹුල බෙදීමේ කාර්යයේදී ගමේ කාන්තාවන්ගේ සහාය ලැබේ. 

උදෑසන ආහාරය ලෙස බොහෝ විට ඉඹුල් කිරිබත්, කුරහන් රොටී සම`ග කහට තේ පිළිගන්වයි. දහවල් ඇඹුල ලෙස තම්බපු හාලේ බත් සම`ග බොහෝ විට වට්ටක්කා, ගෝවා කොළ මැල්ලූම්, කරවල, බටු, කැකිරි මාළුව වැනි වෑංජන සම`ග පිළිගන්වයි. සවස් වරුවේ අග්ගලා සම`ග තේ පිළිගන්වයි. 

 බීජ සපයා ගැනීම හා හේන් ගොවිතැන

බීජ සපයා ගැනීමේ දී අතීතයේ බොහෝ දුරට වී ගොවිතැන මෙන්ම හේන් ගොවිතැන ස`දහා ද බීජ සපයා ගන්නා ලද්දේ ගොවියන් විසින්මය. එසේත් නැතිනම් බීජ හුවමාරුව සිදු විය. විශේෂයෙන් වී ගොවිතැන ස`දහා බිත්තර වී  සපයා ගත් අතර මෑත කාලීනව ගොවි ජන සේවා ආයතනය යටතේ ගොවින්ට බීජ ලබා දෙයි. හේන් ගොවිතැනේ දී ශ‍්‍රමය පවුල තුලින්ම සපයා ගන්නා ලදී. එහිදී කාන්තාව විශාල කාර්යයක් ඉටු කරයි. රූපසටහන 7 තුළින් දක්වා ඇත. හේනේ බිම සකස් කිරීම, බීජ සිටුවීම, ජලය සැපයීම, බෝග ආරක්ෂා කර ගැනීම, අස්වනු නෙලීම ආදී කටයුතු වලදී පුරුෂයා හා සමාන කාර්යයක් කාන්තාවන් ඉටු කරයි. 

මෙම ප‍්‍රදේශයේ පවතින හා පැවති හේන් ගොවිතැන දෙස අවධානය යොමු කිරීමේදී මීට පෙර ද ස`දහන් කළ පරිදි සෂ්‍ය මාරු ක‍්‍රමය යටතේ වසරේ එක් කන්නයක හේන් ගොවිතැන සිදු කරයි. විශේෂයෙන්ම මෙම ප‍්‍රදේශයේ ගොවීන් වී ගොවිතැනේදී ගොයම් සාදා නියර දිගට ද මෑකරල් වැනි බීජ වගා කරයි. ඊට අමතරව හේන් ගොවිතැන් වලදී වගා කරන බෝග අතර කරවිල, ගෝවා, තක්කාලි, බෝංචි, බටු, මිරිස්, වැටකොළු ආදී වගාවන් සිදු කරයි. එමෙන්ම එදිනෙදා ආහාරය ස`දහා මෙන්ම වෙළදාම් කිරීම ස`දහා ද අවශ්‍ය පලා වර්ග ද හේන් තුළින් සපයා ගනියි.

ඒ අනුව බොකන්ඔරුව ප‍්‍රදේශයේ කෘෂිකර්මාන්තය පිළිබ`ද අධ්‍යයනය කිරීමේ දී වසරේ යල හා මහ යන කන්න දෙක තුළ වී ගොවිතැන හා හේන් ගොවිතැන යන අංශ දෙකම සිදු කරන බව පැහැදිලියි. අතීතයේ මෙම ප‍්‍රදේශයේ සාම්ප‍්‍රදායිකව පැවති පාරම්පරික කෘෂිකර්මාන්තය නම් මීට දශක තුනක් පමණ කාලයක සිට යම් පරිහානියකට පත් වූ අතර අද වන විට එහි බොහෝ අංග අභාවයට ගොස් නවීකරණයේ ලක්ෂණ වල බලපෑමට ලක් වී තිබේ. එහෙත් සාම්ප‍්‍රදායික කෘෂිකර්මාන්තය හා පැවති සමාජ, ආර්ථික, සංස්කෘතික අංගයන් බොකන්ඔරුව ප‍්‍රදේශයෙන් ගිලිහී ගිය ද තව දුරටත් කෘෂිකර්මාන්තය හා කුඹුරු, හේන් ශේෂව පවතී. නමුත් බොහෝ කුඹුරු පුරන් වී යාමේ තර්ජනයට හා කැලෑ වීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත.  

  

ආශ‍්‍රිත ග්‍රන්ථ 

අත්තනායක, එම්. එම්, (2003* ග‍්‍රාමීය ආර්ථික ක‍්‍රියාකාරිත්වයන් මූල්‍යකරණය පිළිබ`ද ඇතැම් ප‍්‍රශ්න, ආර්ථික විමසුම.

අමරසේකර, දයා, (1988* ශ‍්‍රි ලංකා සමාජය, දිවුලපිටිය, සරස්වතී ප‍්‍රකාශකයෝ.

එපිටවත්ත, එස්, (2006* ඇඹුල්අඹේ ගම, පන්නිපිටිය, ස්ටැම්පර්ඞ් ලේක් ප‍්‍රකාශනයකි.

ඒකනායක, ජී, (1998* ගමක ජීවය, කොළඹ 07, එස්. ගොඩගේ ප‍්‍රකාශකයෝ.

වෛද්‍යනාත, ඩබ්. ජී. එස්, (2003* ග‍්‍රාමීය ආර්ථිකයේ වැදගත්කම, ආර්ථික විමසුම.

ග‍්‍රාම නිළධාරි වාර්තාව (2013*